Lviv Valisi Kozinsky: Rusya hiçbir zaman burada olmadı, şimdi de gelemez

Rusya doğuyu bombalayıp, tüm hayat kırıntılarını silip süpürdükçe Batı Ukrayna’nın başkenti kabul edilen Lviv, sadece ülkenin saldırı altındaki çeşitli noktalarından göç almakla kalmadı aynı zamanda kritik görüşmelere de ev sahipliği yapmaya başladı.

Ukraynalılar Batı Ukrayna için “Burası hiçbir zaman Rusya’nın etkisi ve egemenliğine girmedi, biz hep Avrupalıydık, vatanımızın bir karış toprağını vermeyiz ama burayı hiç vermeyiz” diyorlar. Hatta savaş sürerse ülkenin doğu ve batı olarak ikiye ayrılabileceği, batının elde tutulup başkentinin Lviv olacağı, doğunun ise Rus işgalinde kalacağı söylentileri de dolaşıyor. Bugün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Ukraynalı mevkidaşı Dimitro Kuleba ile görüşeceği kentin havası bu.

Biz Lviv’de kameraman arkadaşım Özgür Balaban ile birlikte şehrin belediye başkanı ile röportaj yaptıktan sonra valilik binasına gittik. Rus işgalinden önce kapısı herkese açık, insanlarla iç içe bir yermiş valilik.

Vali de tıpkı belediye başkanı gibi makamına ya yürüyerek ya da bisikletle geliyor, hiç koruma kullanmadan şehrin içinde özgürce dolaşıyormuş.

Ancak artık kapıyı ağır silahlı askerler bekliyor, sizi içeriye alacak biri yoksa kapının önüne dahi yaklaşamıyor ve teyit alındıktan sonra üstünüz detaylı bir şekilde aranıp binaya öyle girebiliyorsunuz.

Atmosferin böylesine korku ve şüpheye dönmesi insana derin bir hüzün veriyor. Daha üç hafta öncesine kadar sokaklarında kahkaha ve neşe olan güzel mi güzel bir şehir şimdi 7’den 70’e ağlıyor ve korkuyor.

Vali Maksym Kozinsky’nin ilk sözlerinden biri de bu oldu.

“Biz hayatı seven insanlardık, ben her yere yürüyerek giderdim, insanlarla iç içe yaşardım. Hala bunu yapmaya çalışıyorum ama maalesef artık normal yaşamak bizler için istisna oldu.” dedi.

Spor kıyafetler içinde karşıladı bizi. “Hep mi böyle yoksa savaş mı değiştirdi?” diye sorunca güldü, “Hep böyleyim, mecbur kalmadıkça takım elbise giymem”.

Lviv’de sirenler belli aralıklarla çalarken makamında konuştuğumuz Vali Kozinsky sorularıma şu yanıtları verdi:

"GÜNDE EN FAZLA 24.000 ÖĞÜN YEMEK VEREBİLİYORUZ AMA BURADAKİ SAYI ŞU AN 300.000'E DAYANDI"

- Bizi kabul ettiğiniz için çok teşekkür ederiz. Lviv’e girdiğimiz andan itibaren büyük kalabalıklarla karşılaştık. Bu göç dalgasını nasıl yönetmeyi düşünüyorsunuz?

Geldiğiniz için ben teşekkür ederim. Biz savaşın başından beri Ukrayna’nın insani çekim merkezi haline geldik. Şimdiye kadar yaklaşık 1 milyon kişi Polonya sınırını geçti, 300 bin kadar da geçici olarak burada kalıyor. Bizim görevimiz onları karşılamak, gıda ve kalacak yer sağlamak.

- Lviv daha ne kadar kişiye ev sahipliği yapabilir?

Biz savaş başladığında 100.000 kişi kadar öngörmüştük ancak sayı 200.000 hatta 300.000’e ulaştı. Artık gelenler için yer bulmakta çok zorlanıyoruz. Onları okullarda, stadyumlarda misafir etmeye çalışıyoruz.

- Gelen uluslararası yardımlar yeterli oluyor mu?

Yardım demişken önce Türkiye’ye Bayraktar için teşekkür edeyim. Bayraktar bizim ana silahımız şu an. Ordumuz Bayraktar ile kazanıyor. Diğer yandan insani yardımlar için de Türkiye’ye teşekkür ediyorum.

Biz Lviv Valiliği olarak günde 24.000 öğün yemek verebiliyoruz. İnsani yardım desteğine ihtiyacımız var. Uluslararası yardım kuruluşları bu işin profesyonelce nasıl yapılacağını biliyorlar, biz bilmiyoruz. Bu yüzden de onların desteğine ihtiyacımız var. Ama maalesef gelmediler. Umarım bir an önce gelirler ve yönetim olarak biz onların yardımlarını koordine etme görevi üstleniriz. Şimdilik göçmenlerle çalışan birkaç kuruluşun dışında bir tek gönüllüler var. Gönüllülere minnettarız, gıda ve yer temininde çok yardımcı oluyorlar.

- Lviv’de kalanların sayısı 300.000’e dayandı dediniz. Bunların kaçı gıda ve barınma yardımına muhtaç? Bir kısmı kendi ihtiyaçlarını karşılayabiliyor sanıyorum…

Evet, elimizde tam rakam yok ama biz dediğim gibi günde 24 bin öğün verebiliyoruz, mobil mutfaklara ve merkezlere ihtiyacımız var. Ben uluslararası kuruluşların birkaç hafta içinde geleceğini düşünüyorum.

- Her ne kadar buranın yakınlarındaki askeri tesislere de saldırı düzenlenmiş olsa ve sirenler her gün çalsa da Lviv biraz güvenli liman gibi oldu. Sizce Rusya buraya da gelir mi?

Geçen hafta Rusya’nın, Ukrayna ordusunu değil kadınları, çocukları, hamileleri hedef aldığını gördük. O nedenle Lviv de insani hedefleri arasında olabilir. Ama buralara kadar gelebileceğini yine de sanmıyorum çünkü Rusya hiçbir zaman burada olmadı, bu topraklar hiç Rus etkisinde kalmadı.