Göç hareketleri demografik yapıyı bozuyor

Ülkemizde doğum oranlarının düşüşü ve nüfusun yaşlanmasıyla birlikte demografik yapıyı bozan temel unsurlar arasında göç de sayılıyor.

Demografik yapının bozulmasına yol açan temel sebepler arasında sayılan göç hareketleri; iklim değişikliği kaynaklı, ekonomik, çevre ve sağlık sorunları gibi nedenlerden kaynaklansa da kişisel tercihler, gelecek veya güvenlik endişesi, refah veya daha iyi bir hayat kalitesi gibi arayışlar da belirleyici oluyor.

Su sorunu, aşırı hava olayları, çatışmalar, küresel olarak zorunlu yerinden edilmenin önemli itici güçleri arasında sayılıyor. Bu unsurlar her yıl yaklaşık 30 milyon insanın evlerinden ayrılmasına yol açıyor.

Kovid-19 salgınının da etkisiyle İstanbul başta olmak üzere birçok metropolden çeşitli Anadolu kentlerine tersine göçün dikkate değer oranlarda arttığı ve hatta bazı illerin nüfusunun azaldığı dikkat çekiyor.

6 Şubat depremlerinden etkilenen şehirler de eksi göçün en yüksek olduğu iller arasında yer alıyor.

Verilere bakıldığında tersine en çok net göç veren illerin sırasıyla; İstanbul, Ankara, Adana, Gaziantep, Şanlıurfa, Van, Kayseri, Diyarbakır, Hatay ve Mersin olduğu; en çok göç alan illerin ise Çankırı, Ordu, Sivas, Muğla, Antalya, Balıkesir, Rize, Giresun, Trabzon, İzmir olduğu görülüyor.

Bu tablo, bir yandan köken memleketlere dönüşü temsil ederken, diğer yandan kentlerden kırsal alana yapılan geçişe de işaret ediyor.

Birçok insanın, şehrin gürültülü, dar ve pahalı yaşam koşullarını, yüksek suç ve hastalık ortamını terk ederek; nispeten daha ucuz, daha kaliteli ve daha doğal bir yaşam beklentisiyle kırsal kesime doğru göç eğilimi göstermesi dikkat çekiyor.

Bu göç davranışı ve eğilimlerin çok yönlü analiz edilerek muhtemel sonuçlarının değerlendirilmesi ve gerektiğinde toplumu çeşitli hareket tarzlarına teşvik edebilecek yöntem ve tedbirlerin tespit edilerek uygulanmasının fayda sağlayacağı düşünülüyor.

2024 yılı raporlarına göre Türkiye’de bir önceki yıl 3.4 milyon kişi iller arasında göç etti. İller arası göç eden nüfus, bir önceki döneme göre yüzde 23.6 artarak 3 milyon 450 bin 953 kişi oldu. Bu rakamlarla ülke nüfusunun yüzde 4’ü iller arasında göç etmiş oldu. İstanbul, 2023 yılında 412 bin 707 kişi ile en çok göç alan il oldu.