100 yaşına kadar yaşayabilmek mümkün mü? Uzun ve sağlıklı bir yaşamın sırrı nedir?
Uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmek herkesin ortak isteği olabilir. Son yıllarda gelişen sağlık teknolojileri ve tıp bilimindeki ilerleme de insanların 100 yaşına kadar yaşayabilmesi için gerekli şartları sunmaktadır. Tabii sadece teknolojinin ilerlemesi yeterli olmaz. İşte uzun ve sağlıklı bir yaşam için yapılması gerekenler...
Genetik etkenler, hiç şüphesiz ki uzun yaşamın en önemli kaynaklarından biridir. Ancak sadece genetik faktörlerle uzun ve sağlıklı bir yaşam sağlayamayız.
UZUN YAŞAMDA GENETİĞİN VE BESLENMENİN ROLÜ NEDİR?
Yaşlanmak hem doğal bir süreç hem de biraz olsun kontrol edebileceğimiz bir dönemdir. Bilim insanları da bu yüzden yaşlılık üzerine çok çalışıyor. Yaşlılık bilimi, yaşlanmanın nedenlerini ve nasıl yavaşlatabileceğimizi araştırıyor. Araştırmalar gösteriyor ki, yaşlanma sadece zaman geçtikçe olmuyor. Genetik, nasıl yaşadığımız ve çevremiz de yaşlanmamızı etkiliyor. Vücudumuz ve hücrelerimiz yaşlandıkça, işlevlerinde yavaşlamalar oluyor ve bu da hem bedenimizin hem de zihnimizin daha az çalışmasına neden olabiliyor.
DİYET VE BESLENMENİN ÖNEMİ
Sağlıklı yemek yemek, uzun ve sağlıklı bir yaşamın anahtarlarından biridir. Çeşitli meyveler, sebzeler, tam tahıllar, yağsız proteinler ve sağlıklı yağlar yemek, vücudumuzu ihtiyacı olan vitaminler, mineraller ve antioksidanlarla doldurur. Dengeli bir diyet, hastalıklardan korunmamıza ve vücudumuzun düzgün çalışmasına yardımcı olur.
Çin'deki uzun yaşayan köylerden öğrendiğimiz gibi, basit ve değişmeyen bir yemek tarzı uzun ömrün sırrı olabilir. Bu köylerde insanlar çok az et yerler ve işlenmiş gıdalardan, rafine şekerden uzak dururlar. Süt ürünleri de pek tüketilmez çünkü birçok Çinli laktoz intoleransıdır. Kök sebzeler, meyveler, bahçe sebzeleri, yeşillikler ve baklagiller bolca yer alır. Tam tahıllar ise işlenmemiş şekilde ve az miktarda tüketilir. Bu beslenme tarzı, yüz yaşına kadar yaşayan insanların olduğu köylerde uzun yıllardır uygulanıyor.
SAĞLIKLI VE UZUN YAŞAM İÇİN DOĞAL TAKVİYELER
Bazı doğal takviyelerin uzun ömür üzerinde olumlu etkileri olduğu görülüyor. Ginseng, zerdeçal gibi baharatlar, anti-aging (yaşlanma karşıtı) özellikleriyle biliniyor ve uzun yıllardır geleneksel tıpta kullanılıyorlar. Omega-3 yağ asitleri ve antioksidanlar gibi takviyeler de ömrü uzatabiliyor. Vitamin ve mineral takviyeleri alırken önemli olan, eksikliklerin önlenmesi için doktor kontrolünde ve test sonuçlarına göre hareket etmek. D vitamini, A vitamini, selenyum, çinko ve magnezyum gibi vitamin ve mineraller, sağlıklı kalmak ve yaşlanma belirtilerini azaltmak için gereklidir. Ancak takviyeleri doğru dozda ve aşırıya kaçmadan kullanmak önemli.
UYARI: Herhangi bir takviyeye başlamadan önce doktorunuza danışmayı unutmayın.
UZUN YAŞAMDA GENETİĞİN ROLÜ
Uzun yaşamak istiyorsak, genlerimizin sadece bir kısmı söz sahibi. Araştırmalar, uzun ve sağlıklı yaşamanın ancak yüzde 25'lik kısmının genlerimize bağlı olduğunu söylüyor. Geri kalan yüzde 75 ise tamamen bizim elimizde. Yani, ailemizde belirli hastalıklar varsa bile, sağlıklı yaşam seçimleriyle bu durumu lehimize çevirebiliriz. Sağlıklı beslenmek, hareket etmek ve stresten kaçınmak gibi adımlar, genlerimiz ne olursa olsun, sağlıklı bir yaşam sürmemize yardımcı olabilir. Bu, sağlıklı bir hayat için genlerimizden çok, kendi seçimlerimizin önemli olduğunu gösteriyor.
DÜNYADA UZUN YAŞAMIN SIRLARI
Dünya çapında birçok kültür, uzun ve sağlıklı yaşamanın kendi özel yöntemlerini bulmuş durumda. Japonya'nın Okinawa adasındaki insanların uzun yaşaması, Akdeniz diyetinin kalp hastalıklarına karşı koruması gibi örnekler, sağlıklı bir yaşam için bize ilham verebilir. 'Mavi Bölgeler' olarak bilinen Sardunya, Ege Adaları ve Himalayalar gibi yerler, uzun ömürleriyle tanınıyor. Bu bölgelerin sakinlerinin alışkanlıklarını incelemek, uzun bir yaşam için bize yol gösterebilir. Onların yaşam tarzlarından öğrendiklerimizi kendi hayatımıza uygulayarak, sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmenin sırlarını keşfedebiliriz.
KİŞİSEL PLAN NASIL OLUŞTURULUR?
Uzun ömürlülüğe katkıda bulunan çeşitli faktörleri öğrendikten sonra en doğrusu kendi uzun ömür planımızı oluşturmaktır. Bu, mevcut yaşam tarzımızı değerlendirmeyi, iyileştirme alanlarını belirlemeyi ve kendimiz için gerçekçi hedefler belirlemeyi içerir. Sağlıklı alışkanlıkları entegre ederek, dengeli bir diyet benimseyerek, düzenli egzersiz yaparak, stresi yöneterek, sosyal bağlantıları besleyerek ve bazı doğal takviyeleri günlük rutininize dahil ederek, gelecek yıllar boyunca canlı ve sağlıklı bir yaşamı teşvik eden kişiselleştirilmiş bir plan oluşturabiliriz. Canlı ve sağlıklı bir yaşamın sırlarını keşfetmek elimizde. Yaşlanma bilimini anlayarak, sağlıklı ve uzun bir ömür sürmenize katkıda bulunan yaşam tarzı faktörlerini benimseyerek sağlığımızı ve esenliğimizi uzun vadede korumanız mümkün.
UZUN VE SAĞLIKLI YAŞAM İÇİN DİKKAT ETMENİZ GEREKENLER
1. DÜZENLİ EGZERSİZ YAPIN
Her yaşa, her kişiye göre spor yapmak mümkündür. Sabah kalkıldığında yapılan germe egzersizleri, yürüyüş, direnç egzersizleri, yüzme, yoga, dans hem vücudu ve kasları zinde tutar, hem de keyif verip mutlu olmayı sağlar. Yaşı ilerlemiş birinin düşme ve yorulma korkusuyla hareketsiz bir yaşam sürmesi son derece yanlıştır. Oluşabilecek kazalardan korunarak hareket edip egzersiz yapmak yaşama sağlıklı yıllar katacaktır.
2. BOL SU TÜKETİN
Su içmek çok önemsenmeyen ama sağlık ve uzun yaşam için en basit sırlardan biridir. “Ben yeterince su içiyorum” diyen birine “Günde kaç bardak içiyorsun?” diye sorulduğuna genelde “2-3 bardak” cevabını verir ki bu miktar hedefin çok altındadır. Canlılığı arttırmak, cilt ve tüm diğer organları beslemek için günde en az 1.5 litre kabaca 8 bardak su içmek gerekir. Sıcak havalarda terle kayıp olacağından bu miktar arttırılmalıdır.
3. SİGARADAN UZAK DURUN
Sigarasız yaşam hem içene hem de çevresindekilere solunabilir güzel bir hava alanı sağlar. Sigara kalp ve damar hastalıkları, akciğer hastalıkları ve kanser için kanıtlanmış en önemli risk faktörlerinden biridir ve ne mutlu ki yok edilebilir bir risk faktörüdür.
4. AŞI OLMAYI İHMAL ETMEYİN
Hastalık olmadan önlemek hasta olduktan sonra tedavi etmekten daha kolay ve daha az maaliyetlidir. Her yaş grubunda önerilen aşılar vardır. Mutlaka hekiminizin önereceği aşıları uygun zamanlarda yaptırın. Örneğin ileri yaşta grip enfeksiyonu, zatürre gibi hastalıklar ölümcül seyredebilir. Bu nedenle doktorun önereceği şekilde aşılanma çok önemlidir.
5. SEVDİKLERİNİZLE VAKİT GEÇİRİN
Sevdiklerimizle olmak, acı, tatlı olayları birlikte paylaşmak, dayanışmak, mutlu ortamlar, buluşmalar yaratmak sağlıkla yaşanacak mutlu güzel yıllar getirir.
6. ZİHİNSEL AKTİVİTEDE BULUNUN
Özellikle demansa karşı korunmada zihni aktif halde tutmak, gazete, kitap okumak, günlük hayatın içinde olmak, internet kullanmak önemlidir.
7. HAYATI OLDUĞU GİBİ KABUL EDİN
Hayat her zaman sorunlarla doludur. Bazen bunları çözmek imkansızdır. Bu nedenle çözülemeyecek sorunlarla kendimizi yıpratacağımıza onları kabullenmek ve onlarla birlikte yaşamayı öğrenmek huzur verir, anda kalmayı sağlar ve hayatı kolaylaştırır. Bu sorunlar çözülmese de kabullenme, hayatın iyisi kötüsünü, mutluluğu mutsuzluğunu bir bütün olarak kabul etme ruhsal rahatlamayı sağlar ve sağlıklı uzun bir yaşam vaat eder.
8. DÜZENLİ CHECK-UP YAPTIRIN
Hastalıkları belirti vermeden saptamak ve gerekli önlemleri almak için doktorun kontrolünde düzenli olarak check-up yaptırmak yaşam süresini ve yaşam kalitesini arttırır.
