İş kazası ve meslek hastalığında daha az rapor parası

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışırken iş kazası geçiren, meslek hastalığına yakalanan, hastalanan veya doğum iznine ayrılan kişilere “geçici iş göremezlik ödeneği” veriyor. Halk arasında buna rapor parası deniliyor. İş kazası ve meslek hastalığı sonucu çalışma gücünde en az yüzde 10 oranında kayba uğrayanlara ise “sürekli iş göremezlik geliri” ödüyor.

SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com

Geçici iş göremezlik ödenekleri ile sürekli iş göremezlik gelirlerinin hesabında 2021 yılına kadar, sigortalı kişinin 12 aylık dönemdeki son 3 aylık brüt ücretinin ortalaması dikkate alınıyordu. Yatarak tedavi görenlere ortalama brüt ücretin yarısı oranında, ayakta tedavi görenlere ise 3’te 2’si oranında geçici iş göremezlik ödeneği veriliyor.

Normalde düşük ücretle çalışanların doğum iznine çıkmadan önceki üç ay yüksek ücretten gösterilerek SGK’dan daha yüksek rapor parası aldıkları gerekçesiyle 2021 yılında kanun değişti. İş kazası ve meslek hastalığındaki 3 ay uygulamasına dokunulmadı. Hastalık ve analık izni (doğum öncesi ve sonrası 8’er haftadan 16 haftalık doğum izni) nedeniyle düzenlenen raporlar için verilen geçici iş göremezlik ödeneği, son üç ay yerine 12 aylık ortalama ücret üzerinden verilmeye başlandı.

Son 3 aylık ücret yerine son 12 aylık ücretin dikkate alınması rapor parasını düşürüyor. Enflasyonun yüksek olması nedeniyle ücretlere 6 ayda bir zam geldiği için asgari ücretin üzerinde ücretle çalışanların rapor parası azaldı.

Rapor parası konusundaki bu değişiklikten asgari ücretle çalışanlar etkilenmiyor. Çünkü rapor parasına esas günlük kazanç tutarı bir günlük asgari ücretin altında olamadığı için asgari ücretle çalışanların rapor parası her durumda son asgari ücrete göre ödeniyor.

Son üç ay yerine son 12 aylık ortalamanın dikkate alınmasının rapor parasını nasıl düşürdüğünü bir örnekle anlatalım. 12 Şubat 2025 tarihinde 16 hafta doğum iznine ayrılan bir kadını ele alalım. Söz konusu kadın çalışanın brüt ücreti Ocak 2025’te 50.000 TL, Temmuz – Aralık 2024’te 40.000 TL, Şubat – Haziran 2024 tarihinde ise 30.000 TL olsun. Son üç aylık brüt ücreti dikkate alınsaydı kadın işçiye 112 günlük doğum izni sırasında günlük 962,96 TL’den 107.952 TL ödenecekti. Kanun değişikliğiyle 12 aylık ücreti dikkate alındığı için kadın işçinin rapor parası günlük 814,81 TL olmak üzere 91.259 TL’ye düştü. İşçinin 16.692 TL kaybı oldu.