Sahte dedektifler müşterilerini böyle dolandırıyor
Türkiye'de özel dedektiflikle ilgili denetim mekanizması olmaması, dolandırıcı dedektifleri ortaya çıkardı. Dedektifler genellikle boşanma davalarında yasal sınırlar içinde kalmak şartıyla delil toplarken, sahte dedektiflerse dolandırıcılık yapıyor
Özel dedektiflik, Türkiye’de yasak olmadığı gibi henüz bir yasaya da tabi değil. Özel Dedektiflik Kanun Tasarısı 2008’den bu yana Meclis’te beklerken, bu alanda bir denetim mekanizmasının olmayışı, sahte dedektiflerin türemesine neden oldu. İnternet siteleri üzerinden müşteri toplayan ‘sözde dedektifler’, daha çoksa gurbetçi Türkleri ağına düşürüyor.
PARAYI ALAN ÇAKMA DEDEKTİF TOZ OLUYOR
İnternette kurdukları siteler üzerinden son derece komik rakamlarla eş ve çocuk takibi, böcek ve kamera tespiti, kayıp bulma, VIP koruma hizmetleri gibi hizmetler vaat eden sözde dedektifler, çok sayıda kişiyi dolandırıyor. Gazete Habertürk'ten Öznur Karslı'nın haberine göre aralarında sahtecilik, dolandırıcılık gibi suçlardan sabıkalı olan kişilerin de olduğu tespit edilen sözde dedektifler, ücretin bir kısmını ve takip edeceği kişinin bilgilerini aldıktan sonra sırra kadem basıyor.
Yasal zemini olmadığı ve gizli yaptırılan bir iş olduğu için mağdurlar polis ya da savcıya gitmiyor. Kendilerine dedektif süsü verenler müşteriyle kafede ya da telefonda görüşüyor. Ofisleri ya da adresleri yok. Müşterinin güvenini kazanmak için bire bir görüşme yapanlar da var. İnternette çakma dedektiflik sitelerine bakıldığında, çoğunun verdiği hizmetlerin isimleri bile aynı.
Böcek takibi konusunda bir firma “Askeriyeyle sıkı bağlantımız var” güvencesi de veriyor.
‘YASALARA UYGUN İŞ YAPIYORUZ’
Türkiye’de “araştırma hizmetleri” adıyla özel dedektiflik yapan şirketleri çatısı altında toplayan Özel Dedektifler Derneği’nin başkanı İsmail Yetimoğlu, bu konuda yasal mevzuatın olmamasının, bu işin merdivenaltına inmesine neden olduğunu söylüyor. Yetimoğlu, “Çalışmamızı yasalara uyarak yapıyoruz. Yasadışı Ortam ve Telefon Dinlemeleri Araştırmaları Komisyonu, dedektiflik hizmetinin hukuki çerçevede yapılmasını, ivedilikle kanunun çıkarılmasını istedi” diyor.
‘TAKİP EDİLEN EŞTEN DE ŞANTAJLA PARA ALIYORLAR’
“Belli bir ekonomik düzeye sahip insanlar daha çok başvuruyor” diyen Yetimoğlu, özel dedektif adıyla sahtecilik yapanlarla ilgili şu bilgileri verdi: “Ticari kişiliği ve gerçek adresi olmayan yüzlerce web sitesi var. Sözde dedektifler, cüzi rakamlar istiyor. O fiyatlara araştırma yapmak mümkün değil. Dolandırıcılar, aldatıldığını düşünen ve eşini takip ettirmek isteyen kadınları daha kolay kandırabiliyor. Delil ve fotoğraf paylaşımı bekleyen müşteri ısrarla aramaya başlayınca, sahte dedektifler müşteriye şantaja başlıyor. Adres ve telefon gibi özel bilgilerini kötü niyetli kullanmakla tehdit ediyorlar. Takip edilen eşe durum anlatılıyor, kişinin fotoğrafları para karşılığı aldatılan eşe gönderilmiyor. Bir de böyle para kazanıyorlar. Genellikle gurbetçiler suistimal ediliyor. Dedektife ihtiyaç duyanlar bize üye olan firmalara yönelsinler.”
Özel Dedektifler Derneği Başkanı İsmail Yetimoğlu, vatandaşları ‘dolandırıcı dedektiflere’ karşı uyardı
‘ARAMA MOTORLARINA PARA BİLE VERİYORLAR’
Özel Dedektifler Derneği üyesi ve şirket sahibi olan Okan Durdil, “Bizler Uluslararası Dedektiflik Derneği’nin her yıl farklı bir ülkede yapılan seminerlerine katılıyoruz. Dernek çatısı altında çalışıyoruz. İnternet siteleri üzerinden özel dedektif olduğunu söyleyen 30 kadar site var. İnternette ilk sıralarda çıkmak için arama motorlarına para ödüyorlar. Bazıları ise kendisini şirket gibi gösteriyor” dedi.
‘DÜŞÜNMEDEN ÖDEME YAPIYORLAR’
Dolandırıcıların verdiği fiyatın değiştiğini söyleyen Durdil, şöyle devam etti: “350 TL’ye takip yaptığını söyleyen de var, 50 bin TL’ye de. Müşteri milyonluk biriyse ve aldatıldığını düşünüyorsa, mal varlığını korumak için boşanma davasında her şeyi belgelemek istiyor. Dolandırıcıların istediği parayı o ruh haliyle düşünmeden veriyor. Yurtdışında yaşayan bir kadın, 4 ay önce bu şekilde dolandırıldı. Antalya’da kampta olan futbolcu, sevgilisinin kendisini aldattığını düşünüyordu, çift evlilik sürecine girmişti. İnternet üzerinden ulaştığı sözde dedektife 5 bin TL kaptırmış. Çift evli olmadığı için yardımcı olmadık.”
ÖZEL HAYAT İHLALİ YOKSAL
Dedektiflerin takip sırasında çektikleri fotoğraf ve videolar, özellikle aldatma nedenli boşanma davalarında mahkemede delil olarak kullanılıyor. Ancak mahkemede görüntülerin dedektif tarafından çekildiği belirtilmiyor. Aksi halde bu özel hayatın gizliliği ihlali suçuna giriyor. Avukat Mehmet Ali Odaman, dedektifliğin yasası olmasa da yapılan işin yasal olmadığı anlamına gelmeyeceğini belirtti ve şu bilgileri verdi: “Bu hizmeti yapanların özellikle özel hayatın gizliliğinin ihlali suçunun işlenmemesi konusunda çok hassas davranmaları gerekmektedir. Aksi takdirde suç işlemiş olacaklardır. Ticaret hukuku açısından baktığımızda dedektiflik hizmeti veren bir şirket kurmak mümkün gözükmemektedir.”
TASARI 7 YILDIR BEKLİYOR
1994’te TBMM’de kabul edilip dönemin Cumhurbaşkanı tarafından veto edilen 3963 sayılı Özel Dedektiflik Kanunu, 2007’de Özel Dedektiflik Derneği’nin kurulmasıyla güncellendi. Dünyadaki kanunlar incelenerek hazırlanan tasarı, 2008’den bu yana komisyonda bekliyor.
