Kafası insan, vücudu yılan! Yerin yedi kat altındaki Anadolu efsanesi Şahmaran mitolojisi hakkında bilinmeyenler...

ŞAHMARAN KONUSU NE?

Şahsu, tam merkezinde olduğu Şahmaran kehanetinden ve onu bekleyen aşktan habersizdir. Oysa sadece iki kişinin değil, iki ırkın kaderi bu aşka bağlıdır. İnsanların ve yılanların...

ŞAHMARAN NEDİR?

Şahmeran veya Şahmaran, Türk-İran-Irak-Kürt ve Anadolu mitolojilerinde rastlanan bir varlıktır. İyicil, akıllı olarak bilinen bu varlığın belden aşağısı yılan, üstü ise insan şeklindedir. Maran adı verilen doğaüstü yaratıkların başındadır. Hiç yaşlanmadığına ve öldüğü zaman ruhunun kızına geçtiğine inanılır. Şah ve maran kelimelerinin birleşmesinden oluşur.

ŞAHMARAN EFSANESİ

Şahmaran'ın nerede yaşadığı kesin olarak bilinmemektedir. Rivayetlere göre Mersin'in Tarsus ilçesinde ya da Adana'da Ceyhan ile Misis arasındaki Yılankale'de yaşamıştır. Efsaneye göre; Şahmaran yeraltı ülkesinde yılanları ile birlikte yaşamaktadır ve sonunda öldürülmüştür. Söylentiler Şahmaran ile ilk tanışan kişinin Belkıya olduğu yönündedir fakat bazı kaynaklar ise ilk kişinin Cemşab ya da Lokman olduğunu belirtmektedir.

CEMŞAB VE ŞAHMARAN

Şahmeran hakkında bilinen en önemli efsanelerden biri Cemşab ile olandır. Efsane şu şekilde dile getirilir:

Tarsus'ta binlerce yıl önce yedi katlı yeraltında yaşayan yılanlar varmış. Meran adı verilen bu yılanlar, akıllı, şefkatli ve barış içinde yaşarlarmış. Meranların kraliçesine Şahmeran denirmiş. Şahmeran genç ve güzel bir kadınmış. Efsaneye göre, Şahmeranı gören ilk insan Cemşab'mış. Cemşab geçimi için odun satan fakir bir ailenin oğluymuş. Bir gün Cemşab ve arkadaşları bal dolu bir mağara keşfetmişler. Balı çıkarmak için Cemşab'ı aşağıya indiren arkadaşları paylarına daha çok bal düşmesi için onu orada bırakıp kaçmışlar. Cemşab mağarada bir delik görmüş ve buradan ışık sızdığını fark etmiş. Cebindeki bıçak ile deliği büyütünce, ömründe görmediği kadar güzel bir bahçe görmüş. Bu bahçede eşi benzeri olmayan çiçekler, havuz ve pek çok yılan görmüş. Uzun yıllar burada yaşamış ve Şahmeran'ın güvenini kazanmış. Yıllar sonra, ailesini çok özlediğini söyleyip gitmek için yalvarmış. Bunun üzerine Şahmeran kendisini salıvereceğini, ancak yerini kimseye söylemeyeceğine dair söz vermesini istemiş. Şahmeran'a söz verip ailesine kavuşan Cemşab uzun yıllar verdiği sözde durarak Şahmeran'ın yerini kimseye söylememiş. Bir gün ülkenin padişahı hastalanmış. Ülkenin veziri hastalığın çaresinin Şahmeran'ın etini yemek olduğunu söylemiş ve her yere haber salınmış. Cemşab kuyunun yerini söylemeye zorlanmış. Cemşab mecbur kalıp kuyunun yerini gösterince Şahmeran bulunup dışarı çıkarılmış. Şahmeran Cemşab'a; 'Beni toprak çanakta kaynatıp suyumu Vezire içir, etimi de Padişaha yedir' demiş. Böylece vezir ölmüş padişah da iyileşip Cemşab'ı veziri yapmış. Efsaneye göre Şahmeran'ın öldürüldüğünü yılanlar o günden beri bilmemektedirler. Tarsus'un, Şahmeran'ın öldürüldüğünü öğrenen yılanlar tarafından bir gün istila edileceği rivayet edilir.

ŞAHMARAN HAKKINDA BİLİNMEYENLER

Fars kökenli olduğu bilinen fakat Türk kültüründe oldukça önemli bir yere sahip olan Şahmaran hakkında bilinmeyen birçok şey mevcut. İşte Şahmaran hakkındaki ilginç bilgiler;

Şahmaran yeryüzünde bulunan yılanlardan türemiştir,

Yerin yedi kat altında yılanlarla yaşar,

Krallığına genç erkek kabul eder,

Bu genç erkek Lokman Hekim ya da Camşab'dır.

Camşab, arkadaşlarının zorbalığına uğrayarak kuyuya bırakılmış bir çocuktur,

Lokman Hekim, başarılı bir doktor olmaya çalışan gençtir,

Şahmaran her hastalığa şifa, her derde deva olabilecek yetenektedir,

Lokman Hekim Şahmaran'ı bulduğunda yaralıdır ve onu saraya taşır,

Günümüzdeki tıp sembolündeki yılanın Şahmaran olduğu tahmin edilmektedir,

Anlatılan her hikayenin sonunda Şahmaran hamamda ölür,

Şahmaran ölünce vücudu üç parçaya bölünerek kaynatılır,

Ölü vücudundan çıkan üç suyun özelliği vardır; biri öldürücü diğeri ise tıp hakkında bilgelik verir.

Rivayete göre Lokman Hekim bu sudan içerek tıp insanı olur.

Söylentiler, Şahmaran'ın ölümünden yılanların haberi olmadığı yönündedir. Şahmaran hamama giderken yılanlarına önce hamama gireceğini sonra ise düğüne gideceğini söylemiştir. Bu sebeple yılanlar her davul sesinde halen düğünün devam ettiğini ve Şahmaran'ın döneceğini düşünür.

Kıyamet gününde davul sesleri bitecek ve yılanlar da başta hamamlar olmak üzere intikam almak için her yeri istila edecek.