Emekliliği yaklaşan borçlanmasını 2018 bitmeden yapmalı
Okurlarımızdan gelen soruları yanıtlamaya devam ediyoruz. Bu hafta ağırlıklı olarak askerlik borçlanmasının emeklilik tarihini öne çekmesiyle ilgili sorular geldi. Emekliliğine iki yıl kaldığını sanan bir okurumuz, askerlik borçlanmasıyla ilk işe başlama tarihini öne çekerek hemen emekli olabilecek. Okurlarımızın yanıt bulan sorularından bazıları şöyle: Prim gününü doldurduktan sonra çalışmaya devam etmeli miyim? Memurluğu bırakıp SSK veya BAĞ-KUR'dan emekli olmam avantaj sağlar mı? Askerlik borçlanması yaparak 15 yıl 3600 günü tamamlayıp kıdem tazminatı alabilir miyim? Aynı anda birden fazla işyerinden yatırılan primlerim gün sayımı artırır mı? Suudi Arabistan'daki ilk işe giriş tarihim Türkiye'de dikkate alınır mı? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, sizlerden gelen soruları yanıtladı.
EKSİK GÜNLERİ İSTEĞE BAĞLI SİGORTA İLE TAMAMLAYABİLİRSİNİZ
Soru: Eşim 7 Ağustos 1980 doğumlu ve ise başlangıç tarihi 1 Eylül 1999. 950 gün
primi var. 2001, 2006, 2012 yıllarında doğan çocuklarımız için borçlanma yapsak ne zaman emekli olabilir? (Hakan Bıyık)
Cevap: Eşiniz 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 50 yaşa tabi. Ancak, eşiniz genç olduğu için kademeli yaşa takılıyor. 50 yaşını 2030'da dolduracağı için, üç koşulun yerine getirildiği söz konusu tarihteki emeklilik yaşı olan 58 yaşında emekli olabilir. Üç çocuk için 2160 gün borçlanma yapabilirsiniz. Böylece 3110 prim gününe ulaşabiliyorsunuz. Toplam prim gün sayısını 3600'e tamamlayacak şekilde ya sigortalı olarak bir işte çalışabilir, ya da isteğe bağlı sigorta primi ödeyebilirsiniz.
PRİM GÜNÜ DOLSA DA ÇALIŞMAYA DEVAM EDİN
Soru: İlk işe giriş tarihim 1 Eylül 1997. Şu ana kadar primlerim düzenli bir şekilde yattı ve prim gününü doldurdum. 5900 olması gereken prim günüm 7100’de ve halen sigortalı olarak çalışıyorum. Prim ödemeye devam etmemin avantajı veya dezavantajı var mı? Prim yatırmaya devam etmeli miyim? (Mustafa Yılmaz)
Cevap: Sayın Yılmaz, sigortalı olarak çalışmaya devam edin. Prim gününü doldurduktan sonra çalışmaya devam edenlerin emekli aylığının düşmesi, 2000’den önceki yıllarda çalışması bulunanlar için söz konusu. Sizin durumunuzda bunun etkisi yok denecek kadar az. Prime esas kazancınız yüksek ise prim yatırmaya devam ettiğiniz takdirde emekli aylığınız artar. Asgari ücret üzerinden prim yatırılıyor olsa bile aylık bağlama oranınız yükselir ve emekli aylığınıza artış olarak yansır.
ASKERLİK BORÇLANMASIYLA 2 YIL BEKLEMEDEN EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: 14 Ocak 1960 doğumluyum. 4 Ekim 2000 tarihinde BAĞ-KUR’a kayıt oldum ve o günden beri düzenli olarak primlerimi ödemekteyim. Askerlik hizmetimi 20 ay olarak 1980 -1982 yıllarında yaptım. Bu koşullarda askerlik borçlanması yapmazsam ne zaman emekli olurum? Askerlik borçlanması yaparsam emeklilik tarihimi öne çeker mi? Bana avantajı ne olur? (Bülent Kaplan)
Cevap: Sayın Kaplan, Normalde 60 yaş ve 7000 prim gününe tabisiniz. Askerlik borçlanması emekliliğinizi iki yıl öne çeker. Askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. 390 gün askerlik borçlanması yaptığınız takdirde; 58 yaşında, 5975 gün ile emekli olabilirsiniz. Borçlanmayı hemen yapıp, emeklilik talebinde bulunabilirsiniz. Emekliliğiniz şimdiden hayırlı olsun.
MEMURLUĞU BIRAKIP SSK’DAN EMEKLİ OLMAK AVANTAJLI DEĞİL
Soru: Bilgilerim şöyle:
Doğum tarihi: 20.10.1975
İlk işe başlama: 01.04.1993 (SSK)
Yedek subay okulu: 21.07.2000
Yedek subaylık terhis tarihi: 21.11.2001
Devlet memurluğu ise başlama: 25.10.2002 (Halen çalışmaktayım)
Bu bilgilere göre, devlet memurluğundan ayrılıp 4/b ya da 4/a statüsünde çalışmak istediğimde emeklilik yaşımda ya da emekli aylığımda bir avantaj olur mu? (Yalçın Damoğlu)
Cevap: Memuriyetten ayrılmanız emeklilik yaşınızı değiştirmeyeceği gibi, emekli aylığı konusunda da kayba yol açabilir. Memur olarak emekli olmak daha avantajlı.
2000 ÖNCESİ BORÇLANMA EMEKLİ AYLIĞINI YÜKSELTİR
Soru: 15/08/1970 doğumluyum. 28/08/1990 ile 28/02/1992 arası 18 ay askerlik yaptım.
01/10/1992 tarihinde bankada işe başladım. Toplam 9052 gün primim bulunmaktadır.
Askerlik borçlanması yaparak sigorta giriş tarihini geriye alabilir miyim? Alırsam hangi tarihte emekli olurum? (Hakan Anık)
Cevap: Sayın Anık, normalde 53 yaş, 5600 prim gününe tabisiniz. Askerlik borçlanması yaptığınızda sigorta başlangıç tarihini 23 Mayıs 1991 öncesine çekebiliyorsunuz. Bu durumda 52 yaşında emekli olursunuz. 2000 öncesi döneme ilişkin borçlanma emekli aylığı tutarını da artırır. Borçlanma yaptığınız takdirde 15 Ağustos 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz.
EMEKLİLİĞİ YAKLAŞAN ASKERLİK BORÇLANMASINI 2018 BİTMEDEN YAPSIN
Soru: 04/11/1966 doğumluyum. İlk sigorta giriş tarihim 4A olarak 10/06/1992. 7850 gün ödenmiş primim var. Askerliğimi 27/05/1988-10/11/1989 tarihlerinde yaptım. Normalde 4 Kasım 2019’da emekli oluyorum, askerlik borçlanması ilebu sene emekli olabiliyorum.
2019’u beklesem, yeni yıl zammı maaşımı yükseltir mi? (Erkan Çağlıyan)
Cevap: Öncelikle askerlik borçlanmanızı 2018 yılı bitmeden gerçekleştirmeniz avantajlı olur..
Çünkü yılbaşından sonra borçlanmak için yüzde 25 dolayında daha fazla prim ödemeniz gerekecek. Ocak ayında emekli olursanız, 2018 milli gelir büyümesine bağlı olarak maaşınız yüzde 1-2 daha yüksek olabilir.
ASKERLİK BORÇLANMASI KIDEM TAZMİNATINDA DA AVANTAJ SAĞLAR
Soru: İlk sigorta giriş tarihim 21.11.2000’dir. 1999 mart ve 2000 yılı ağustos ayları arası askerlik hizmeti yaptım. Şu an 6274 gün ödenmiş primim var. Sorularım şunlar:
1- 17 yıldır aynı yerde çalışmaktayım. Askerlik borçlanmasıyla sigorta girişimi öne çekip kıdem tazminatımı alabilir miyim?
2- İşe giriş tarihimi 1999 öncesine alabilirsem, çıkması muhtemel emeklilikte yaşa takılan kanunundan ben de faydalanabilir miyim?
3- Askerlik borçlanması emekli maaşıma olumlu mu olumsuz mu etki eder?
4- Bu verilere göre ne zaman emekli olabilirim?
(Yalçın E.)
Cevap: 1999 yılı öncesi işe girenler 15 yıl sigorta ve 3600 prim günüyle kıdem tazminatı alabilir. Askerlik borçlanmasıyla sigorta başlangıç tarihini öne çekmeniz sizin için bu konuda avantaj sağlar. Emeklilikte yaşa takılanlara ilişkin kanunun çıkıp çıkmayacağı henüz bilinmemekle birlikte askerlik borçlanması yaparsanız, çıkacak muhtemel kanundan yararlanırsınız. Askerlik borçlanması emekli aylığınızın yükselmesine de katkı sağlar.
Borçlanmayla şu an 60 olan emeklilik yaşınızı 58’e çekmeniz mümkün.
BİRDEN FAZLA YERDEN SİGORTALI GÖSTERİLENİN GÜN SAYISI ARTMAZ
Soru: İlk sigorta başlangıcım 1 Mayıs 2008. 2 Şubat 2012 tarihinden itibaren sürekli olarak birden fazla şirkette sigortalı gösterildim. Farklı şirketlerden yatan sigortalarım sadece prim olarak mı geçer, yoksa gün olarak dageçerli olur mu? Kendi isteğimle işten ayrıldığımda kıdem tazminatını almaya ne zaman hak kazanırım? (Abdullah Kaymak)
Cevap: Birden fazla iş yerinden sigortalı gösterilmeniz durumunda aynı ay içerisindeki toplam prim gün sayınız 30 olur ancak prime esas kazanç tutarınız yüksek olacağı için emekli aylığınıza olumlu yansır. Farklı iş yerlerinden yatırılan primler, gün sayınızı artırmaz. 1 Mayıs 2008’de işe başladığınız için 25 yıl sigorta, 5400 prim gününü doldurduğunuzda kıdem tazminatınızı istifa ettiğinizde alabilirsiniz. Prim gün sayınız 7000’e ulaştığında ise 25 yılın dolmasını beklemeden de istifa halinde kıdem tazminatını almaya hak kazanırsınız.
SUUDİ ARABİSTAN’DAKİ İŞE BAŞLANGIÇ TARİHİ DİKKATE ALINMAZ
Soru: 4 Ekim 2000 tarihinde BAĞ-KUR girişim var, daha sonra SSK’ya geçtim. Şu anda 6420 prim günüm bulunuyor. İşe giriş tarihimi daha erkene çekmek istiyorum. 6 Ocak 1996 tarihinde Suudi Arabistan işçi oturmam bulunuyor. Acaba yurt dışı borçlanmayı yapsam giriş tarihim o yıl mı olacak? (Kadri Gezer)
Cevap: 3201 sayılı Kanuna göre yurt dışı borçlanması yapanların, sosyal güvenlik sözleşmesi yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmıyor. Ancak, sözleşme imzalanan bazı ülkelerdeki işe başlangıç tarihleri kabul ediliyor. İlk defa çalışmaya başlanılan tarihin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edildiği ülkeler şöyle: Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada, Quebec, K.K.T.C., Lüksemburg, Makedonya, Slovakya, Kore, İtalya. Bu ülkeler arasında Suudi Arabistan bulunmadığı için oradaki ilk işe giriş tarihiniz dikkate alınmaz.