Rusya, Türkiye'den ne istiyor?
Türkiye ile Rusya arasında doğalgaz fiyatı ve miktar konusunda yürütülen büyük pazarlıkta, taraflar kartlarını açmaya başladı. Kritik talepler masaya geliyor. Rus Gazprom, Türkiye'nin, 2021 yılında süresi dolacak olan 4 milyarı özel sektör, kalan bölümü BOTAŞ'a ait toplam 8 milyar metreküplük doğalgaz alım anlaşmasını uzatmasını istiyor. Ancak, özel sektörün kontrolündeki kontratları, BOTAŞ'ın devralmasından yana olduğu mesajını veriyor. Olcay Aydilek'in haberi...
BOTAŞ ile Rus Gazprom arasında devam eden doğalgaz odaklı müzakere sürecine ilişkin bazı ayrıntılar ortaya çıkmaya başladı. Türkiye’nin iki temel talebi var: Biri, doğalgaz fiyatının diğeri de “al ya da öde” yükümlülüğüne konu olan gaz miktarın düşürülmesi.
Buna karşılık Gazprom’un kritik bazı konuları müzakere masasına taşıdığı belirtiliyor. Gazprom, Türkiye ile gaz ticaretinde mevcut göreceli güçlü pozisyonunu sürdürmeyi hedefliyor. Süresi dolacak doğalgaz alım-satım anlaşmalarını ya da kontratlarını yenilemek istiyor. Bunlardan biri Batı Hattı’na ilişkin anlaşma. Buna göre 8 milyar metreküplük alım anlaşmasının süresi, 2021 yılında dolacak. Bu miktarın yarısını özel sektör, diğer yarısını da BOTAŞ ithal ediyor.
Peki, Gazprom ne istiyor? Güvenilir kaynaklara göre Gazprom, söz konusu toplam 8 milyar metreküplük doğalgaz anlaşmasının uzatılmasını istiyor.
Ancak, özel sektörün kontrolündeki 4 milyar metreküplük kontratı, BOTAŞ’ın devralmasından yana olduğu mesajını veriyor.
Türkiye, bu talebi “uygun” görür mü? Müzakerenin geldiği aşamada, bu soruya net bir yanıt verilemiyor. Süreç ilerledikçe yanıtlar ortaya çıkacak.
Bu talebin arkasında ne yatıyor? Sektör kaynakları, halen özel sektörün Rusya’dan 10 milyar metreküp gaz ithalat kontratı bulunduğuna işaret ederek, Gazprom’nu talebinin arka planına ilişkin şunları söyledi:
“10 milyar metreküplük kontratın 4 milyar metreküplük bölümünün süresi doluyor. Gazprom, bu kontratları BOTAŞ’ın devralmasından yana olduğunu belirtiyor. Gazprom, bir dönem özel sektör (daha düşük) ile BOTAŞ’a farklı fiyattan gaz verdi. Şimdi, yeni dönemde BOTAŞ’la muhatap olmak istiyor.”
