Enda, güneş ve rüzgarla büyüyüp kuraklığın etkisini azaltacak
Halka arz için gün sayan Enda Enerji Holding Genel Müdürü Metin Tuncay, Türkiye'nin son 60 yıllık kuraklık verileri incelediğini belirterek son 10 yılda ciddi bozulma gördüğünü vurguladı. Tuncay üretimlerinin yüzde 40'ını oluşturan hidroelektrik santrallarının bu kuraklıktan etkilenme ihtimaline karşın güneş ve rüzgar enerjisi üretimine ağırlık vereceklerini anlattı. Halka arz gelirleriyle çok daha fazla büyüme hedefleri olduğunu anlatan Tuncay şirketin borçsuz olmasının hidroelektrikte oluşabilecek olumsuzlukları absorbe ettiğini vurguladı.
Kuraklık açısından geçmiş altmış yıllık verileri incelediğini anlatan Enda Enerji Holding Genel Müdürü Metin Tuncay, Türkiye'de her üç ila beş yılda bir iyi, bir kötü dönemler yaşandığını ancak son 10 yılda bozulma olduğunu ifade ederek toplam üretimlerinin yüzde 40'ını oluşturan hidroelektrik santrallarını yönetilebilir kılmak için rüzgar ve güneşi enerjisi yatırımlarını artıracaklarını kaydetti.
Bu yıl bitmeden halkı arzı umduklarını belirten Metin Tuncay, "Biz bizden istenen tüm dokümantasyonu SPK'ya ilettik. Onlar da çalıştılar üzerlerinde. SPK toplantı gündemine girip halka arzın onaylanmasını umut ediyoruz. Bu arada biz hazırlıklarımızı hız kesmeden devam ettiriyoruz, şirketi büyütmek üzere yeni projeler ve satın almalar anlamında. Bu kapsamda çalışan 10 MW kapasiteli bir güneş santralını bünyemize katmak üzere sözleşme imzaladık. Rekabet Kurumu onayının müteakip işlemi tamamlayacağız" diye konuştu.
Tuncay, yeni güneş santralının İzmir ve Manisa il sınırları içinde her biri 1 MW kapasiteli toplam 10 tesisten oluştuğunu ifade ederek şunları söyledi: "Halen çalışan 180,18 MW kapasitemiz vardı. Bunlar 4 tane hidroelektrik, 5 rüzgar, 1 jeotermal. Dolayısıyla toplamda artık 190,48 oldu. Yatırım aşamasında olan 13 MW’lık Hibrit GES var, ayrıca mevcut RES’lerin büyüme çalışmaları kapsamında ilave 21 MW’lık yatırım çalışmamızın izin-ruhsat aşamaları devam ediyor. Bu arada son dönemde ön lisans alan depolamalı RES ve GES projeleriyle de ilgileniyoruz."
YURTDIŞINDA KREDİ VADESİ 6-8 YIL
Şirketin borcunun olmadığının altını çizen Tuncay, "Bizim en büyük avantajımız o. Biz borcumuzu iyi projelerle bitirdik. Şimdi bu projeler büyümede bize kaynak sağlıyor. 10 MW, 20 MW yatırım olursa bankaya gitmeden zaten kendi yarattığımız EBITDA ile finansman sağlanıyor. Bu güzel ama hedef koymaya başladığımızda 500 olalım, 1000 olalım dediğimizde dışarıdan bir de kaynak gerekli. O kaynak biri halka arz" diye konuştu. Tuncay yurtdışından kaynak bulunması halinde kredi faizlerinin CDS ile birlikte yüzde 11'den yüzde 9'lara geldiğini ancak sürenin 10-12 değil hala 6-8 yıl olduğunu söyledi. Makedonya ve Romanya gibi ülkelerde bile yüzde 5,5'larda faiz ve 14 yıla varan vadelerde krediler olduğunu kaydeden Tuncay, bu ülkelerde yatırım yapıldığında yüzde 80-85'ine kadar finansman sağlanabildiğini dile getirdi.
Tuncay, Çin'de yaşanan problemlerin son 3 yıllık uzun dönem ortalamalarını bozduğunu ifade ederek korona salgını ve Rusya Ukrayna savaşının ardından fiyatların 4-6 centlerden 20’lere, 25’lere vurduğunu geçen yılın son çeyreğinden itibaren de tekrar düşme eğilimine girerek geri gelse de halen kriz öncesi dönem ortalamasının yaklaşık 1,5-2 kat üzerinde olduğu bilgisini verdi.
6 MİLYAR DOLAR YATIRIM YAPILDI
Türkiye'de elektrik tüketiminin son 3 yılda üç yüz milyar kWh seviyelerinde seyir ettiğini anlatan Tuncay, "Ancak bu yıl enteresan bir şekilde yüzde 5’lerin üzerinde bir talep artışı yaşanıyor. Bu artış ağırlıklı olarak, havalarının sıcak gitmesi kaynaklı soğutma yüklerinden kaynaklandı. Yaz dönemi turizm kaynaklı soğutmanın verdiği tüketimler etkisini gösterdi" dedi. Elektrik üretimde de talebe bağlı olarak benzer artış olduğunu vurgulayan Tuncay, yılbaşında kurulu güç 110 bin MW’ken, şu anda 115 bin MW’a geldiğini söyledi. Tuncay, "Bu kapasiteye ulaşırken 700 MW üzeri doğal gaz santralı da devre dışı kaldı. Dolayısıyla aslında 11 ayda RES (640 MW) ve GES (4.980 MW) özelinde toplam 5.600 MW yeni kapasite devreye alındı. Bu kabaca 5-6 milyar dolar yatırım demek. Görüleceği üzere yeni kapasitenin büyük bir bölümü güneş yatırımları. Bu yatırımların da yüzde 97’si lisanssız güneş yatırımları diyebiliriz. Öz tüketim için sanayicinin yani ana faaliyet konusu farklı olan kendi tüketimi için kurduğu güneş santralları" şeklinde konuştu.
YENİLENEBİLİRDE 4 KAT BÜYÜME HEDEFİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 2035 hedeflerini güncellediğini bu güncellemeye göre mevcut 30-31 bin MW olan rüzgar ve güneş toplam üretim kurulu gücün 4 kat artırılarak 120 bin MW’a çıkartılması hedefinin bulunduğunu kaydeden Tuncay, bunun için de her yıl 8.000 MW RES+GES yatırımı yapılması gerektiğinin altını çizdi. Tuncay, bunun için Türkiye'nin geçmiş performansının çok üzerinde bir yatırım hamlesine girmesi gerektiğini dile getirerek şunları söyledi: "Böyle bir ortamda krediye erişim ve uygun maliyetler yanında yatırım sürecini yavaşlatan izin-ruhsat süreçlerinin tekrar düzenlenmesi ve ele alınması gerekiyor. Ayrıca TEİAŞ şebeke yatırımlarının hızlandırılması ve bağlantı kapasitelerinin de artırılması önemli konular arasında."
#habericireklam#300x250#130#right
YANLIŞ YERE DÜKKAN AÇARSANIZ KENDİNİ ÖDEMEZ
Tuncay eğer borç yoksa hidroelektriklerde maliyetin 2-2,5 dolar, rüzgârlarda 3 dolar olduğunu belirterek "Eğer yatırımınızı yeni yaptınız ve bunun finansmanın kredi geri ödemeleri faizleri devam ediyorsa sizin 7-8 centlere ihtiyacınız var. Türkiye'deki ortalama fiyat 7,5 dolar cent etrafında dalgalanıyor. Bu projeler sürdürülebilir mi? Evet, iyi proje seçerseniz… Özellikle rüzgârda bir etüt gerekiyor, yer seçimi gerekiyor, ön çalışma birikim, kadro kalitesinin iyi olması gerekiyor. Yoksa yanlış yerde dükkan açmak gibi yanlış projelerde ömür billah kendini ödeyemiyor" diye konuştu.
