Yeniden ibadete açılması gündemde olan Ayasofya için gözler yargıda
İstanbul'un fethinin 567. yıl dönümü kutlamaları ile yeniden ibadete açılması gündeme gelen Ayasofya yargı gündeminde. Danıştay Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptali istemli davayı gündemine aldı. Yüksek Mahkeme davayı 2 Temmuz'daki duruşmalı yargılamada karara bağlayacak.
İlk olarak 360 yılında inşa edilen daha sonra çeşitli doğa olayları nedeniyle yıkılması üzerine birçok kez yeniden yapılan Ayasofya 1453'te İstanbul’un fethedilmesinin ardından camiye dönüştürüldü. Cami 1931'de ibadete kapatıldı, 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla da bu kez müze olarak yeniden açıldı.
O KARARIN İPTALİ İSTENDİ
O tarihten beri de Ayasofya hep gündem de kaldı. Müzeye dönüştürme kararının iptali istemiyle açılan tüm davalar reddedildi. Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, 2016’da Danıştay’da yeni bir dava açtı. Dava dilekçesinde; Ayasofya’nın müzeye çevrilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu kararın iptali istendi.
Dava dilekçesini inceleyen Danıştay 10. Dairesi, önemli bir karar aldı. Daire, 2 Temmuz’a söz konusu iptal istemini görüşmek için duruşma koydu.
DANIŞTAY SAVCISI “RET” İSTEDİ
Davaya ilişkin Danıştay Savcısının görüşü de Daire’ye ulaştı. Danıştay savcısı, görüşünde, Ayasofya'nın müze olarak kullanılmasının idarenin takdir yetkisinde kapsamında olduğunu ve dönüştürme işleminde hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istedi. Ancak bu görüşün Daire için bir bağlayıcılığı bulunmuyor.
İPTAL EDİLİRSE AYASOFYA İBADETE AÇILABİLİR
Daire, Temmuz’daki duruşmada müzeye dönüştürmeye ilişkin Bakanlar Kurulu kararını hukuka aykırı bularak, iptal ederse, Ayasofya'nın tekrar cami olarak ibadete açılması gündeme gelecek.
KARİYE KARARI İPTAL EDİLMİŞTİ
Söz konusu derneğin 2005 yılında açtığı dava Danıştay tarafından reddedilmişti. Ancak davaya bakan Danıştay 10. Dairesi, geçen yıl 1945 yılında Ayasofya gibi müzeye dönüştürülen İstanbul'daki Kariye Camii ile ilgili önemli bir karara imza atmıştı. Daire, Kariye’nin müzeye dönüştürülmesine dair Bakanlar Kurulu kararını iptal etmişti.
