“Kapak olsun” sözünün ne mânâya geldiğini bilseniz bir daha kullanmazsınız!
Habertürk yazarı Murat Bardakçı, "Kapak olsun" sözünün ne anlama geldiğini yazdı. Bardakçı yazısında, "Beyefendiler ve hanımefendiler! İçerisinde 'kapak' kelimesinin geçtiği söz çok ayıp, diline hâkim olanların asla kullanmamaları gereken ve kimselere yakışmayan bir ifadedir, zira küfürden de öte bir hakarettir!" dedi. Murat Bardakçı'nın yazısı...
İçerisinde “kapak” kelimesinin geçtiği “Kapak olsun” yahut “kapak oldu” gibisinden sözler son zamanlarda pek bir moda oldu… Birisi münakaşa ettiği muhatabını susmaya mecbur bıraktığını veya altından kalkamayacağı bir cevap verdiğini mi düşünüyor, hemen “Bu sana kapak olsun”u yapıştırıyor; böyle didişmelerden zevk alan üçüncü kişiler de hemen “Aha da nasıl kapak yaptı!” diye tartışmanın göbeğine atlayıveriyorlar…
Üstelik “kapak olsun,kapaaak!” deyip duranlar sadece sosyal medyada dolaşan işsiz-güçsüz tayfası yahut çoluk-çocuk da değil; yaşını başını almış koskoca köşe yazarları da muhataplarını susturduklarını düşündükleri takdirde hemen kapağa müracaat ediyorlar…
Şimdilerde dilimize pelesenk ettiğimiz “kapak” hakkında birkaç sene önce de yazmış, bahsedilen kapağın neyin kapağı olduğunu yazmıştım ama milletin “kapak da kapak, kapak da kapak,cânım, gülüm kapak” diye tutturması üzerine aynı konuya tekrar temas etmemin lâzım geldiğini düşündüm…
Beyefendiler ve hanımefendiler! İçerisinde “kapak” kelimesinin geçtiği söz çok ayıp, diline hâkim olanların asla kullanmamaları gereken ve kimselere yakışmayan bir ifadedir, zira küfürden de öte bir hakarettir!
Çocukluk ve gençlik senelerinizi İstanbul’da geçirmiş iseniz ve sizinle yaşıt Rum arkadaşlarınız oldu ise mutlaka bilirsiniz: İçerisinde “kapak” kelimesinin bulunduğu ifadenin aslı İstanbulRumları’nın“Ellenika” dedikleri mahallîRumca’yamahsus ağız dolusu bir küfrün Türkçesidir ama küfrün birebir tercümesi değil, aslını söyleyemeyeceğimiz için kibarlaştırdığımız şeklidir.
Elenikaolan ibârenin aslı “Mamastamunikostakapaki”dir. Türkçesi “Ananın...” diye başlar, derken burada değil, hiçbir yerde yazılmasına imkân bulunmayan bir başka kelime gelir ve cümle kalıp “kostakapaki!” yani “kapak olsun” diye biter!
Geçmişte iki ayrı milletin, Türkler ileRumlar’ınİstanbul’da asırlar boyunca devam etmiş beraberliklerinin tam bir örneği olan bu ifadede bir tek “kapak” kelimesi Türkçe, gerisi Rumcadır ama bu “kapak”ıntencere, tava yahut başka bir eşyanın kapağı ile hiçbir alâkası yoktur, bir organın mecazıdır!
BİRKAÇ “KAPAK” ÖRNEĞİ…
Yunanlılar ile ortak özelliklerimizden biri, “Mamastamuni”de geçen “muni” kelimesinin onların, kelimenin Türkçesine de bizim sık sık müracaat etmemiz, içerisinde bu sözün geçmediği küfürleriâdetâeksik hissetmemizdir. Üstelik bu merak her ikimillettedeyeni değildir, asırlardan beri mevcuttur ve “muni”, Yunanistan’da bugün konuşulan modernYunanca’dada vardır.
Şimdi, alanında tek olan bir eserden, MaryKoukoules’inkitabından “kapak” kelimesinin geçtiği bir-iki örnek vereyim ama önceKoukoules’inkim olduğunu yazayım:
MaryKoukoules, 2002’te Paris’te ölen çok önemli bir Yunan folklor tarihçisinin,EliasPetropulos’ıneşi idi ve 1983’te Paris’te “Loose-TonguedGreeks” isimli çok önemli bir kitap yayınlamıştı.Yunanca’dabundan bin küsur sene önce öncesinden başlayıp 1980’lerin başına kadar uzanan küfürleri ve argo ifadeleri kitabındabirarayagetirmiş, eserine Yunan argosuna Osmanlı idaresi zamanında geçen Türkçe ibâreleri de almış ve “Loose-TonguedGreeks”,Yunanca’nınen önemli argo ve küfür sözlüğü olmuştu.
Koukoules’ineseri alanında tektir ama rağmen temini hayli güçtür, ziraelyapımıkâğıda sadece 303 adet basılmıştır, bulunması bu yüzden zordur, orijinaline tesadüf edildiği takdirde de sahip olabilmek için yüklü bir meblâğı gözden çıkartmanız gerekir!
İşte, MaryKoukoules’inkitabından içerisinde “kapak” ile beraber diğer o çok ayıp kelimenin de geçtiği iki örnek: “Munikapaklıdiko” ve “Munimeeftakapakia!”…
Bu sözlerinTürkçe’denemânâyageldiklerini yazmama imkân yok, olsa bile edep gereği zaten yazmam ama şu kadarını söylemekle yetineyim:
Beyefendiler, hanımefendiler, gençler, çocuklar ve özellikle de köşe yazarı arkadaşlar! “Kapak olsun!” sözünü kullanmayın, zira bu ifadenin derunîmânâsıhem çok ayıp, hem de ağırdır!
Muhatabınız bu ifadenin nemânâyageldiğini bilmediği içinşanslı sayılırsınız, zira bildiği takdirde en hafifinden kafanızı-gözünüzü yarabilir ve böyle yaptığı için hâkimin karşısına çıkartıldığı takdirde ağır tahrikten ceza indirimi bile alabilir!
