Hakan Aran'dan faiz ve asgari ücret açıklaması

Ben kasım ayında Merkez Bankası'ndan yüzde 2,5 bir faiz indirimi bekliyorum demiştim ve kasım ayında faiz indirimi beklemeler arasındaydım ama yüzde 2'nin üzerinde gelecek bir ekim enflasyonu ve yıllık enflasyonu yüzde 48'in altına indirmediği için kasım ayında Merkez Bankası indirim yapmaz, öteler.

Ben bu sefer Kasım ayı enflasyonunu görmek gerekir diye düşünüyorum. Bu konuda bugünden karar vermek de doğru değil. Gelişmiş ülkeden merkez bankaları her gün veriye bakarak kararını değiştirebiliyor. Kasım ayındaki enflasyonun yüzde 2'nin altında geleceğini düşünüyorum. Hatta bu yüzde 1,5'a yakınsarsa ve aralık ayında da benzer şekilde olursa, kasım ve aralıktaki yüzde 1,5 seviyesinde açıklanacak olan enflasyon bizi sene sonunda yüzde 43'lük enflasyon rakamına indirebilir. Yüzde 43'lük enflasyon politika faizinin altında kalır ve kasım ayında yapmadığını, kasım ayının enflasyonun rakamını görerek aralıkta indirim ihtimalinin masadan kalkmadığını düşünüyorum.

"TEMKİNLİ OLMAK GEREKİRSE FAİZ İNDİRİMİ OCAK AYINA SARKMIŞ GÖRÜNÜYOR"

Temkinli olmak gerekirse ocak ayına sarkmış görünüyor. Yani benim kasımda beklediğim indirim, muhtemel ekim ayı enflasyonu da yüzde 2,5'un üzerinde çıkacağı için ocak ayına ötelenmiş görünüyor.

Stopajın indirilmesi biraz da çaresizlikten, Türk Lirası'na insanlar yönelmediği içindi. Ama bugünkü faiz ortamında TL çok cazip ve hazine konusunda özellikle vergilerin konuşulduğu bir dönemde stopajı artırmak, paranın nereden alındığına baktığınızda faiz geliri olan kesimden yapılan bir kesinti olduğu için bence toplumun barışına daha hizmet eden ve akıllıca bir hareket olarak görüyorum. Çünkü biz genelde parayı kazanandan vergi alamadığımız için, vergi alabildiğimizden almakla yetiniyoruz. O yüzden ben bu tarz gerçekten gelirle ilişkisi güçlü kurulan vergisel ya da kesintisel yaklaşımı daha sağlıklı ve doğru buluyorum.

"ASGARİ ÜCRET KONUSU HERKESİN HAKLI OLDUĞU BİR TARTIŞMA"

Aslında bu çok tartışmalı bir konu ülkemizde. Özellikle son 2 yıldır yaşadığımız yüksek enflasyon hangi kesimi en çok hırpaladı dersek sabit gelirli ve bu asgari ücretle geçinen geniş kesimleri etkiledi. Emeklileri aynı şekilde etkiledi. Şimdi dolayısıyla emekli maaşlarına yapılacak artışlar ve asgari ücret artışları hep konuşulmaya ve tartışılmaya, uzlaşılmadan da sonuçlanmaya mahkum görünüyor. Biz enflasyonu tekrar kontrol altına alıp gelir dağılımını, ülkenin gini katsayısını tekrar düzeltip, daha adil bir şekilde kişi başına düşen milli geliri herkesin hissedeceğini noktaya getirmeden bu tartışma bitmez. O yüzden herkesin haklı olduğu bir tartışma. Allah masada oturup bu konuda birbiriyle müzakere edenlerinin yardımcısı olsun diyorum.

"İKİ TARAFI DA TEŞVİK EDİCİ MEKANİZMALAR LAZIM"

Gerçekten dışarıdan hariçten gazel okumak çok kolay. Yani içinde olmadığınız zaman konuşmak kolay. O artışı, yaşanan enflasyon kadar isteyen haklı olduğu, öteki taraftan o artış verilirse rekabette geriye kalma ve ürünü satma endişesi taşıyan sanayicinin haklı olduğu bir yerde hakemlik yapmak çok zor. Mutlaka buradaki uzlaşının yanında. Her kesimi hem sanayici hem asgari ücretle çalışanı teşvik edici başka mekanizmalar koymak lazım. Yoksa onların birbiriyle anlaşması mümkün değil. Eğitim politikasında yapılacak sübvansiyonlarla, gıda-yiyecek konusundaki şeylerle... Sanayici konusunda da ihracat yapanı destekleyecek başka mekanizmalarla buradaki yükün 2 taraf için de hafifletilmesi lazım. Yüzde 40'lık mesela bir asgari ücret zammı yaptınız, sanayicinin rahatlatılması lazım. Yüzde 25 yaptınız, asgari ücret zammı alan kişinin başka politikalarla rahatlatılması lazım. Çok yönlü olarak ele alınması gereken bir konu."