Koronavirüs testi nerelerde yapılıyor?

Özel muamele! Haberi Görüntüle

KORONAVİRÜS TESTİ NERELERDE YAPILIYOR?

Kamu ve özel olmak üzere tüm hastaneler, hastadan numune alabiliyor. Ancak alınan numuneler, test edilmesi için Bakanlığın belirlediği üç laboratuvara gönderiliyor.

Koronavirüs şüphesi olan hastalar en yakın sağlık kuruluşuna başvurabiliyor ancak bu kişiler enfeksiyon hastalıkları bulunan 2. ve 3. basamak hastaneye yönlendiriliyor. Koronavirüs vaka tanımına uygun olan kişilere koronavirüs testi yapılabiliyor. Kararı hekim veriyor, her isteyen koronavirüs testi yaptıramıyor.

TESTİ YAPAN ÜÇ LABORATUVAR VAR

Tanı testi sadece Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarında yapılabiliyor. Test, şu anda Ankara, Erzurum ve İstanbul olmak üzere Sağlık Bakanlığı'nın üç laboratuvarında ücretsiz olarak yapılıyor. Alınan testlere bu üç laboratuvarda bakılıyor. Önümüzdeki günlerde Samsun ve Adana da eklenecek.

1. Basamak Sağlık Kuruluşlarında (Aile Sağlığı Merkezi) vaka yönetimi şöyle oluyor; hastada ateş ve/veya solunum yolu enfeksiyonu bulguları (öksürük, nefes darlığı) varsa hastaya tıbbi maske takılarak diğer hastalardan ayrı bir muayene birimine alınıyor.

Son 14 günde hızlı vaka artışının görüldüğü ülkelerde bulunma veya koronavirüs tanısı almış olan bir kişiyle temas öyküsü varsa hasta il/ilçe sağlık müdürlüğüne bildiriliyor. İl/İlçe sağlık müdürlüğünün organizasyonunda 2. veya 3. basamak hastaneye sevk ediliyor.

2. ve 3. Basamak Sağlık Kuruluşlarında vaka yönetimi ise şöyle yönetiliyor; hastada ateş ve/veya solunum yolu enfeksiyonu bulguları (öksürük, nefes darlığı) varsa hastaya tıbbi maske takılarak diğer hastalardan ayrı bir muayene birimine alınıyor. Hasta, koronavirüs tanımına uyuyorsa başvurduğu hastanede bu hastalar için daha önce belirlenmiş olan birimde izole ediliyor ve damlacık ve temas izolasyon kuralları uygulanarak izleniyor. Hastadan COVID-19 Rehberi'ne göre solunum yolu örneği alınıyor. Örnek pozitif çıkarsa hasta koronavirüs tanısı ile güncel literatürdeki bilgiler ışığında tedavi ediliyor.

Kesinleşen olgulardan yoğun bakım ihtiyacı olan veya entübe edilen hastalar, 2.-3. düzey yoğun bakım ünitelerinde izolasyon odalarında takip ediliyor.

KORONAVİRÜS TANISI ALAN KİŞİLER NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?

Günümüzde koronavirüs için güvenilirliği ve etkinliği kanıtlanmış spesifik bir antiviral tedavi yok. Bununla birlikte başta Çin olmak üzere farklı ülkelerden, hastalık tablosuna ve hastalığın şiddetine göre çeşitli antiviral tedavilerin kullanıldığı çalışmalar yayımlandı. Bu çalışmalarda kullanılan antivirallerin etkin olduğu, klinik bulguların gerilemesinde ve hastaların iyileşme süreçlerinde olumlu katkı sağladığı ifade ediliyor. Bu tedavilerden lopinavir/ritonavir kombinasyonu ve hidroksiklorokin ülkemizde ruhsatlı.

Türkiye'de koronavirüs vakası görüldüğünde bu ilaçların kullanılması kararlaştırıldı.

ŞÜPHELİ /DOĞRULANMIŞ KORONAVİRÜS ENFEKSİYONUNA YAKLAŞIM

1. Hastanın tıbbi maske takması sağlanır ve diğer hastalar ile mesafesi en az 1 metre olacak şekilde ayrı bir alana alınır (eğer imkan var ise tek kişilik, banyo ve tuvaleti olan bir odaya, imkan var ise negatif basınçlı odaya alınır, damlacık izolasyon önlemleri uygulanır).

2. Hastaya temas eden (refakatçi ve hasta yakınları) kişiler için temel kişisel koruyucu önlemler alınır. Odanın düzenli havalandırılması ve temizliği sağlanır.

3. Hasta vital bulguları (kalp hızı, ritmi, solunum sayısı, kan basıncı, vücut ısısı, oksijen satürasyonu) düzenli olarak takip edilir.

4. Hastalardan tam kan sayımı, C-reaktif protein, prokalsitonin, böbrek ve karaciğer parametreleri, kardiyak enzimler, koagülasyon parametreleri, arter kan gazı, laktat ve akciğer grafisi istenir ve sonuçları değerlendirilir. Antibiyotik tedavisi öncesinde kan kültürleri alınır.

5. Şok tablosu olmayan hastada konservatif sıvı tedavisi başlanır.

6. Hipoksemik hastalarda damlacık yolu ile enfeksiyon bulaşma riskinin azaltılması adına nazal oksijen kanülü üzerine cerrahi maske uygulanabilir.

7. Ağır solunum yolu enfeksiyonu, ARDS (Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu), hipoksemi veya şok tablosu olan hastalara 5L/dk nazal veya standart yüz maskesi ile oksijen tedavisi başlanır.

8. Daha yüksek oksijen fraksiyonuna ihtiyaç duyulan durumlarda, ulaşılabiliyor ise, yeniden solumaya izin vermeyen, ekshalasyon filtresinin eklenmiş olduğu rezervuarlı

maskeler kullanılabilir.

9. Laboratuvar ve klinik değerlendirmeye göre sepsis düşünülen hastalarda hastaneye kabulden sonra ilk bir saat içinde uygun ampirik antimikrobiyal tedavi başlanmalıdır.

Antibiyotik tedavisinin seçimi hastanın klinik durumuna lokal epidemiyolojik veriler ve tedavi rehberlerine göre yapılır. Ağır pnömonide (zatürre) atipik pnömoniyi de içerecek şekilde antibiyotik tedavisi planlanmalıdır. İnfluenza için risk faktörleri ve klinik duruma göre nöraminidaz inhibitörü de tedaviye eklenebilir.

10. Hem üst hava yollarından (nazofarengeal ve orofarengeal sürüntü) hem de alt hava yollarından (balgam, endotrakeal aspirat, bronkoalveoler lavaj) örnekleri alınmalıdır ve mümkün ise solunum yolu bakteriyel ve viral panel çalıştırılmalıdır.

11. Hastalar hızlı klinik kötüleşme gösterebileceğinden, ilerleyici solunum yetmezliği ve sepsis açısından yakın takipte tutulmalıdır.

12. Hastalar komorbid hastalıkları açısından değerlendirilmeli ve bu hastalıkları için aldıkları tedaviler de düzenlenmelidir.

13. Rutin olarak steroid tedavisinin kullanımı önerilmemektedir. Eşlik eden komorbid hastalıklar veya diğer nedenler doğrultusunda (kronik obstrüktif akciğer hastalığı, refrakter septik şok, vb) uygulanmalıdır.

HASTA NE ZAMAN TABURCU EDİLİYOR?

İyileşen hastalarda taburculuk için en az 24 saat arayla alınan iki solunum yolu örneğinin negatif sonuçlanması bekleniyor.