Tutuklansalar bile...
HDP Milletvekillerinin tutuklanmaları ardından gözler meclis aritmetiğine çevrildi. Peki meclis nasıl etkilenecek, ara seçim mümkün mü
Dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ilişkin Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesinden sonra ifade çağrısına uymadıkları gerekçesiyle gözaltına alınan ve tutuklanan HDP’li milletvekilleri için süreç şöyle işledi...
- HDP’li vekiller, mayıs ayında dokunulmazlıkların kaldırılmasını öngören Anayasa değişikliği kapsamında soruşturulmaya başlandı.
- Düzenleme ile 55 HDP milletvekiline ait 511 dosyaya ilişkin dokunulmazlık kaldırıldı. Bu düzenleme ile dokunulmazlığı kaldırılan milletvekilleri, herhangi bir vatandaş gibi yargılama sürecine tabi oldu. Soruşturulmalarının, tutuklanmalarının ya da yargılanmalarının önünde engel kalmadı.
- Soruşturmalarını tamamlayan savcılıklar, vekilleri ifadeye çağırdı. HDP’liler, ifade vermeye gitmeyeceklerini açıkladı. Diyarbakır, Şırnak, Hakkâri, Van ve Bingöl’ün de aralarında bulunduğu savcılıklar, HDP’li yöneticiler ve milletvekilleri hakkında gözaltı kararı verdi.
- Mahkeme önüne çıkarılan HDP’li vekiller tutuklandı. Ancak tutuklanmaları, milletvekilliğinin düşmesi anlamına gelmiyor.
- Üyeliğin düşmesi için mahkûmiyet kararı verilmesi ve bu kararın kesinleşmesi gerekiyor. Mahkûmiyet kararı Yargıtay’da onanıp kesinleştikten sonra TBMM Genel Kurulu’nda okunduğu zaman milletvekilliği düşüyor.
28 VEKİL DÜŞERSE 3 AY İÇİNDE ARA SEÇİM
HDP milletvekillerinin tutuklanması, Meclis aritmetiğini değiştirmeyecek. Meclis’te HDP Grubu’nun düşmesi, vekilliklerin ortadan kalkması da söz konusu olmayacak.
Vekiller, tutuklu yargılanırken maaşlarını alacak, soru önergeleriyle Meclis’in denetim faaliyetlerine uzaktan katılabilecek.
SİNE-İ MİLLET ENGELİ
HDP Grubu, tutuklama kararlarına karşı topyekûn istifa edip sine-i millete dönme kararı alabilir. Ancak bu durumda da vekillerin istifaları ancak genel kurulda kabul edilmesi durumunda geçerli olacak. Genel kurulda kabul edilmezse istifalar geçerli olmayacak.
ARA SEÇİM OLABİLİR
Milletvekilleri hakkındaki yargılama sonucunda mahkûmiyet kararı kesinleşirse Meclis’te tablo değişecek. Mahkûmiyet kararları genel kurulda okunduğunda kendiliğinden vekillikleri düşecek.
Anayasa’ya göre üye tam sayısının 5’te 1’i, yani 28 sandalye boşalırsa 3 ay içinde ara seçime gidilmesi gerekecek. 59 milletvekili bulunan HDP’de 28 vekil hakkında kesin mahkûmiyet kararı verilirse, ara seçim söz konusu olacak.
Fevzi ÇAKIR-Saliha ÇOLAK/ANKARA