İş güvenliğinde bu yıl ceza ikinci planda kalacak

İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası ile 2014 başında 50'den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli işyerleri kapsama girdi. Çalışma Bakanı'nın talimatı ve İş Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel'in açıklamasına göre, 2014 yılı ceza değil, bilgilendirme ve rehberlik teftişleri ile geçecek

01.02.2014 tarihli yazınızda "İşyerinde 9 veya daha az işçisi olanlardan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta olanların iş sağlığı ve güvenliği ile işyeri hekimi veya diğer sağlık personeli ihtiyacını Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) illerde açacağı ihaleler sonrasında, ortak sağlık-güvenlik birimlerine (OSGB) ihale edecek ve bu işyerlerinin cebinden tek kuruş para çıkmayacak. İhaleyi alan OSGB, sanayi sitelerindeki tamirhane, tornacı, elektrik ustaları gibi işyerlerine yılda bir defa 1 saat iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ile üç yılda bir defa işyeri hekimi gönderecek" bölümünün dayanağı hakkında bilgi verir misiniz? Çünkü 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nda böyle bir bilgi göremiyorum. Serhat POLAT-B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

Serhat Bey, SGK henüz yayınlamadığı uygulama genelgesi ile ihale sistemini seçmişti ama sonrasında alınan kararla primler üzerinden destekleme sistemine geçecek gibi görünüyor.

RAKAM ASGARİ ÜCRETE ENDEKSLİ

Konuyu İş Sağlığı ve Genel Müdürü Kasım Özer ile telefonda görüştüm. Uygulama aşağıdaki şekilde olacakmış:

9 veya daha az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinde çalışanların iş sağlığı ve güvenliği hizmeti için,

Çalışan başına;

■ Tehlikeli işyerlerinde; günlük asgari ücretin (35.7 liranın) % 1.4'ü (49.98 kuruş) kadar, aylık destekleme rakamı da 49.98 X 30 =14.99 lira,

■ Çok tehlikeli işyerlerinde; günlük asgari ücretin (35.7 liranın) 1.6'sı (57,12 kuruş ) kadar; aylık destekleme rakamı da 17.13 lira, parayı SGK ödeyecek.

Örneğin: Yanında 5 çalışanı olan bir berber (tehlikeli sınıf) için SGK her ay, 14.99 liradan 74.95 lira berbere destekleme SGK tarafından üçer ayda bir SGK'ya ödeyeceği primden düşülecek.

UYGULAMA İÇİN GENELGE ÇIKMADI

Konuyla ilgili İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü yönetmeliği çıkardı ama henüz SGK destekleme ödemesi için gereken uygulama genelgesini çıkarmadı ancak, yetkililerden edindiğim bilgiye göre, SGK üçer ayda bir geriye doğru ilgili işverenin SGK'ya ödeyeceği prim ödemelerinden desteklemeleri düşerek prim borcu çıkaracak. Uygulama genelgesi daha çıkmadı ama işyerleri, şimdi bu paraya razı olan OSGB'lerle sözleşme yapacak ve kendileri ceplerinden bu parayı OSGB'ye ödeyecek ve sonra da SGK'dan bu ödeme rakamını mahsup edecek, ceplerinden tek kuruş para çıkmayacak. Bu sebeple işletmeler SGK'nın vereceği destekleme rakamını kabul edecek OSGB'lerle sözleşme imzalayıp katip uygulaması üzerinden kayıtlarını yaptırsınlar.

2014 yılı rehberlik ve danışmanlık yılı olacak

Çalışma Bakanı'mızın talimatı ile 2014 yılı denetim yılı olacak ama İş Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel'in de açıklamalarından görüleceği üzere 2014 yılı ceza yılı değil, rehberlik ve danışmanlık yılı olacak. İş Müfettişleri, 6331 sayılı Kanun işyerlerinde uygulanıyor mu uygulanmıyor mu diye denetimlere başlayacaklar ama öncelikle işyerlerinin eksikliklerini nasıl giderecekleri konusunda rehberlik ve danışmanlık ile eğitim faaliyeti yapacaklar. Sonrasında da işyeri yetkililerine görülen eksiklikleri gidermeleri için 3 veya 6 ay süre verecekler. Süre içinde eksikliklerini giderenlere ceza yazılmayacak ama süre içinde eksiklikler giderilmediyse idari para cezaları uygulanacak.

Kurul Başkanı Mehmet Tezel açıklamasında yaklaşık 1000 müfettişle teftişlere başlanacağını, uygulamadan sonuca kadar tüm aşamalarda kurum ve kuruluşların ziyaret edileceğini, özellikle işverenlerin fiili durumlarını dikkate alarak, mevzuatın imkân verdiği ölçüde esneklik sağlanmakta olduğunu, sistemimizde önleme kültürünü öne çıkarmak için bu sürecin gönüllü bir uyum içinde gerçekleşeceğine inandığını ifade etti.