Kısa çalışma yapan işçi istifa etse de işsizlik maaşı alabilir
Pandemi döneminde kısa çalışma kapsamına alınan işçiler, önümüzdeki süreçte işten çıkartıldıklarında veya kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında işsizlik ödeneği alabilirler. İşsizlik ödeneği alabilmek için 30 gün içinde İŞKUR'a başvurmaları gerekir. Ahmet Kıvanç, Habertürk okurlarının sorularını yanıtladı
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALAN İŞÇİ İSTİFA EDERSE İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALABİLİR Mİ?
Eşim şu an kısa çalışma ödeneğinden faydalanmakta. 01.09.2016 tarihinde sigortası asgari ücret üzerinden yatmaya başladı. 15 Mart 2020 tarihinde kısa çalışma ödeneği başlayana kadar işverence primi yatırıldı. Kısa çalışma ödeneği başlayınca SGK’ya 18 kodu ile bildirim yapıldı ve kısa çalışma ödeneğinden yararlandı. İlk kısa çalışma ödeneği aldığı 15.03.2020 tarihine kadar son 3 senede 1080 gün primi yattı.
İlk sorum şu: Kısa çalışma ödeneği işsizlik maaşından mahsup edilmeyecek ama işsizlik maaşında son 3 yıl hesabı neye göre yapılacak? KÇÖ almaya başladığı 15.03.2020 tarihinden önceki 3 yıla mı, yoksa bitiş tarihinden önceki 3 yıla mı bakılacak?
İkinci sorum ise KÇÖ alan işçi istifa etse ya da işten çıkartılsa işsizlik maaşı alabilir mi? (Yunus Y.)
Kısa çalışma ödeneği süreleri normalde işsizlik ödeneği sürelerinden mahsup edilir. Ancak, kanunda tanınan yetki çerçevesinde Cumhurbaşkanı kararı ile pandemi dönemindeki kısa çalışma ödenekleri işsizlik ödeneği sürelerinden mahsup edilmeyecek.
KÇÖ almış işçi, kısa çalışma ödeneği bitiminde, hak etmiş olduğu işsizlik ödeneğini tam olarak alacak. İşsizlik ödeneğinin hesabında, KÇÖ almaya başlanan tarihten önceki son 3 yılın prim gün sayısına bakılır. Eşinizin KÇÖ almaya başlamadan önceki son 3 yılda 1080 gün primi bulunduğuna göre 10 ay işsizlik ödeneğinden yararlanma hakkı vardır. Bu nedenle, KÇÖ bitiminde 10 ay işsizlik ödeneği alabilecek. İşsizlik ödeneği miktarı, KÇÖ almaya başladığı tarihten önceki son 4 aylık ortalama brüt ücretinin yüzde 40’ı oranında olacaktır.
Normalde kendi isteğiyle işten ayrılan veya işverence haklı sebeple işten çıkartılan işçi işsizlik ödeneği alamaz. Ancak, kısa çalışma ödeneği almış olan kişi 30 Haziran’dan sonra kendi isteğiyle işten ayrıldığında veya işveren haklı bir nedenle işten çıkarttığında dahi işsizlik ödeneği alabilecektir. Bu kişiler, normalleşme sonrası yeniden 600 prim gününü dolduruncaya kadar herhangi bir nedenle işsiz kaldıklarında, KÇÖ almaya başladıklarında hak kazandıkları süre kadar işsizlik ödeneği alacaklardır. Önümüzdeki dönemde 600 prim gününü dolduranlar ise bu kez yeni hak ettikleri süre kadar işsizlik ödeneği alabilecekler. Bir hususun altını çizmek istiyorum. İşsizlik hakkından yararlanabilmek için kısa çalışma ödeneğinin ne kadar süreyle alınmış olduğunun bir önemi yoktur. Bir hafta KÇÖ almış olan da 12 ay almış olan da istifa ettiğinde veya işverence haklı bir gerekçeyle işten çıkartıldığında işsizlik maaşı alabilir.
Pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği almış olup, önümüzdeki süreçte herhangi bir nedenle işten ayrılanlar işsizlik ödeneği almak için 30 gün içinde İŞKUR’a başvuruda bulunmalıdır. Otuz günlük süreden sonra başvuruda bulunanlar, ne kadar geç başvururlarsa işsizlik ödeneklerini o kadar süreyle eksik alırlar.
ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARTILAN HERKES NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ ALABİLİR Mİ?
Bir sigorta firmasında 3 yıldan beri part time ayda 10 gün çalışıyorum. Kapanma genelgesi gereği biz de kapandık. Nakdi ücret desteğinden faydalanabiliyor muyuz? Eğer yararlanabiliyorsak şartları nasıl olacak? Ayda sadece 10 günlük mü nakdi ücret desteği alabileceğiz? (Gürkan A.)
Ücretsiz izne çıkartılanlara verilen nakdi ücret desteği için 17 Nisan 2020 tarihi milat kabul ediliyor. Nakdi ücret desteğinden, bu tarihte sigortalı çalışmakta olduğu işyerinde sonraki süreçte ücretsiz izne çıkartılanlar yararlanabiliyor. Bunun tek istisnası, yiyecek içecek hizmetleri sektörü ile sonradan ilave edilen sınırlı sayıdaki alt sektörlere tanındı. Kapanma tedbirlerinden etkilenen söz konusu sektörlerde nisan mayıs aylarında ücretsiz izne çıkartılan tüm işçiler, iki ay süreyle nakdi ücret desteği alabilecekler. Bu sektörde çalışan işçilerin 17 Nisan 2020 tarihinden önce o işyerinde çalışmakta olup olmadığına bakılmayacak.
Şu an çalışmakta olduğunuz işyerinde 17 Nisan 2020 tarihi itibarıyla sigortalı olarak görünüyorsanız, bir ayda sigortalı bildirildiğiniz süre kadar nakdi ücret desteğinden yararlanabilirsiniz. Örneğin haftada 3 gün çalışıyorsanız, iki haftalık kapanma döneminde 6 gün çalışamadığınız için günlük 50 TL’den toplam 300 TL nakdi ücret desteği alabilirsiniz. Bir ay ücretsiz izne çıkartıldıysanız bu durumda 10 gün için 500 TL alırsınız. Ayda 30 gün çalışmakta olanlar ise ücretsiz izin döneminde aylık 1500 TL nakdi ücret desteği alabilirler.
Not: Tüm okurlarımın ve ailelerinin Ramazan Bayramı'nı kutlarım.