Aktinyum nedir, nerelerde kullanılır? Aktinyum kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi
Aktinit serisinin ilk elementi olan aktinyum, oldukça radyoaktiftir. Periyodik tabloda aktinit serisine adını veren bu element ismini Yunancada "ışın" anlamına gelen actinos kelimesinden almaktadır. Güçlü bir alfa parçacığı kaynağıdır. Aktinyum nedir, nerelerde kullanılır? Aktinyum kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi ve yeri nedir? İşte, detaylar.
Kimyasal davranışı, lantan gibi nadir toprak elementlerine benzeyen aktinyum, 1899 yılında Andrew Debierne tarafından Paris’te keşfedilmiştir. Doğada nadir olarak bulunduğundan dolayı ticari kullanıma sahip değildir. Aktinyum nedir? Nerelerde kullanılır? Aktinyum simgesi, sembolü ve periyodik tablodaki yeri nedir? Kullanım alanları ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar.
Aktinyum Nedir?
Metalik gri renkte, gümüşi görünümlü, yumuşak bir katı olan element, nemli havada oksitlenmekte ve yüzeyinde koruyucu bir oksit tabakası oluşturmaktadır. Oldukça elektropozitiftir. Tıpkı diğer akinitler gibi ametallerle kolayca bileşik oluşturabileceği öngörülmektedir. Akinit serisinde bulunur. Aktinitler, kimyasal özellikleri bakımından bir üst periyotta bulunan lantanitler ile benzerlik taşımaktadır. Radyumdan yaklaşık 150 kat daha aktiftir.
Aktinyum Nerelerde Kullanılır?
Doğada bulunan nadir elementlerden biri olduğundan dolayı ticari kullanımı bulunmamaktadır. Bileşik ve metal halinde de önemli bir uygulama alanı bulunmuyor. Öncelikli kullanımı araştırmalardır. Yüksek radyoaktivitesi nedeniyle önemli bir nötron kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır. Radyumla karşılaştırıldığında elli kat daha fazla radyoaktif olduğundan nötron kaynağı olarak çok büyük değere sahiptir. Aktinyum-225 tıp alanında radyasyon tedavisi için bir ajan olarak kullanılmaktadır. Ayrıca aktinyum, topraktaki su miktarını tespit eden nötron sondasının bir parçası olarak ve ayrıca otoyol inşaatı sırasında kalite kontrol için nemi ölçmek için kullanılır. Bunun dışında herhangi bir endüstriyel uygulamada kullanım alanına sahip değildir.
Aktinyum Simgesi
Element "Ac" harfleriyle ifade edilmektedir. Uranyum cevherlerinde doğal olarak bulunan element yapay olarak elde edilmektedir. 36 adet radyoaktif izotopu ve doğal olarak tek bir izotopu vardır. En yaygın, en kararlı ve en uzun yarılanma ömrü olan doğal izotopu Ac-227’dir. Radyumun nötronlarla bombardımanı sonucu da elde edilebilmektedir.
Aktinyum Sembolü
Element "Ac" sembolüyle periyodik tabloda temsil edilmektedir. Metalik gümüşün fiziksel görünümüne sahip olan element, lantan ve diğer lantanitlere benzer kimyasal özelliklere sahip olduğundan dolayı uranyum cevherlerinden çıkarılırken bu elementlerin ayırılması zordur. Çözücü ayırması ve iyon kromatografisi ayırma için yaygın olarak kullanılır. Yaygın olarak nükleer reaktörde 226-Ra'nın nötron ışınlaması ile üretilir. Aktinyum metali ise, aktinyum florürünün lityum buharı ile vakumda 1100 ila 1300 derece arasındaki bir sıcaklıkta indirgenmesiyle hazırlanmaktadır.
Aktinyum Periyodik Tablodaki Yeri
Periyodik tablonun 7. periyodunun aktinitler grubunda yer alan elementin atom numarası 89’dur.
Aktinyum Kullanım Alanları
Nötron üretiminde kullanılmasına rağmen önemli bir ticari uygulamaya sahip değildir. Özellikle araştırma amaçlı kullanılmaktadır. Tıp, ölçüm ve modelleme alanında elementten yararlanılır.
Aktinyum Özellikleri
