Maaş denklemi nasıl çözülecek?
Bu hafta asgari ücrete ara zammın belli olması, en düşük memur maaşının 22 bin liraya yükseltilmesine ilişkin teklifin de TBMM'ye sunulması bekleniyor. Memur maaşları ile asgari ücret arasındaki denge 2015 yılından sonra bozuldu. Peki, yeni asgari ücret senaryolarına göre 2015'teki dengeye kavuşmak için memur maaşları ne olmalı? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
Asgari Ücret Tespit Komisyonu 1 Temmuz’dan geçerli olmak üzere uygulanacak yeni asgari ücreti belirlemek üzere bugün sabah saatlerinde ikinci kez toplanacak. Öğleden sonra da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan TÜRK – İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay ve Türkiye İşveren Sendikaları (TİSK) Genel Başkanı Özgür Burak Akkol ile görüşecek. Yeni asgari ücretin bu hafta içinde belirlenmesi bekleniyor. Seçimden önce yapılan açıklama doğrultusunda en düşük memur maaşının 22 bin liraya yükseltilmesine ilişkin kanun teklifinin de bu hafta TBMM Başkanlığına sunulması, Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülmesi öngörülüyor.
En düşük memur maaşının 22 bin liraya yükseltilmesi, kamuda en düşük işçi ücretinin 22 bin liraya çıkartılmasının ardından gündeme geldi.
Memur maaşları ile asgari ücretler arasındaki denge 2015 yılından sonra bozulmaya başladı. Memur maaşlarındaki ortalama artışlar bu yılın ocak ayına kadar olan dönemde enflasyona paralel gerçekleşirken, asgari ücretin 2016 yılından itibaren enflasyonun üzerinde artması asgari ücret ile memur maaşı arasındaki makası daralttı.
2015 yılı temmuz ayında net asgari ücret 1000 TL iken, öğretmen maaşı 2.982 TL, doktor maaşı 3.734 TL, polis maaşı 3.165 TL, hemşire maaşı 2.568 TL idi.
Öğretmen maaşı 2015 yılında asgari ücretin 3 katı iken 2022 yılı temmuz ayında 3’te 1 oranında azalarak asgari ücretin 2 katına geriledi. Polis maaşı asgari ücretin 3.2 katından 2.4’e, hemşire maaşı 2.6 katından 1.9’a, doktor maaşı da asgari ücretin 3.7 katından 2.7 katına geriledi. (Karşılaştırmalarda evli, eşi çalışmayan, iki çocuk için aile yardımı alan memurlar esas alındı).
OCAK AYINDAKİ REFAH ZAMMI BOZULMAYI KISMEN ÖNLEDİ
Ocak ayında memur maaşlarına enflasyon farkı ve toplu sözleşmeden kaynaklı olarak normalde yüzde 15.32 oranında zam yapılması gerekiyordu. Ancak, TBMM’de kabul edilen kanunla maaş zammı yüzde 30’a çıkartıldı. Memura 14.68 puan refah zammı yapıldı.
Ocak ayında üst düzey memurlara çoğu kişinin fark etmediği bir zam daha yapıldı. 3600 ek göstergeye ilişkin geçen yıl kabul edilen kanunun 60. maddesi uyarınca, il müdürü ve üzerindeki pozisyonlarda yer alan kamu görevlilerine ocak ayından geçerli olmak üzere ilave zam yapıldı.
Memur maaşlarına ocak ayında yapılan bu ilave zamlar asgari ücret – memur maaşı dengesindeki bozulmayı gidermedi ama daha fazla bozulmasını önledi. Refah zammı yapılmasaydı denge daha fazla bozulacaktı ve memur maaşları ile asgari ücret birbirine daha da yaklaşacaktı.
2015’TEKİ DENGE SAĞLANACAK MI?
En düşük memur maaşlarına yapılacak artışın tüm memurlara aynı oranda yansıması bekleniyor. Artışın nasıl yapılacağı bu hafta belli olacak. Yeni asgari ücret tahminleri ise 11.000 – 12.000 lira arasında yoğunlaşıyor.
Asgari ücretin 11.000 lira olması halinde 2015 yılındaki dengenin sağlanabilmesi için öğretmen maaşının 32.802 TL, polis maaşının 34.815 TL, hemşire maaşının 28.248 TL, doktor maaşının 41.074 TL olması gerekiyor.
Asgari ücretin 12 bin lira olarak belirlenmesi halinde ise 2015 yılındaki dengenin sağlanabilmesi için öğretmen maaşının 35.784 TL, polis maaşının 37.980 TL, hemşire maaşının 30.816 TL, doktor maaşının 44.808 TL olması gerekiyor.
EN DÜŞÜK MEMUR MAAŞI 2015’TE ASGARİ ÜCRETİN 2.2 KATI İDİ
Eşi çalışmayan 2 çocuklu memurun aile yardımı dahil aldığı maaş 2015 yılında net asgari ücretin 2.2 katına karşılık geliyordu. Aile yardımı dahil en düşük memur maaşı 12.366 TL düzeyinde. 2015’teki dengenin korunabilmesi için bu memurun maaşı 11 bin liralık asgari ücret senaryosunda 24.101 TL, 12 bin liralık asgari ücret senaryosunda ise 26.292 TL olması gerekiyor.
Bekâr bir işçi için en düşük memur maaşı ise halen 11.837 TL. En düşük memur maaşının bekâr bir kişi için 22 bin liraya çıkartılması, maaşlara yüzde 85 oranında zam yapılması anlamına geliyor. Tüm memur maaşlarına bu oranda zam yapılması halinde 2015 yılındaki asgari ücret dengesine ulaşılamamakla birlikte dengedeki bozulma büyük ölçüde düzeltilmiş olacak.
EMEKLİ AYLIKLARI NE OLACAK?
Memur maaşlarına yapılacak artış emekli memurlara da aynı oranda yansıyacak. SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına ise kademeli artış yapılması bekleniyor. Kademeli artış, kök aylıklara uygulanacak. Ancak kademeli artışta en düşük artışın ne olacağı henüz bilinmiyor.
En düşük artışın memur maaşlarına yapılacak artışın altında kalması halinde bu kez de SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıkları emekli memur aylıklarının gerisinde kalacak.