Zehirli Guatr
Sevgili okuyucularım, bu haftaki konumuz zehirli guatr diye bilinen toksik guatr. Bildiğiniz gibi tiroid bezi boyun ön kısımda, soluk borusunun önünde yer alan kelebekvari bir organdır ve vücut için son derece önemli olan tiroid hormonlarını salgılar. İşte tiroid bezinden gereğinden fazla hormon salgılanması durumuna hipertiroidizm, toksik guatr ya da bilinen ismiyle zehirli guatr denir.
Fazla hormon salgılayan bu tiroid bezi, nodüllü veya nodülsüz olabilir. Nodülsüz tiroid bezi büyümelerine Basedow Hastalığı da denir. Eğer bezde nodül varsa buna toksik nodüler guatr ya da sıcak nodüllü zehirli guatr denir.
Şikayetler normalden fazla salınan, tiroid hormonuyla ilgilidir. Bu hastaların boğazlarında şişlik her zaman görülmeyebilir.
Şikayetler,
-Titreme ellerde ve vücutta,
-Çarpıntı,
-Kilo kaybı, hormonların fazla salınması metabolizmayı hızlandırdığından zayıflama görülür.
-Sıkıntı hissi, o kadar fazladır ki; hastalar nefes alamadıklarını, boğazlarının sıkıldıklarını ve sürekli ağlamak istediklerini söylerler.
-Aşırı terleme,
-Bulantı, kusma
-Kadınlarda adet düzensizliği,
-Gözlerde büyüme, sadece gözlerdeki irileşme o kadar fark edilir ki, bu hastaları gören hekim tanıyı sadece bu bulguyla bile koyabilir.
-Zaman zaman ciltte kızarıklıklar, saç döülmesi.
Tanı nasıl konur?
Bu şikayetleri olan hastaların öncelikle tiroid hormonlarına bakılır. Sonra tiroid usg, gerekirse tiroid sintigrafisiyle tanı konur. Hormonların yüksek çıkması yeterlidir. Beraberinde kanda tiroid antikorlarının ve karaciğer-böbrek fonksiyonlarına bakmak da fayda verir.
Tedavi edilmezse ne olur?
Son derece ciddi bir hastalıktır. Eğer tedavi gecikirse, hastalarda özellikle kalp damar sisteminde bozukluklar olur. Kalpde ritm bozukluğu, kalp büyümesi, kalp yetmezliği, yüksek tansiyon gibi. Hastalarda tiroid krizi sonucu ani ölümler görülebilir.
Tedavi?
Tedavinin şeklini belirleyen, tiroid bezinde nodül veya nodüllerin olup olmamasıdır. İlk yapılması gereken kanda yüksek olan tiroid hormonun normal kan düzeyine getirmektir (propiltiyourasil gibi). Hormonların normal düzeye inmesi bir kaç hafta da sürebilir, aylarca da sürebilir. Eğer hastada nodüller büyük değilse ve ilaç tedavisine rağmen hormonlar düşmüyorsa, RAI tedavisi denen yöntemede başvuralabilir. Bunun dışında nodül varsa, ilaç tedavisne rağmen hormonlar istenen düzeye gelmiyorsa ya da kozmetik olarak bez ileri derecede büyükse, gözlerdeki büyüme dikkati çeker tarzda olmuşsa cerrahi tedaviye başvurulur.
Tedavi sonrası gözler eski haline döner mi?
Gözlerin ileri doğru çıkması yapılan tedavi veya cerrahiye rağmen tamamen düzelebilir, kısmen düzelebilir veya aynı kalabilir.
Tavsiyeniz var mı?
Lütfen en azından altı ayda bir kan tiroid hormon düzeyinize baktırınız.
Zehirli guatrla, hayatı kendinize zehir etmeyin.
Sevgi ve saygılarımla hürmetlerimi arz eder, sağlıklı günler dilerim. Sağlıkla kalın...
