Engelli çocuk annesine erken emeklilik: Prim günleri artar, yaştan indirim yapılır
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan kadınların prim günlerine ekleme yapılır. Emeklilik yaşları eklenen prim gün sayısı kadar öne çekilir. Peki ağır engelli çocuğu bulunan anneler erken emeklilik için ne yapmalı? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, engelli çocuk annelerinin erken emekliliğiyle ilgili merak edilenleri yazdı
2008 yılında yürürlüğe giren 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, ağır engelli çocuğu bulunan anneler için önemli bir hak getirmiştir. Kanuna göre, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan işçi (4/a), memur (4/c) veya esnaf (4/b) statüsünde çalışan kadınların prim ödeme gün sayılarının dörtte biri oranında artırım yapılarak, toplam prim ödeme gün sayılarına eklenir. Eklenen bu süreler, emeklilik için gerekli yaş hadlerinden indirilir. Böylece hem prim gün sayıları artar hem de emeklilik yaşları eklenen süre kadar öne çekilerek erken emekli olmaları sağlanır.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
1 EKİM 2008 TARİHİ MİLAT
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç engelli çocuğu bulunan kadın çalışanlara sağlanan bu hak, 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki çalışmalar için geçerlidir. Çocuk daha önceden engelli olsa bile 1 Ekim 2008 öncesindeki çalışma süreleri dikkate alınmaz.
Örneğin, 2001 yılından beri çalışmakta olan ve doğuştan ağır engelli 2002 doğumlu çocuğu bulunan bir anne 1 Ekim 2008 sonrası 5400 gün çalışmış ise prim gün sayısına (5400/4) 1.350 gün ilave edilir. Böylece 1 Ekim 2008 sonrası 6.750 gün çalışmış sayılır.
2000 sonrası çalışmaya başlayan kadınlar normalde 58 yaşında emekli olurlar. Örneğimizdeki ağır engelli çocuk annesi kadın ise 1350 gün, yani 3 yıl 9 ay önce emekli olur.
SANDIK İŞTİRAKÇİLERİ VE İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILAR DA YARARLANIR
Engelli çocuk annelerine tanınan haktan SSK (4/a), Bağ-kur (4/b) ve Emekli Sandığı (4/c) statüsünde çalışmakta olan tüm kadınların yanı sıra herhangi bir işte çalışmayıp isteğe bağlı sigorta primi ödeyen kadınlar da yararlanır. Ayrıca, 5510 Sayılı Kanun’un geçici 20. maddesi kapsamına giren banka ve sigorta şirketlerine ait özel sandık iştirakçisi engelli çocuk annesi kadınlar da erken emeklilik hakkından yararlanırlar.
Engelli çocuğun biyolojik annesi olmamakla birlikte evlat edinmiş kadınlar da aynı haktan yararlanarak erken emekli olabilirler.
RAPOR ALINMASI GEREKİR
Engelli çocuk annesinin prim günlerine ilave yapılabilmesi için çocuk için Sosyal Güvenlik Kurumu’nca yetkilendirilmiş hastanelerden sağlık kurulu raporu alınması ve bu raporun SGK sağlık kurullarınca onaylanması gerekir.
İlave edilecek sürenin tespitinde SGK Sağlık Kurulu kararında belirtilen tarih dikkate alınır. Çocuğun ölümü veya bakıma muhtaçlığının kalkması halinde, rapor tarihinden ölüm tarihine veya muhtaçlığın kalktığı tarihe kadar geçen hizmetlerin dörtte biri prim ödeme gün sayısına eklenir. Rapor almak için gecikilmemelidir.
Rapor vermeye yetkili hastaneler şöyle:
- Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri,
- Devlet üniversitesi hastaneleri,
- Sigortalıların ikamet ettikleri illerde bu hastanelerin bulunmaması durumunda Sağlık Bakanlığı tam teşekküllü hastaneleri.
HANGİ ÇOCUKLAR AĞIR ENGELLİ KABUL EDİLİR?
Mevzuata göre, başka birinin sürekli bakımına muhtaç olma halleri şunlardır:
- İki kol ve iki bacak felci, belden aşağısının tutmaması, sadece kolların ya da bacakların hareket ettirilememesi, vücudun tek tarafının hareket ettirilememesi veya merkezi sinir sisteminin sfinkter bozuklukları ile birlikte olan diğer hastalık ve arızalar.
- Süreli veya sürekli ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğinde kalmayı gerektiren ve tedavi edilemeyen psikotik hastalıklar.
- İki gözde yüzde yüz (tam) görme kaybı.
- İki elin kaybı.
- Bir kolun omuzdan ve bir bacağın kalçadan kaybı.
- Her iki bacağın alttan en az 1/3’ünün kaybı.
- Tedavisi olanaksız bir hastalıktan ileri gelen ağır beslenme bozuklukları ve kaşeksiler (Aşırı kilo kaybı).
- Yukarıda tespit edilen hastalık ve arızalar dışında kaldığı halde tedavi edilemeyen, başka birinin sürekli bakımına muhtaç olan ağır hastalık ve arızalar.
