BEGÜM ÇELİKKOL
HABERTURK.COM EKONOMİ SERVİSİ
begumcelikkol@haberturk.com
Van Tarih ve Kültür Araştırmaları Derneği Başkanı İkram Kali, dünyanın ilgisini çeken 'Van Gölü Canavarı'nın 121 yıl önce Sultan Abdülhamit Han döneminde İstanbul'da yayınlanan Saadet gazetesinin 1889 yılının sonlarında çıkan 1323 numaralı nüshasında, kıyıda abdest alan adamı kuyruğuna sarmalayarak götürmesiyle manşet olduğunu söyledi. Yani bu açıklamaya ve araştırmalara göre, "Efsane mi, gerçek mi?" tartışmaları süren canavar 121 yıl önce de vardı.
İkram Kali ile Van Gölü canavarı tartışmalarına son noktayı koyacak bir söyleşi yaptık.
Van Gölü canavarının 121 yıl önce de var olduğu var sayılıyor bu habere göre... Ancak kimileri bunun bir uydurmadan ibaret olduğunu söylüyor. Araştırmalarınıza dayanarak sormak isterim, Van Gölü canavarı efsane mi gerçek mi?
Olaya mantık çerçevesinde bakmalı. Osmanlı Gazetesi'nde yer alan haber önümüze geldi. Ayrıca özellikle de 90'lı yıllarda daha sık görüldüğü söylendi. Bununla ilgili olarak Van'a gelen televizyoncular oldu, sualtı kameralarıyla beklendi. Van Gölü kıyısında araştırmalar yapıldı. Bülent Ecevit bile Van Gölü canavarı hakkında bir şiir yazdı. Van kültüründe bununla ilgili kitaplar yayınlandı. Diğer taraftan gören tarafların ifadelerine bakmak gerek. Bu tanıklar arasında Vali yardımcısı da var. Kaptanların ifadeleri de var. Sahillerde oturan vatandaşlarımızın ifadeleri var. Öğrenciler, yolcuların ifadeleri var.
121 yıldan bu yana kadar bakılınca yalan söyleyeceklerine, abartacaklarına inanmıyorum. Farklı görmüş olabilirler. Van Gölü'nün kendisi bana göre gizemli. 121 yıl önce yer alan haberde de 3 önemli unsur var. Van Gölü'ne "Van Denizi" deniyor. 121 yıl önce yaratık görülmüşse acaba bugün görülen de onun nesli mi diye merak ediyorum. 121 yıl yaşaması gibi bir durum olup olmadığı benim bilgimin dışında. Van Gölü canavarı ile ilgili son dönemlerde canlılara zarar vermediği gibi ifadeler var. Ama bu habere bakacak olursak bir insanın hayatına mal olmuş. Buradan Van Gölü canavarının masum olmadığını görebiliyoruz. Van Gölü canavarıyla ilgili Sultan Abdülhamit döneminde çıkan bu haberin uydurma olabileceğine inanmıyorum. Osmanlı döneminde gazeteye ve habere bakış açılarını biliyoruz.