Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Gündem Eğitim Tarih Sened-i İttifak Nedir, Hangi Padişah Zamanında İmzalandı? Senedi İttifak Tarihi, Maddeleri, Sonuçları ve Özellikleri

        Osmanlı padişahının yetkilerini kısıtlayan ve bozulmuş olan idari düzeni yeniden tesis etmeyi amaçlayan Sened-i İttifak özellikleri nelerdir? İlerleyen kısımlarında, Sened-i İttifak maddeleri ve Sened-i İttifak sonuçları gibi konularda da bilgiler edinebileceğiniz yazımızı sizler için hazırladık. İşte, Sened-i İttifak tarihi ile alakalı tüm detaylar…

        Sened-i İttifak Hangi Padişah Döneminde İmzalandı?

        Önemli bir anayasal belge olarak kabul edilen Sened-i İttifak; Osmanlı hükümdarı 2. Mahmut döneminde imzalanıştır. Merkezi devlet otoritesinin, özellikle taşrada zayıflaması üzerine imzalanan Sened-i İttifak tarihi 29 Eylül 1808’dir.

        REKLAM

        Sened-i İttifak Kimler Arasında İmzalanmıştır?

        1808 yılından imzalanan Sened-i İttifak; 2. Mahmud’un sadrazamı olarak görev yapan Alemdar Mustafa Paşa ile ayanlar arasında imzalanmıştır.

        Sened-i İttifak Nedir?

        Sened-i İttifak nedir sorusuna cevap aramadan önce, bu anayasal belgenin taraflarından olan ayanların kimler olduğunu öğrenmek yerinde olacaktır. Ayanlar; Osmanlı Devleti’nin eyaletlerinde görev yapan ve devlet için gerek asker gerekse de vergi toplayarak bunları başkente göndermekle görevli olan kişilerdir. Özellikle 18. yüzyıldan itibaren ayanlar, merkezi otoritenin bozulmasını da fırsat bilmişler ve görev yaptıkları bölgede iyice güçlenmişlerdir.

        • Mahmud’un 1808 yılında tahta geçmesiyle birlikte sadrazam olan Alemdar Mustafa Paşa; taşrada yaşanan bu sorunları çözmek için Anadolu ve Rumeli’de görev yapan ayanlarla İstanbul’da bir görüşme gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmelerin ardından, Sened-i İttifak isimi belge hazırlanmış ve padişahın onayına sunulan bu metin, 29 Eylül 1808 tarihinde 2. Mahmut tarafından kabul edilmiştir.
        REKLAM

        Sened-i İttifak Maddeleri

        Toplantıya katılan kişilerin bizzat ağzından kaleme alınan ve 1808 tarihinde imzalan Sened-i İttifak; bir giriş, bir sonuç ve 7 maddeden meydana gelmektedir:

        • Padişahın kendisinin ve egemenliğinin dokunulmaz olduğu hepimizin sorumluluğu altındadır. Vezirler, ayanlar, askerler tarafından padişaha karşı bir ihanet eylemi işlenirse, bu ihaneti gerçekleştireni hep birlikte engelleyeceğiz.
        • Osmanlı Devleti’nin yaşaması ve güçlenmesi, kişi ve ayanlar olarak bize bağlıdır.
        • Hazine ve gelirlerin korunmasını kabul ederiz. Gelirlerin toplanması, korunması ve padişah buyruklarının uygulanmasına kim karşı gelirse hepimiz o kişiyi düşman ilan ederiz.
        • Padişahın emir ve yasaları sadrazam tarafından iletildiği için, herkes sadrazamlık makamını kabul edecektir.
        • Ülkedeki ayanların önderleri ile devlet yetkilileri birbirleriyle güven içinde olmaları gerekmektedir.
        • İstanbul’daki Yeniçeri Ocağı’nda bir isyan çıkarsa ayanlar izin almadan gelecekler ve isyanın bastırılması ile ocağın kaldırılmasına yardımcı olacaklardır.
        • Ayanlar ve ileri gelenleri vergi toplamada ileri gitmeyecekler ve bu şekilde halka yapılan zulmün önüne geçilecektir. Bu konuda ayanlar birbirine denetleyecek; kurala uymanlar padişaha bildirilecektir.

        Sened-i İttifak Sonuçları

        Sened-i İttifak; gerek ayanların gerekse de 2. Mahmud’un gerçekten benimsediği bir belge olmamıştır. Dönemin şartları sebebiyle, pek de rızası olmadan bu belgeye imza atan 2. Mahmut; Alemdar Mustafa Paşa’nın öldürülmesinin ardından gücü eline geçirmiş ve 1820 tarihinde Sened-i İttifak’ı yürürlükten kaldırmıştır.

        Sened-i İttifak Önemi

        Türk tarihindeki ilk anayasal belge olarak kabul edilen Sened-i İtiifak ile birlikte ilk kez bir Osmanlı padişahı kendisi dışında var olan bir gücü kabul etmiştir. Ayanlara söz geçiremeyecek kadar zayıf bir pozisyonda olan Osmanlı Devleti, bu güç odağıyla anlaşma yoluna gitmiş ve padişahın yetkilerini kısıtlamıştır.

        ÖNERİLEN VİDEO
        Haberi Hazırlayan: Türker Üner
        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ