İşçi sayısı geçen yıldan az olan işletme istihdam teşviki alamayacak
Pandemi döneminde istihdamı korumak amacıyla uygulanan kısa çalışma ve işten çıkarma yasağı 30 Haziran'da sona erdi. İşletmeler normalleşme döneminde iki teşvik mekanizması ile desteklenecek. Destekten yararlanabilmek için geçen yılki işçi sayısına ilave işçi almak gerekecek. İşçi sayısı geçen yılın altına düşenler teşviklerden yararlanamayacak. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
Kısa çalışma ve işten çıkarma yasağı ile ücretsiz izin uygulaması ve fesih yasağı süresiyle sınırlı olarak getirilen normalleşme desteği 30 Haziran 2021 tarihinde sona erdi. 1 Temmuz’dan sonra istihdamı korumaya ve artırmaya yönelik iki teşvik uygulanacak. Bunlardan birincisi, geçen ay çıkartılan kanunla hayata geçirilen ilave istihdama finansman desteği olacak. Buna göre, mart ayında 50’den az işçi çalıştırmış olan küçük işletmeler, 1 Temmuz 2021 – 30 Haziran 2022 tarihleri arasında işe alacakları veya mart ayında ücretsiz izne çıkartıp da normal çalışmaya geçirecekleri her 1 işçi için kamu bankalarından 100 bin liraya kadar kredi kullanabilecekler. Bu işçiler için asgari ücrete karşılık gelen ücretleri üzerinden 12 ay boyunca ödeyecekleri sigorta primleri kredi faizine mahsup edilecek. Bir işletme en fazla 5 işçi için 500 bin liraya kadar kredi kullanabilecek. İşçi başına aylık bin 341.56 TL’den toplam 16 bin 98 TL tutarındaki prim kredi faizinden mahsup edilecek.
Normalleşme döneminde işletmelere istihdam için sağlanacak ikinci teşvik ise 2018 yılından beri uygulanmakta olan ilave istihdam teşviki olacak. Bu kapsamda, 31 Aralık 2022 tarihine kadar işe alınacak işçiler için asgari ücret üzerinden ödenmesi gereken işçi ve işveren primleri ile gelir vergisi ve damga vergisi 12 ay süreyle alınmayacak. Bu da işçi başına aylık bin 556 TL destek anlamına geliyor.
İmalat ve bilişim sektöründe faaliyet gösteren işyerleri için bu şekilde sağlanacak aylık prim ve vergi teşviki 3 bin 577 TL’ye kadar çıkabiliyor. Oniki aylık süre, işe giriş tarihi itibarıyla 18 yaşından büyük kadınlar, 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük erkekler ve engelliler için 18 ay uygulanıyor.
İŞÇİ ÇIKARTAN İŞLETME TEŞVİK ALAMAYACAK
Her iki teşvikten yararlanmak için yeni işe alınacak işçinin, geçen yıldaki aylık ortalama işçi sayısına ilave olması gerekecek. Başka bir ifadeyle, işçi çıkarmış olan işletmeler yeni işçi sayısı geçen yılın üzerine çıkmadıkça teşvikten yararlanamayacaklar.
Örneğin, 2020 yılının ocak – nisan aylarında 9, mayıs – temmuz aylarında 6, ağustos – aralık aylarında 5 işçi olmak üzere toplam 79 işçi çalıştırılan bir işletmenin aylık ortalama işçi sayısı (79 işçi / 12 ay = 6.58 hesabı üzerinden) 7 olarak kabul edilecek. Bu işletmenin söz konusu istihdam teşviklerinden yararlanabilmesi için yeni işçi ile birlikte toplam işçi sayısının 8 ve üzerinde olması gerekecek. Teşvikten yararlanmaya devam ederken işçi sayısı 8’in altına düşen aylarda teşvik uygulanmayacak. Kısa çalışmada veya ücretsiz izinde gösterilen işçiler de ortalama işçi sayısının hesaplanmasında dikkate alınacak.
İŞ DEĞİŞTİREN İŞÇİLER İÇİN TEŞVİK YOK
İşletmenin istihdam teşvikinden yararlanabilmesi için işe alınacak işçinin son üç ayda on günden fazla sigortalı olarak bir işte çalışmamış olması gerekiyor. Bu nedenle 1 Temmuz sonrası iş değiştirenleri işe alan işletmeler teşvikten yararlanamayacak.
Teşvikten yararlanabilmek için işletmelerin vergi ve prim borcunun bulunmaması, borçları yapılandırdı ise yapılandırma taksitlerini zamanında ödemesi gerekiyor. Pandemi döneminde vergi ve prim yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlanan işletmeler bu açıdan da istihdam teşviklerinden yararlanmakta zorlanacaklar.
