4500 günü olan da kıdem tazminatı alabilir

08.09.1999 gününden sonra işe girmiş olanlara 15 yıl ve 3600 gün ile "Kıdem tazminatı alabilir" yazısı verilmez ama 4500 günü olursa süreye bakılmaksızın bu yazı SGK'ca verilmelidir

01.12.1999 günü SSK'lı işe girdim ve şu an 4217 günüm var, askerliğimi de daha ödemedim. SSK'ya gidip sordum "Sen 08.09.1999 gününden sonra işe girmişsin, 3600 gün ve 15 yıl ile kıdem tazminatı yazısı alamazsın" dediler. Bu doğru mu? İşimden tazminatımı alarak nasıl çıkabilirim? ■ Selim Uçar

Sayın okurum, 1999 yılında yapılan kanun değişikliğiyle 08.09.1999 gününden önce işe girmiş olup da en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve bu süre içinde en az 3600 günü olanlara SGK "Kıdem tazminatı alabilir" yazısı vermek zorundadır. Bu yazıyla işverene müracaat ederek istifa eden işçiye de kıdem tazminatı ödemek zorunluluğu vardır.

08.09.1999 GÜNÜ KANUN DEĞİŞTİRİLDİ

08.09.1999 günlü Resmi Gazete'de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile çalışanların emeklilik şartları arasında bir üçüncü şart olarak yaş eklendi. Bu şart sonrasında bir de kıdem tazminatının yasal düzenlemesi olan 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14'üncü maddesine aşağıdaki 5'inci bent ilave edildi.

"506 Sayılı Kanun'un 60'ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı kanunun Geçici 81 'inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle" kıdem tazminatı ödenmesi kararlaştırılmıştır.

Maddenin içeriğine göre;

08.09.1999 gününden sonra ilk defa işe girenler için;

■ Kadın ya da erkek en az 4500 günü olanlar, işlerinden ayrılıp evlerinde emekliliği beklemek için SGK'dan yazı alıp işverene vererek aynı gün işyerlerinden kıdem tazminatlarını alıp ayrılabilirler.

08.09.1999 gününden önce ilk defa işe girenler için;

■ İster kadın olsun ister erkek en az 15 yıldan beri sigortalı olması ve en az 3600 gün sayısını tamamlayanlar, emeklilik yaşlarını beklemek için SGK'dan yazı alıp işverene vererek aynı gün işi bırakıp işyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirler.

Kılavuzsuz gidenin emekli aylığı düşük olur

Ali Bey, biz iki arkadaşız, hemen hemen bütün sosyal güvenlik özelliklerimiz aynı. 1950 doğumluyuz, 1968'de Türkiye'de 30 gün SSK'lı çalışmam var ve 1970 yılından 2010 yılına kadar birlikte Fransa'da çalıştık. Aynı parayı ödediğimiz halde emekli aylığımız neden bu kadar farklı? Bu işi nasıl düzelttirebilirim?

■ A.Kömürcü-Konya

Sayın okurum, emekli aylığının hesaplanmasının SSK'da üç ayrı şekli ve dönemi var. 31.12.1999 öncesi çalışmalar için ayrı, 1.1.2000 ile 30.09.2008 arası ayrı, 1.10.2008 sonrası dönem için ayrı bir emekli aylığı hesaplama sistemi yapılır. Bunlardan birincisine Süleyman Demirel-Bülent Ecevit dönemi, ikincisine Yaşar Okuyan dönemi, sonuncusuna da Recep Tayyip Erdoğan dönemi diyoruz. Bu üç dönemden en çok aylığı birinci dönem verir. Arkadaşınızın borçlanma ve emeklilik işlemini yapan Dilek Hanım borçlanmayı tarih seçerek yapmış, yani 31.12.1999 öncesinden 3600 günlük borçlanma yapmış ve Süleyman Demirel-Bülent Ecevit dönemi dediğimiz dönemin en düşük emekli aylığı 1080 liradır, bunu sağlamış. Siz ise tarih seçmeden 3600 günlük borçlanma yapmışsınız ve en az emekli aylığını veren 3. ve 2. dönemden emekli aylığı hesaplatmışsınız. Şayet emekli aylığını PTT'den veya bankadan çekmediyseniz bütün işlemleri iptal ettirip borçlanma paranızı da alarak yeniden doğru bir şekilde yapma hakkınız var. Yok emekli paranızı çektiyseniz artık yapacak bir şey yok. Kılavuzsuz gitmişsiniz ve düşük aylık alacaksınız.

Özel hastaneler sünnetten korkuyor

Yaz geliyor ve sünnet mevsimi de başladı. Aslında özel hastaneler bu tür kampanyalara girmek istemezler; çünkü tek gelseler epey para alacakları müşterilerini kaybederler, ayrıca toplu sünnet kampanyaları da sağlık açısından risktir. Ancak İstanbul'da yerel belediye, bölgesindeki özel hastanelere 1500-2000 çocuğu sünnet etmesi için bastırsada hastaneler bunu 100-150 rakamında tutmaya çalışırlar. Öte yandan SGK sünnet için hastanelere 50 lira veriyor. Ayrıca Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) gereğince özel hastanelerin sağlık hizmetleri için reklam ve kampanya yapması da yasak ve cezayı gerektiriyor. Şimdi, SGK bir belediyenin zoruyla 100 çocuğu sünnet yapan hastaneye 25 bin lira ceza kesmiş. Hastane belediyenin baskısıyla yapmak zorunda kaldığı sünnetlerden tek kuruş alamadığı gibi bir de ceza ödemek zorunda. İş mahkemede biter ama özel hastaneler sünnetten korkuyorlar.