Mide Ülseri
Sevgili okuyucularım, gastrit ile başladığımız mide hastalığına bu hafta mide ülseri ile devam edeceğiz. Öncelikle belirtmek isterim ki, ülser sindirim kanalının her yerinde görülebilir. Ancak en çok görülme yeri, yemek borusu ile midenin birleştiği bölge, mide ve oniki parmak barsağıdır.
Toplumda görülme sıklığı % 10 civarındadır. Erkeklerde kadınlara nazaran görülme sıklığı daha fazladır. Yine sigara ve aşırı alkol ve sık ağrı kesici kullananlarda görülme oranı daha yüksektir.
Neden oluşur?
Bilindiği üzere midede bir kısım hücreler asit ve pepsin salgılar. Buna karşın bir kısım hücrelerde mide mukozasını koruyucu mukus dediğimiz salgılar üretir. İşte bu ikisi arasındaki denge bozulursa, asit mide dokusunun bir kısmını tahriş eder ve o bölgede yara oluşumuna neden olur. Bunun dışında bazı dış etkenlerde ülsere neden olur. Bunlar daha önceki gastrit konulu yazımda da belirttiğim üzere Helicobacter Pylori isimli bir bakteri, sigara, aşırı alkol, stres, ağrı kesici kullanımı ve genetik yatkınlık gibi nedenlerdir.
Belirtileri nelerdir?
Ülser yara demektir. Bu yaranın sebep olduğu bağlı en önemli belirti ağrıdır. Ağrı karın ön yüzünde, göbek etrafında olup, sırta vurabilir. Ağrı, yanma, kazınma ve burkulma tarzındadır. Ağrıya, bulantı, kusma, şişkinlik eşlik edebilir. Ağrı hastalarda iştahsızlığa yol açar.
Mide ülseri ile Oniki parmak (duodenum) ülseri arasındaki fark nedir?
İkiside ülserdir. Sadece ülserin yerleştiği yer farklıdır. Oniki parmak barsağı, midenin devamındaki ince barsağın yaklaşık 15 cm.lik kısmına verilen isimdir. Mide ile bu oniki parmak barsağının birleştiği yerde bir kapakçık vardır. Yiyecekler buradan geçerek barsağın diğer bölümlerine ulaşır. Ancak ağrının şekli ikisi arasında genelde farklıdır. Mide ülserinde ağrı genellikle tok karnına görülürken, oniki parmak barsağındaki ülserde ağrı aç karnına görülür. Yani birisinde açlık, diğerinde tokluk ağrısı vardır.
Ülserin yan etkileri nelerdir? Tedavi olmazsam ne olur?
En önemli yan etkisi kanama ve delinmedir. Mide delinmesi acil cerrahi gerektiren, tedavi edilmezse ölüme neden olabilecek kadar ciddi bir olaydır. Yine kanama da eğer durdurulamazsa, ameliyat gerektiren acil bir durumdur. Bunun dışında midedeki yerleşim yerine göre, midede tıkanmaya ve midenin arkasında bulunan pankreas denilen organa yapışmaya neden olabilir.
Teşhis nasıl konur?
Yine o yaptırmaktan korktuğunuz endoskopi ile konur. Gastroskopi yapılarak ülserin yeri tespit edilir ve biyopsi alınarak ülserin iyi ya da kötü huylu olduğu ortaya konur.
Ülserden kanser gelişir mi? Ülser iyi ya da kötü huylu olabilir mi?
Her iki sorununda cevabı maalesef evet. Ülser malign görünümlü olup, biyopsi sonucu kanser gelebilir. Bu nedenle diyorum ki, lütfen endoskopi yaptırmaktan çekinmeyin.
Tedavi nasıl?
Günümüzde artık geliştirilen ilaçlar sayesinde ülser ameliyatları, tarihe karıştı. Eğer yapılan tetkiklerde bakteri + ise ( Gastrit konulu yazımda bu konuyu daha detaylı anlattım) üçlü tedavi dediğimiz tedavi uygulanır, arkasından halk arasında mide koruyucu olarak bilinen proton pompası inhibitörü ilaçlarla tedaviye devam edilir. Dediğim gibi cerrahi tedavi ancak komplikasyonlarda uygulanır.
Peki beslenme nasıl olmalı ve nelere dikkat etmeliyiz?
Günümüzde artık katı diyet önerilmiyor ancak özellikle yağdan zengin gıdalardan ve yağda kızartılmış gıdalardan uzak durmakta fayda vardır. Bunun dışında;
-Romatizma ağrılarında ve diğer ağrı tedavisinde kullanılan ağrı kesici ilaçlara karşı dikkatli olunmalı, uzun süre kullanımdan kaçınılmalı, gerekirse beraberinde mide koruyucu alınmalıdır.
-Sigara ülserin düşmanıdır, bırakılmalıdır.
-Özellikle ağrı sıralarında alkolden uzak durulmalıdır.
-Aspirin türü ilaçlar kullanırken dikkatli olunmalıdır.
-Probiyotikli yoğurt kullanın.
-Hızlı yemek yemeyin ve yemekleri ağzınızda iyice çiğneyin.
-Yatmadan önce yemek yemeyin
-sabahları ılık bir bardak su için
-Yemekleri çok sıcak tüketmeyin.
-Ve stres... Uzak durulmalıdır. Nasıl?
Lütfen herşeye pozitif bakın. Her zorluğun arkasında bir kolaylık olduğunu unutmayın. Güzellik bakışlarınızda olsun...
Sevgi ve saygılarımla, hürmetlerimi arz ederim...Sağlıkla kalın...
