Kansızlıkla savaşan besinler
Türkiye'de demir yetersizliği anemisi görülme sıklığı giderek artıyor. Kansızlık özellikle çocuklarda, gebe ve emziren kadınlarda sıklıkla ortaya çıkıyor
Türkiye’de demir yetersizliği anemisi görülme sıklığı giderek artıyor. Kansızlık özellikle çocuklarda, gebe ve emziren kadınlarda sıklıkla ortaya çıkıyor.
Kansızlığı önlemek için doğru beslenmenin önemli olduğunu belirten Uzman Diyetisyen Nur Aydın, "Çocuklarda demir eksikliğine bağlı oluşan kansızlık; büyümeyi yavaşlatır, zeka gelişimini olumsuz etkiler ve enfeksiyonlara yakalanma riskini artırır. Bu nedenle anemide tedavi çok önemli" dedi.
Kansızlık tedavisinde doğru seçilmiş bir beslenme modelinin de öneminin büyük olduğunu kaydeden Aydın, sözlerine şöyle devam etti: "Demir kaynaklı besinlerin yanı sıra, her öğünde bol yeşillik tercih edilmeli, demir kaynağı ıspanak yumurta ile pişirilmeli, kalsiyumdan zengin besinler ara öğünde tüketilmeli."
Aydın, demir eksikliğine bağlı kansızlık tedavisinde tüketilmesi gereken besinleri şöyle sıraladı:
- Karaciğer, kırmızı et, tavuk ve balıketi
- Yumurta
- Üzüm ve pekmez
- Kuru baklagiller
- Kuru kayısı, kuru üzüm, kuru dut gibi kuru meyveler
- Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı)
- Fındık, fıstık ve susam
- Baklagilleri etle pişirin, yumurtayı portakal suyu ile tüketin.
- Demir emilimini artırmanın önemli bir yolu bu besinleri C vitamini ile birlikte tüketmek.
- Her öğünde bol limonlu yeşillikler ve bu yeşilliklerden oluşan karışık bir salata, demir emilimi artırmaktadır.
- Yumurta tüketilirken yanına taze sıkılmış portakal veya greyfurt suyu tercih edilmesi, yumurtadaki demirin daha fazla emilmesini sağlamaktadır.
- Yumurta haşlama yerine kimi zaman menemen gibi pişirilip; yeşil, kırmızıbiber, domates ve soğanla C vitamini kazandırıldığında, demirin alımını artırılmış olur.
- Ispanak yanına yoğurt ile tüketildiğinde demir emilimi azalmaktadır. Ispanağın yumurta ile pişirilmesi ise biyoyararlılığını artırır.
- Kurubaklagil ve tahıllı yemekler; yanında mutlaka bol maydanozlu, marullu, domates ve limonlu salata ile tüketildiğinde, tahıl ve baklagillerin içindeki demir daha fazla emilir.
Ayrıca bu besinler kıyma, parça et ya da tavukla pişirildiğinde demir alımı artmaktadır.
Demir eksikliği ileri boyutta olan kişiler; süt, yoğurt ve ayran gibi kalsiyum içeren gıdaları yemeklerin yanına değil, ara öğünlerde tüketmelidir. Çünkü kalsiyumun demirin emilimini yavaşlatma özelliği vardır.
Kahvaltılarda 1- 2 tatlı kaşığı kadar pekmez günlük demir ihtiyacının çoğunu karşılamaktadır. Özellikle keçiboynuzu pekmezi demir yüksek demir içerir.
Ara öğünlerde; kuru meyvelerden kayısı, dut ve kuru üzüm, günlük demir alımına katkıda bulunur.
YEMEKLERLE ÇAY VE KAHVE TÜKETMEYİN
Çay ve kahveyi ara öğünlerde tüketmek gerekir. Özellikle çayda bulunan fitat ve tanenlerin demir emilimini azaltmamaları için, çayı açık ve limon sıkarak içmekte yarar vardır.