Zeybekci haklı
“Partimiz seçimler için bir ittifak yapma kararı aldı. Türkiye genelinde buna uygun çalıştık. İttifakın ruhuna ve yapısına diyecek bir şeyim yok. İttifak bizim için de önemliydi. Fakat İzmir’de ittifaklar olmasaydı biz İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı kazanmıştık.”
Sadece İzmir’de mi?
Hayır, büyükşehirlerin tümünde ittifak kaybettirdi.
MHP’nin dili ve sertliği ile AK Parti pragmatizminin evliliği demokratik siyasete uygun sonuçlar vermiyor.
KÜÇÜK ORTAK HER ŞEYİ BELİRLERKEN…
AK Parti daha önce her kesime bir şey söyleyebiliyordu.
Aynı fikirde olmadığı, muhalefette yer alan insanlara, gruplara, STK’lara dokunabiliyordu. Onları dinliyor ve onlarla temas kuruyor ve onlarla temasta kalmak amacıyla kendi dünya görüşü ve ideolojik müktesebatı içinden değil, ülkenin asgari müştereklerine odaklanan bir retorik kurabiliyordu.
Ancak bu değişti. Demokratik siyasete uygun hiçbir okuma yapmamış, ne teoride ne de pratikte “Çoğulcu demokrasi neyi korur?” sorusunu bir kez bile sormamış, bilakis bu işleri Batı’nın bizi bölmek için icat ettiğini iddia eden MHP ile ittifak, AK Parti’nin yeni politikalar, yeni argümanlar geliştirme imkanını ortadan kaldırıyor.
Küçük ortak, büyük olanın gücünü devam ettirmek için kendisine duyduğu kaçınılmaz ihtiyacı bildiği için ittifakın büyük ortağının söylemini ve tutumlarını domine ediyor. %10 alan bir parti, milyonlarca oy alan partinin tercihlerini yönlendiriyor. Eskiden olsa buna “vesayet” denirdi.
Terörle mücadeleden, seçimlerin güvenliğine, genel af meselesinden öğrenci andına kadar pek çok konuda kendi gündemini ülke gündemi yapabilen bir MHP var artık.
Önemli olayların takviminde dahi söz sahibi. 24 Haziran tarihinin “baskın seçim” görüntüsü verecek kadar erken bir tarih olarak teberrüz etmesi Bahçeli sayesinde olmuştu.
Son İstanbul seçimi sonrasında misal, oyların yeniden sayımı talebinden tutun da, “seçimlerin iptal edilmesi ve yenilenmesi” önerisi Sayın Devlet Bahçeli tarafından yapıldı.
“Bu nasıl olur, bu güç nereden geliyor?” diye soranlar, MHP’nin arkasında derin güçler arayanlar var. Ben pek böyle olduğunu sanmıyorum. Bu güç test edilmiş bir realiteden geliyor. O da şu: Büyük olan ve üstelik iktidarda olan parti, küçük olanla her temas ettiğinde küçük olan kazanır.
Hatta bu temasın olumlu olması bile gerekmez. Hatırlayın, 7 Haziran’a giden süreçte, AK Parti’nin çok yoğun bir HDP karşıtı dil kullanması günün sonunda HDP’ye yaramıştı. Şimdi de ittifakın her türlü sadece MHP’ye fayda sağladığı görülebilir.
Hakeza, son yerel seçimde ittifak, büyük kentlerde AK Parti’ye de, MHP’ye de yaramadı ama küçük orta Anadolu ve iç Karadeniz il ve ilçelerinde AK Parti’den koparak MHP’ye giden yerler görüldü. Dahası MHP’den AK Parti’ye yönelen “Gördüğün gibi, bensiz yapamazsın” sinyali kuvvetlendikçe kuvvetlendi.
50+1 ZORLUĞUNU AŞMAK İÇİN ÇARE ARANIRKEN YAPILAN HATA
Hata yeni hükümet modelinin tasarımın dumanı daha taze taze tütmekteyken yapıldı. Başkan seçilmek için %50+1’i getiren cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde seçime ittifakla gitmek bir hile-i şeriyye idi. Yasal olmasına yasaldı. “Her parti kendi cumhurbaşkanı adayım olacak diye diretmesin, aklının yattığı ve avantajı yüksek olan aday lehine, kendisi aday göstermekten vazgeçsin” denilmiş oluyordu ve görünürde mümkündü.
Ancak ittifak yolu, yetkileri artmış, üstelik partisinin de başında kalabileceği kararlaştırılmış yeni sistemin ruhuna da uymuyor. Çünkü bu sisteme göre bir kişinin o kadar yetkiyi alabilmesinin bir şartı, bir fiyatı var: Halkın %50+1’nin desteğini tek başına alabilmek! Vulgarize edersek, “O kadar oyu tek başına toplayabiliyorsan buyur buralar senin kardeşim, hak ettin” hesabı.
Parlamento seçimleri için, birbirine yakın aksta olan partileri beraber hareket etmeye, birlikte siyaset yapmaya teşvik edeceği için savunulabilir ittifak. Ama genel olarak, devletin merkezine “cumhurbaşkanlığını” koyan, gücün bir makamda temerküz etmesini sağlayan ancak bu makamı elde etmeyi %50+1 şartına bağlayarak güç yoğunlaşmasını şarta bağlayan; kısmen de olsa “adil” hale getiren sistemin mantığına aykırı bir durum var ittifakta, etrafından dolaşma var. Sistemi adil kılmak için getirilen “gerek şartı” bypass etme var.
Hele hele yerel seçime ittifakla gitmenin hiçbir mantığı yoktu. Sonuç ortada.
