Eski kuşağın popüler programları ve çizgi dizileri
Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs nedeniyle öğrenciler uzaktan eğitime başladı... Peki geçmiş yıllarda öğrenciler televizyondan hangi programları izliyordu? İşte şimdilerde 40'lı yaşlarında olanları çocukluk döneminde yetiştiren o programlar...
Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs nedeniyle Türkiye'de okullara önce bir haftalık ara verildi, ardından da eğitimin uzaktan sürdürülmesine karar verildi. Milli Eğitim Bakanlığı’nın eğitimde aldığı önlemler kapsamında uzaktan eğitimin adresi ise internette Eğitim Bilişim Ağı (EBA) ve televizyonda ise TRT kanalları oldu. Öğrenciler EBA ile tüm ders içeriklerini internet ve TRT üzerinden takip etme imkanına erişti. EBA üzerinden eğitimin başlamasıyla akıllara şu soru geldi: Geçmiş yıllarda öğrenciler televizyondan hangi programlar izliyordu?
80 KUŞAĞININ VAZGEÇİLMEZİ: SUSAM SOKAĞI
Minik Kuş, Kurabiye Canavarı, Edi ile Büdü' deyince aklınıza anında Susam Sokağı geliyorsa 2000'li yıllardan çok daha önce dünyaya gelmişsiniz demektir... Susam Sokağı, bugünlerde yaşları 30 veya 40'larda olan herkesin kalbinde özel bir yere sahip. Susam Sokağı ile bir nesil, alfabeyi söktük ya da sayıları yiyen canavarlar sayesinde sayı saymayı öğrendi. Kurbağa Kermit'in şarkılarıyla hayat dersi aldı. Her bölümünde, çocuk eğitimi ve psikoloji konusunda uzman akademisyenlerin emeği olan Susam Sokağı çocuk gelişimine katkı sağladı. Program tam 50 ülkede yayınlandı ve yayınlandığı her ülkede miniklerin sevgisini kazandı.
ADAM OLACAK ÇOCUK
80’li ve 90’lı yılların unutulmazı Adam Olacak Çocuk, bir dönemin televizyon klasiği olarak istisnasız her çocuğa dokunmuştu... Barış Manço'nun sunduğu 7'den 77'ye adlı programın içinde yer alan, Adam Olacak Çocuk'ta, Manço her hafta yaklaşık 5-6 çocuğu sahneye çıkartıp soru soruyordu. 'Arabada hangi koltuğa oturuyorsun?', 'Kahvaltıda ne yiyiyorsun?' gibi sorularla çocuklara öğütler veriliyordu. Ardından çocuklara şarkı söyletiliyordu.
Manço bir röportajında Adam Olacak Çocuk programına ilişkin şunları söylemişti:
"Yaptığım müzikle toplumun çok sesliliğine katkıda bulunmaktan başka bir şey düşünmedim. Türkiye'nin karamsar bir tablosu var ve ben o tabloyu görüyorum. Bütün bu karanlık ve karamsar görüntüye rağmen ben kararımı verdim ve işimi gücümü bırakıp, belki çocuklarımızın daha iyi yetişmelerine katkıda bulunurum diye düşünerek, çocuklara yönelik programlar yapıyorum. Böylece bir kuşağı daha taşımak istiyorum. Sizler benim şarkılarımla büyüdünüz, şimdiki çocuklar da benim onlar için hazırladığım programlarla büyüyorlar. Bir gün 'Bu adam bize program yapardı.' diye hatırlayacaklar."
"Kan gövdeyi götürürken, hırsızın uğursuzun bollaştığı bir ortamda, çocuklarımız için iyi şeyler yaparak bir kuşağı taşımak konusunda iddialıyım. Bu kuşak büyüyüp kemale erdiklerinde, ülkenin kaderini değiştirmek ve bazı yerlerde bulunmak için ortaya çıkacağım zaten. Allah sağlık, sıhhat verirse..."
ÇOCUKLARIN 'MASALCI TEYZESİ' ADİLE NAŞİT
1987 yılında aramızdan ayrılan Adile Naşit, masallarıyla çocukların gönlünde yer edinmişti. Naşit, TRT'de 1980 yılında Uykudan Önce isimli çocuk programıyla birlikte Masalcı Teyze diye anılmaya başladı.
Masal ve öykü anlattığı bu program çocuklar tarafından büyük ilgi gördü. Adile Teyze'nin 'Kuzucuklarım' dediği o zamanın çocukları şimdi birer yetişkin oldu.
ŞURAYA KÜÇÜK BİR AĞAÇ ÇİZELİM...
"Şuraya küçük mutlu bir ağaç çizelim" cümlesi aklınıza kimi getirir? Elbette ressam Bob Ross'u! Sadece 52 yaşında hayatını kaybetmesine rağmen hayranlarının resimleriyle yaşatmaya devam ettiği Ross herkese resim sevgisi aşıladı.
Ufak fırça darbeleriyle birkaç dakika içinde ortaya çıkardığı manzara resimleriyle resme ilgi duymamış hiçbir çocuk yoktur diye düşünüyoruz.
LASSIE
Lassie 70'li yılların sonu 80'li yılların başında TRT'de yayınlanmıştı... . İskoç çoban köpeği Lassie, pek çok çocuğa hayvan sevgisi aşıladı. Dizide çok akıllı bir köpek olan Lassie her bölümde sahipleriyle beraber zor durumda kalan insanlara ya da hayvanlara yardımcı olur, kimi zaman ise olaylara tek başına müdahale etmek zorunda kalırdı. Hatta İskoç çoban köpeğini gören Lassie diye seslenirdi... "Lassie bize bir şeyler anlatmaya çalışıyor" repliği ise dizinin akla kalan cümlesiydi.
ALF
Melmac gezegeninden dünyamıza gelen komik uzaylı ALF, hazır cevaplılığı, esprileri ve kurnazlığı ile hafızalara kazındı. 1986-1990 yılları arasında NBC kanalında yayımlanan dizi, Tanner ailesinin davetsiz misafir ALF ile olan komik maceralarını anlatıyordu. Evin çocuklarının ALF adını verdiği bu yaratığı çocuklar çok sevse de aile ALF'i istemiyordu. Davetsiz misafirin ise gitmeye hiç niyeti yoktu. Bir zamanlar TRT'de ekrana gelen ALF karakterini Müşfik Kenter seslendiriyordu.
KARA ŞİMŞEK
Kara Şimşek dizisi, 1982-1986 yılları arasında ABD'de yayınlanan ve Türkiye dahil dünyanın birçok ülkesinde de yayınlanan popüler bir diziydi. Dizide kendi kendine hareket edebilen, konuşabilen yapay zekalı otomobil KITT ile sahibi Michael Knight'ın başından geçen olaylar anlatılıyordu. Michael Knight’ın kol saati üzerinden KITT ile konuşmasına o zamanın çocukları bayılırdı. TRT'de ekrana gelen Kara Şimşek her cumartesi saat 5'te ekrana gelir ve çocukları televizyon başına kilitlerdi.
BİZİM EV
Türk televizyonlarına 'Bizim Ev' adıyla uyarlanan Full House, 80'li yılların sonu ve 90'lı yılların başında çoğu çocuk ve gencin dikkatini çekmeyi başarmıştı. Dizi, açılış temasıyla da 90'lı yılları hatırlatıyordu adeta. Bizim Ev, eşi öldükten sonra; üç kızıyla kocaman bir evde yalnız kalan baba Danny Tanner'ın çocuklarıyla olan ilişkisini anlatıyordu.
Elbette babaya, Kızların dayısı Jesse ve arkadaşı Joey de ona yardımcı oluyordu. 8 sezon boyunca devam eden dizinin Eylül 1987'de başladığı yolculuğu, 1995 yılında sona erdi.
PEMBE PANTER
Pembe Panter, 1963 yılında film endüstrisinin en uyanık çizgi yıldızı olarak hayatımıza girdi. Pembe Panter çizgi karakteri alaycı, rahat tavırlı, asaletini hep koruyan bir karakterdi, karşılaştığı kişilere bu özelliğiyle kök söktürüyordu. Bazen de tam tersi yaşanıyor; zor durumlara düştüğü, bir türlü amacına ulaşamadığı maceralar yaşıyordu. Sofistike, kurnaz ve yaramaz bir karakter olan Pembe Panter, açılış müziğiyle herkesin aklına kazındı.
TEMEL REİS
Ispanak yiyerek güçlenen çizgi roman karakteri Temel Reis ilk defa 17 Ocak 1929’da bir mizah dergisinde yayımlanan Thimble Theater adlı çizgi romanın yan karakteri olarak sevenlerinin karşısına çıktı. 1933 yılında Betty Boop çizgi filmiyle sinemaya atlamayı başaran bu kahraman, unutulmaz çizgi karakterler arasına girdi. 1937’de Amerika Birleşik Devletleri’nin yeme alışkanlıklarına yaptığı katkıları nedeniyle heykeli dikilen ilk çizgi karakter oldu.
Ağzında piposu ve geniş çenesiyle bu denizci karakter başı sıkıştığında ya da güce ihtiyacı olduğunda bir teneke kutu konserve ıspanağı ağzına boşaltıyor; pazıları şişiyor karşısına çıkanı yeniyordu. Yanlış bir hesap sonucu demir içeriğinin yüksek olduğuna inanılan bu sebze böylece ailelerin favorisi haline geldi.
NİNJA KAPLUMBAĞALAR
Orijinal adı Teenage Mutant Ninja Turtles olan Ninja Kaplumbağalar, dövüş sanatlarına hakim 4 tane mutant kaplumbağa ve ustaları mutant fare Usta Splinter ile birlikte kötülerin karşısında verdikleri savaşı konu ediniyor. Bu sırada iyi bir ninja olabilmenin eğitimini sürdürüyor. Leonardo, Raphael, Michelangelo ve Donatello'dan oluşan takımın üyelerinin adları dünyaca ünlü sanatçılardan esinlenilerek oluşturulmuş. Öte yandan diziyi izleyen her çocuğun ançüezli pizza yemenin hayalini kurduğu fakat ançüezin balık olduğunu öğrenince hayallerinin suya düştüğünü hatırlatalım.
CLEMENTINE
Türkiye'de 80'lerin çizgi filmlerini seyredip de Clementine'i hatırlamayan var mıdır acaba? TRT'de yayınlanmasının ardından çok uzun seneler geçmesine rağmen Türkiye'de hala unutulmayan Fransız yapımı çizgi film, hüzünlü hikayeleriyle çoğu zaman çocukları duygulandırmıştı. Bu çizgi film'in konusu temel olarak Clémentine adındaki bir kızın etrafında geçiyor. Konusu ise şu şekilde:
Bir gün şehire Molâche (Molaş) adında bir sirk gelir. Aslında sirk Malmotte (Malmot) adında bir ateşten bir şeytanın kontrolü altındadır. Malmotte'un bir hizmetkarı olan Molâche, Clémentine'in bineceği uçağı sabote eder ve uçak yere çakılır.
Çarpışmadan sonra Clémentine kendini Malmotte'nin mağarasında bulur. Ama mavi bir balon içinde uçan Héméra (Emera) adındaki bir "peri" tarafından kurtarılır. Héméra, Clémentine'e onu zaman içinde yolculuklara çıkarmaya söz verir. Clémentine gözlerini bir hastanede açtığında acı gerçeği farkeder. Artık yürüyemeyecektir, çünkü çarpışmanın ardından ayakları felç olmuştur. Gündüzleri tekerlekli sandalyeye mahkum yaşayacaktır ama geceleri Héméra ile zaman yolculukları yapıp maceralara atılacak ve Malmotte'un iblisleriyle savaşacaktır...
HE-MAN
1982 yılında bir oyuncak mağazası yeni bir özgün aksiyon figürü için tasarımları kabul etmeye başladı. Ardından sarışın, iri, kılıç kullanmayı bilen He-Man karakteri ortaya çıktı. He-Man oyuncak firmasına daha ilk yılda 38 milyon dolar kazandırdı. Öyle ki karakterin çizgi filmi yapıldı. Pek çok firma dizi fikrine sıcak bakmasa da Filmation 65 bölümlük bir ilk sezon hazırladı.
1984 yılında He-Man ve Evrenin Hakimleri çizgi dizisi inanılmaz bir popülarite yakaladı. 130 bölümlük çizgi film serisinde He-Man ve arkadaşları Eternia'yı ve Şato'sunun sırlarını İskeletor'un kötü emellerinden korumaya çalışıyor.
TSUBASA
1981'de Yoichi Takahashi tarafından yaratılmış bir manga serisi olan Tsubasa o kadar çok ilgi gördü ki animeye uyarlandı. Japon genç takımının yıldız oyuncusu Tsubasa Oozora'nın yaşadıklarını anlatan çizgi dizi Türkiye'de 'Küçük Golcü' olarak yayınlandı.
A TAKIMI
1983-1987 yılları arasında çekilen A Takımı 80'li ve 90'lı yıllarda yoğun ilgiyle karşılaştı. Albay John Smith (Hannibal olarak bilinir) Templeton Peck (Faceman), H.M. Murdock ve B.A. Baracus. isimli dört üyeden oluşan A Takımı ordu üyesi olan ekibinin haksız yere hapse girmesi sonucu haksızlıklarını ispatlamak amacıyla kaçmaları ve ardından ücret karşılığı zor durumda olanların yardımına koşmalarını konu alıyor. Her bölümde birbirinden zor durumlara düşen ekip, bu durumlardan keskin zekaları, bireysel yetenekleri ve diğer özellikleri ile kurtulmaya çalışıyorlar.