Dünyayı bekleyen felaket: Kasırga ve hortumlar

Özellikle deniz kıyısında yaşayan toplumlar, gerçekleşen büyük kasırgalar nedeniyle sosyal, ekonomik ve fiziksel yıkım yaşıyorlar. Bilim insanları ise bu kasırgaların şiddetinin iklim değişikliği nedeniyle artmasını bekliyor.

Kasırgalar mevcut iklim sisteminin doğal parçalarından biri olarak görülse de, yapılan son araştırma 1970'lerden bu yana Kuzey Amerika'da gerçekleşen kasırgaların şiddetinin sürekli bir artış halinde olduğunu ortaya koydu.

Araştırmada, gelecekte de kasırgaların sayısının artmayabileceği ancak gerçekleşen kasırgaların çok daha şiddetli yağış ve daha hızlı esen rüzgarlarla gerçekleşeceği ifade edildi. Kasırgalardaki değişimi oluşturan bu trendin deniz seviyesinde yükselme ve kıyı şeritlerindeki nüfus artışıyla da tetiklendiği belirtildi.

İklim değişikliğinin şiddetli kasırgaları tetiklediğini belirten araştırmada, daha önce ABD'de gerçekleşen Harvey Kasırgası şiddetinde bir kasırganın önceki dönemlerde 100 yılda bir görüldüğü ancak iklim değişikliği ile birlikte bu periyodun 16 yılda bire düştüğü ifade edildi.

KASIRGALAR GÜCÜNÜ SICAK OKYANUS SUYUNDAN ALIYOR

Ulusal Okyanus ve Atmosfer Yönetimi ile Wisconsin Üniversitesi'nden bir grup araştırmacının yaptığı gözlemler sonucunda elde edilen bulguların, bilim insanlarının dünyanın ısınması nedeniyle gerçekleşmesini bekledikleri olaylarla uyumlu oldukları belirtildi. Bunlardan birinin dünya çapında gerçekleşen tropik kasırgaların şiddetinin artması olduğu bilinirken, kasırgaların gücünü diğer faktörlerle birlikte sıcak okyanus sularından ve havadaki su buharından aldığına dikkat çekildi.

Araştırmaya öncülük eden bilim insanlarından biri olan James Kossin Washington Post'a yaptığı değerlendirmede, "Kasırga yoğunluğu ile iklim değişikliği arasında bir bağlantı olduğuna dair fikirlerimizi güçlendiren bir çalışma oldu. Bu değişiklikte insan parmağı olduğuna eminiz" ifadelerini kullandı.

EN BÜYÜK SORULARDAN BİRİ CEVAPLANDI

Columbia Üniversitesi'nden iklim bilimci Suzana Camargo'ya göre son çalışma, kasırgaların kuvvetinin halihazırda bir yükseliş trendinde mi olduğu yoksa gelecekte mi bunun görüleceği sorusunun son 20 yılın büyük sorusu olduğunu ve son çalışmanın bu soruya yanıt verdiğini belirtti.

Son araştırmaya göre, kasırgaların zaten belirli bir artış trendinde olduğu ortaya konulurken, küresel olarak her on yılda gerçekleşen Kategori 3 ve daha şiddetli kasırga ihtimalinin yüzde 8 arttığı belirtildi.

SON 5 YILDA UYARI İŞARETLERİ

İklim değişikliğinin en önemli sonuçlarından birini ortaya koyan çalışma 1979 ile 2017 arasındaki uydu bazlı fırtına yoğunluğu tahmin etme modelleri baz alınarak ortaya konuldu.

Son çalışma 2017'ya kadar elde edilen verilerle kasırga şiddetlerinin artacağı analizini yaparken, 2017'den günümüze kadar rekor şiddette birçok kasırga görüldü. Kasırgaların gözlemlenmeye başladığı 1960'larda bu yana ilk kez, 2016 ile 2019 arasında peş peşe 4 yıl 5. Kategori kasırgalar yaşandı.

Şimdiye kadar Atlantik'te yaşanan 26 adet 5. Kategori kasırganın beşi 2016 yılından sonra gerçekleşti. Atlantik'in yanı sıra Pasifik'te de son 10 yılda rekor şiddette kasırga ve tayfunlar gözlemlendi.

2020 KASIRGA SEZONU ENDİŞELERİ ARTIRIYOR

Haziran'dan Kasım'a kadar sürdüğü kabul edilen kasırga sezonu başlarken, henüz Temmuz ayına gelmeden ABD'de 4 kasırganın isimlendirilmiş olması 2020 kasırga sezonunun zorlu geçeceğine yönelik endişeleri artırdı.

Mayıs ayının sonlarında Hint Okyanusu'nda Amphan Kasırgası sadece 36 saatte 110 mil hıza ulaşmıştı. Meteorolojist Alex Lamers'a göre bu küresel çapta görülen en çabuk hız kazanmalardan biri olarak tarihe geçti.

Ayrıca henüz kasırga sezonun resmi olarak açılmadan, yani 1 Haziran'dan önce, Atlantik'te görülen Arthur Kasırgası da sezonun genişletilmesi tartışmalarını beraberinde getirdi.

Bilim insanları erken dönem kasırgaların yüksek olasılıkla ısınan okyanus sularından kaynaklandığını düşünüyor.

Henüz başında bulunduğumuz kasırga sezonunda ise Atlantik'te normalin üzerinde seyreden su sıcaklığı seviyeleri ve Meksika Körfezi ile Karayipler'deki rekor düzeydeki su yüksekliği seviyeleri 2020'nin geçmiş yıllardan çok daha şiddetli kasırgaları beraberinde getirebileceği endişelerini artırıyor.