Bir dizi hormonal ve bedensel değişmelerin yer aldığı buluğ dönemini de içeren çocuklukla yetişkinliği birbirine bağlayan gelişim dönemidir. Sosyal bilimciler, genellikle 10 ile 13 yaş arasını erken ergenlik, 14 ile 17 yaş arasındaki dönemi orta ergenlik ve 18'den 22'yaşına kadar olan süreyi ileri ergenlik (gençlik ya da beliren yetişkinlik) olarak sınıflandırır.
Ergenlik, cinselliği olmayan çocukluk ile cinsel yaşamı olan yetişkinlik arasındaki geçiş dönemidir. Ergen gelişiminde biyolojik, çevresel ve sosyal faktörler etkileşim halindedir. Ergen, evrensel nitelikteki biyolojik değişmelerle, kültürden kültüre değişen yeni yaşantılarla ve çeşitli gelişimsel görevlerle karşı karşıyadır. Biyolojik değişiklikler beden imgesine olan farkındalığı ve ilgiyi arttırır. Bunun yanı sıra gelişen düşünce yeteneği, soyut önermeleri ve varsayımsal olayları anlamalarını ve bunlar hakkında akıl yürütmelerini sağlar. Ana babayla ilişkiler yeniden yapılanır, günlük çatışmalar artar. Akranlarla geçirilen zaman artar, ilişkiler daha yakınlaşır, karşı cinse ilgi artar. Ergenlikteki psikososyal gelişim konularından biri de ergenliğin bitişini ve yetişkinliğe geçişi simgeleyen "kimlik" kazanımıdır. Ergenlerin kimlik arama sürecinde ana babayla ilişkileri, akran ilişkileri, kültürel ve tarihsel dönem gibi değişkenler çok önemli rol oynar. Sosyoekonomik düzey, etnik köken, kültürel faktörler, cinsiyet, buluğ zamanlaması ve yaşam stili farklılıkları ergenin üstesinden gelmek zorunda olduğu gelişimsel görevlerin sayısını dolayısıyla da her bir ergenin bireysel gelişim eğrisini etkiler.
On dokuzuncu yüzyılın sonu ile yirminci yüzyılın ilk bölümü, günümüzde "ergenlik" olarak adlandırılan kavramın keşfine tanık olmuştur. Yirminci yüzyılın başında ergenliğin "fırtına ve stres" dönemi olduğuna ilişkin görüşün yanında, gençlerin ekonomik alana daha kontrollü bir şekilde girmelerini sağlayan yasaların çıkarılması gibi sosyo-tarihsel koşullar ergenliğe ilişkin düşünceleri yapılandırmada büyük rol oynamıştır. Günümüz ergenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve yaşamın farklı alanlarına ilişkin deneyimleri 50 yıl öncesine göre çoğu açıdan farklı değildir. Gençlerin büyük bir kısmı için bu dönem isyankar, çatışmacı, suça yönelimli ve sapkın davranışlar gösterme zamanı değil aksine değerlendirme, karar verme, sorumluluk ve dünyada yerini bulma zamanıdır.
YAZAR
Ayşen Güre
