İETT'de yeni dönem nasıl olacak! İşte detaylar
İstanbul'da toplu taşımanın bel kemiği olan otobüsler tek çatı altında yani İETT bünyesinde toplanıyor. Peki yeni dönem nasıl olacak? Otobüsler ne renk olacak? Halk otobüsleri İETT'ye mi devrediliyor. Güzergahlar yeniden mi düzenlenecek? Trafik yüküne etkisi olacak mı? İBB Meclisi'nden oy birliğiyle çıkan yeni İETT sisteminin detaylarını Habertürk yazarı Esra Boğazlıyan yazdı...
İstanbul'da toplu ulaşımın en büyük yükünü otobüsler çekiyor malum. Her gün 5 binden fazla otobüs, 4 milyon yolcu taşıyor. 3 renk otobüs var bildiğiniz gibi. Sarı yani İETT'ye ait olan otobüsler, mavi yani özel halk otobüslerinin araçları bir de erguvan renkli otobüsler yani Otobüs A.Ş.'nin araçları.
Sadece sarı renkli otobüsler hem çalışma sistemi, hem denetlenmesi bakımından direkt İETT"ye bağlı. Mavi ve erguvan otobüsler ise özel işletmecilerin araçları. Yani şoförlerini, güzergahlarını kendileri seçiyorlar. Herhangi bir suç ve ihlal durumunda İETT mavi ve erguvan otobüslere de cezai yaptırım uygulayabiliyor ama araçların, şoförlerin, güzergahların belirlenmesinde doğrudan söz hakkına sahip değil.
Dün, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi'nde oy birliğiyle alınan kararla, İstanbul’daki bu 3 otobüs tek çatı altında, İETT bünyesinde birleşti. Peki bu ne demek oluyor? Dün İBB Meclisi'nden geçen kararın ayrıntılarını İBB Ulaşım-Trafik Komisyonu Üyesi ve İBB Meclisi İyi Parti Grup Sözcüsü Dr. Suat Sarı'yla konuştum.
HALK OTOBÜSLERİ SAHİPLERİNE İETT'DEN AYLIK MAAŞ
Özel halk otobüslerinin ve erguvan otobüslerin de İETT çatısı altına girmesiyle çalışma prensipleri nasıl olacak? İşletmecilerin sahibi olduğu otobüsler İETT’ye mi devredilecek? Suat Sarı, bu soruma şöyle yanıt verdi:
"Otobüslerin devri söz konusu değil. Sistem şöyle çalışacak; Otobüs başına aylık 6 bin km. baz alınarak ücretlendirme sistemine geçiliyor. Yani her otobüs başına işletmeciye ayda standart bir para ödenecek ki bu rakam da 6 bin TL. Eğer otobüs 6 bin km’yi geçerse otobüs sahibi İETT’den ekstra ücret alacak. Ancak bir otobüs 6 bin km’den az çalışmışsa da parası kesilmeyecek. Böylece özel halk otobüsü ve erguvan otobüsü işletmecilerinin yolcunun yoğun olduğu hatlarda çalışma ısrarı ortadan kalkacak. Bununla birlikte yolcu kapma yarışı da son bulacak."
Özel halk otobüslerinin yolcu kapma yarışı yüzünden yıllar yılı sayısız kaza, can kayıpları yaşandığı bir gerçek. Uzun yıllardır bu yolcu kapma yarışlarını, hat kavgalarını yazmış çizmiş bir gazeteci olarak şunu söylemeliyim ki bu kararın en önemli kısmı da bu...
OTOBÜSLER NE RENK OLACAK?
Peki tüm otobüslerin İETT çatısı altında toplanmasıyla araçların renkleri de değişecek mi? Suat Sarı, 3 tip otobüsün bundan böyle tek renk olacağını söyledi ki bu renk büyük ihtimalle sarı olacak. Mavi ve erguvan renkli otobüsler sarıya dönüştürülecek.
Güzergahlar yeniden mi belirleniyor?
Suat Sarı, İstanbul’daki 5 binden fazla otobüsü İETT çatısı altında toplayan kararın en önemli faydasının da kentin trafik yükünü hafifletmek olacağını söyledi: "Güzergahlardan geçecek otobüs sayıları yeniden belirlenecek. Örneğin bir duraktan hem sarı, hem mavi hem de erguvan renkli 30 otobüs geçiyorsa bu sayı azalacak. Bu da şehir trafiğini rahatlatacak. Hesaplamalarımıza göre İstanbul trafiği yüzde 5 oranında rahatlayacak.
ŞOFÖRLER DEĞİŞİYOR MU?
İBB Ulaşım-Trafik Komisyonu Üyesi Dr. Suat Sarı yeni sistemle birlikte otobüslerin güvenliğinin de kontrol altında olacağını anlattı:
"Yeni sistemde tüm araçlara bilgisayarı ve takip sistemi takılacak. İETT, bütün otobüsleri online denetleyebilecek. Mobiett ve Atayol yazılım sistemiyle vatandaşlar da araç doluluklarını önceden görebilecek. Özel halk otobüsü ve erguvan otobüslerin şoförleri devam edecek. Yakın zamanda hayata geçirilecek İstanbul Ulaşım Akademisi'nde eğitimden geçecekler.
Artık kimse kafasına göre şoför çalıştıramayacak. Ulaşım Akademisi'nde eğitimlerini tamamlayan şoförler otobüslerde çalışabilecek. Her şoföre belirli bir puan sistemi getirilecek. Vatandaş memnuniyeti, güvenli sürüş ve diğer teknik kriterler ile puanını yükselten şoförlere ilave ödüller verilecek. Vatandaştan yoğun şikayet alan, trafik güvenliğini ihlal eden, yolcuyu tehlikeye atan şoförler ise, belirli bir puanın altına düştüğünde artık otobüs şoförü olarak hizmet veremeyecek."
Peki bu yeni sistem ne zaman hayata geçecek? 1 Ekim’den itibaren otobüslerin tek çatı altında hizmet vermesi başlayacak, fakat tüm otobüslerin tek renk olması büyük ihtimalle yılbaşını bulacak...
