YSK toplantısında neler yaşandı? Süreç nasıl işleyecek?

YSK toplantısında neler yaşandı? Süreç nasıl işleyecek?

YSK, AK Parti’nin KHK’lıların oy kullanmasına yönelik itirazı dışındaki başlıkları değerlendirmeye değer buldu ve dün inceleme süreci başladı.

Peki bu ne demek oluyor? YSK neyi, nasıl inceliyor? Dışarının gerginliği içeriye yansıyor mu? İlk gün neler yaşandı ve bundan sonraki süreç nasıl işleyecek?

Bu soruları tüm bu süreçlerin içinde yer alan AK Parti’nin YSK temsilcisi Recep Özel, CHP’nin YSK temsilcisi Mehmet Hadimi Yakupoğlu ve MHP’nin YSK temsilcisi Kürşat Türker Ercan’a sordum.

Size genel olarak işleyişi ve içeride yaşananları aktaracağım. AK Parti’nin hangi başlıkları en güçlü argüman olarak gördüğünü, YSK’nın bunlara olası cevabını, toplantının genel havasını anlatacağım.

İŞ DÜNYASININ KONUŞTUĞU İDDİA

Önce şununla başlayayım: Günlerdir bana telefonlar geliyor. İş dünyasının en tanınmış isimleri YSK kararının ne olacağını arayıp soruyor.

Hemen hepsinde de aynı duyum var... “YSK içinde 4 ülkücü üyenin İstanbul seçiminin tekrarından yana olduğu, 4 Kemalist üyenin karşı durduğu, 3 üyenin ise henüz kararsız olduğu iddiası doğru mu” diye soruyorlar.

Hangi üyeler ülkücü hangi üyeler Kemalist hangi üyeler nötr diye İstanbul burjuvazisi bile resmen lotarya oynuyor. Çok tanınmış işadamları büyük paralara, çıkacak karara dair bahis oynuyor. Benden de tüyo istiyorlar.

KİM KARŞI, KİM YANA OYLAMASI YOK

Halbuki ilk olarak şunu açıklığa kavuşturalım: Süreç böyle bir süreç değil. Tüm bu süreç sonunda tıpkı AK Parti kapatma davası oylaması gibi tek ve ölümcül oylama ile netice belirlenmeyecek

Yani YSK “Kim yeniden seçimden yana, kim karşı. Karar verin şu işi bitirelim” oylaması yapmayacak.

İddialar teker teker ele alınıp, kısıtlı ve ölü seçmen başlıkları hariç diğerlerinde oy çokluğu ile kabul ya da ret kararı çıkacak ve bunun sonuçlarından etkilenecek seçmen sayısı Ekrem İmamoğlu’na seçim kazandıran seçmen sayısından fazla ise yeniden seçim denecek, değil ise mevcut sonuç nihaileşecek. Yani aslında çok somut bir süreç işleyecek.

MECLİSİN GERGİNLİĞİ TOPLANTIYA YANSIYOR MU?

Dünkü toplantı 11 gibi başladı. Hem AK Partili, hem CHP’li hem de MHP’li üyelerin hepsi bir konuda mutabık: YSK’nın içindeki hava gayet sakin.

Siyasetin gerginliği ve kutuplaşmasının yansıması YSK toplantılarında hissedilmiyor.

Burada gördüğüm kadarıyla iş tamamen matematiksel bir sürece dönüşmüş.

Yani itiraz maddeleri içinde kabul görecek olanların sonuçları hesaplanacak ve ortaya çıkan rakam kararı belirleyecek.

Ölü ve kısıtlı seçmen konusundaki itiraz diğer başlıklara göre daha net.

AK Parti, ölen 1229 kişi yerine oy kullanıldığını iddia ediyor.

Bu iddiayla ilgili söz konusu ilçe seçim kurulları tutanak gönderecek. Tabii söz konusu rakam belirleyici değil.

Kısıtlı seçmene gelince… AK Parti 21 binden fazla kısıtlının oy kullandığını iddia ediyor.

Oy kullanma önünde engel bulunması için kısıtlılığın mahkeme kararı ile teyit edilmiş olması gerek.

Şimdi bu bahsedilen rakamın ne kadarının mahkeme kararı ile kesinleşmiş kişiler olduğuna bakılacak.

AK Parti diyor ki: “Ben 400 küsurunu tespit ettim, gerisini siz mahkeme tutanaklarını ilgili mahkemelerden temin ederek tespit edin.”

Ancak konuştuğum birçok hukukçuya göre mahkeme kararı ile kısıtlı olduğu tescilli vatandaş sayısı genellikle 10 hatta 15’te 1’dir.

Dolayısıyla bu itiraz maddesinden de sonucu değiştirecek bir şey çıkma ihtimali çok zayıf.

DÜĞÜM SANDIK GÖREVLİLERİNE YÖNELİK İTİRAZDA

AK Parti’nin itirazları arasında en kuvvetli gördüğü başlık sandık başkanları ve üyelerine yönelik yaptıkları.

Burada iddia 6539 sandıkta sandık kurulu başkanının ve 13084 sandıkta da sandık üyelerinin kamu görevlisi olmadığı.

2015 yılında sandık üyelerinin kamu görevlisi olma şartı getirilmiş, Mart 2018’de de her yerleşim yerinde sandık görevlisi seçmek için oradaki kamu görevlilerinin belirlenip, idari amir tarafından kura çekilmek suretiyle seçilmesi karara bağlanmıştı.

Kısacası AK Parti’ye yönelik “Neden daha önce bu yönde itiraz etmediniz” denince “Bu seçimde yaşanan bir ilk” cevabına ulaşıyorsunuz.

Öte yandan şayet sandık başkanları ve görevlileri kamudan seçilmediyse buna neden daha önce itiraz edilmedi?

Bu sorunun cevabı da AK Parti ve MHP’ye göre uygulamanın yeni olmasında yatıyor. Zira 2018 Mart ayından beri bu listeler siyasi partiler ile paylaşılmıyor. Yani seçimden önce kontrol etme şansı yoktu, deniyor.

KAMU GÖREVLİSİ DEĞİLSE O SANDIK NE OLACAK?

Özetle YSK, sandık kurulu başkanları ve üyelerinin kamu görevlisi olmadığı iddiasını inceleyecek ancak esas tartışma bu başlıkta çıkacak.

Zira diyelim bir sandık başkanının kamu görevlisi olmadığı teyit edildi. O zaman o sandık geçersiz mi sayılacak?

CHP’li Mehmet Hadimi Yakupoğlu’na göre bu karar verilirse görünüşte kanuna uygun olsa bile seçmene haksızlık.

Yakupoğlu, AK Parti’nin daha önce kendi savunduğu tezlerle çeliştiğini söylüyor.

Öte yandan MHP’li üye Kürşat Türker Ercan’a göre şayet usulsüzlük ve kaydırmalar tespit edilen sandıklar, başkanları ve üyelerinin kamu görevlisi olmadığı sandıklar ise o zaman böyle eşleşmelerin yapıldığı sandıklardaki seçmen sayısı hesaplanabilir.

HÜKÜMLÜLERLE İLGİLİ İTİRAZLAR

AK Parti’nin diğer iddiası ise hükümlülerle ilgili. Ceza İnfaz Kurumlarında tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü olan yaklaşık 15000 kişinin kayıtlı olduğu seçmen listelerinde yerlerine oy kullanıldığını ileri sürüyor.

Tüm bunlara bakılacak. İlçe seçim kurulları listeleri tutanakla tespit edip YSK’ya gönderecek.

5 GÜNLÜK TAKVİM SONUNDA…

Tüm bunlar önümüzdeki 5 gün içinde olacak. Sonra YSK sonuçları esastan görüşecek.

Süreç sonunda gelen sonuçların etkilediği seçmen sayısı hesaplanıp aradaki farktan fazla ya da az olup olmadığına göre karar verilecek.

CHP’li üye Mehmet Hadimi Yakupoğlu’na göre daha önce partisinin benzer ya da aynı itirazları reddedilmişken şimdi hepsi inceleniyor.

Yakupoğlu, “Elinde somut belge ile itiraz yapılabilir ancak bu kez YSK’ya ‘İddiamız bu, gidin inceleyin’ deniyor, bu olmaz” diyor.

Söylediği bir diğer husus iktidar partisinin itirazları için devlet gücünü kullanması...

İddiasına göre Sağlık Bakanlığı’ndan kısıtlı listeleri, Adalet Bakanlığı’ndan hükümlü listeleri temin ediliyor.

Ancak Yakupoğlu işleyişe itiraz etse de sürecin matematiksel bir süreç olduğunu ve karara saygı duyulması gerektiğini söylüyor. Çünkü son tahlilde somut bir olgu.

Dolayısıyla biz gazeteciler de bu somut rakamlara odaklanmalıyız. Yok 6’ya 5 mi çıkacak, 7’ye 4 mü olacak, hangi üyeler ülkücü hangi üyeler Kemalist gibi dedikoduların fazla bir anlamı yok.

AK Partili üye Recep Özel’e göre ise partisinin iddiaları net. Recep Bey özellikle sandık başkanları ve üyelerinin kamu görevlisi olmadığı iddiası üzerinde duruyor.

Bu şartın 2015’te tarafsızlığı gözetmek için partisi tarafından getirildiğini, CHP’nin Anayasa Mahkemesi’ne değişikliğin iptali için başvurduğunu, Anayasa Mahkemesi’nin ise bu başvuruyu reddettiğini hatırlatıyor.

Süreç henüz başladı. Yarın MHP’nin Maltepe itirazı ve AK Parti’nin Büyükçekmece itirazı ele alınacak.

Kısacası önümüzdeki hafta başına kadar bu konu daha çok dallanıp budaklanacak.

Gördüğüm kadarıyla iş sandık görevlileri noktasında düğümlenecek.