Rahim ağzı kanserini önlemek elinizde

Rahim ağzı kanseri kaderiniz olmasın!

Ortalama 12.000 kadına her yıl rahim ağzı kanseri teşhisi konuyor; Bunların yaklaşık yarısı yaşamını kaybediyor.

Her yıl yumurtalık kanseri teşhisi konan kadınların sayısı ise yaklaşık 20.000. Kadınlar arasında en öldürücü üreme sistemi kanseri olan bu tip, yılda ortalama 15.000 kadının hayatına mal oluyor.

Erken teşhis edilip, lokalizasyon yapıldığı takdirde rahim ağzı kanseri için 5 yıllık yaşama oranı yaklaşık yüzde 91'dir.

Cinsel yolla bulaşan, HPV virüsü, rahim ağzı kanserini tetikleyebiliyor.

HPV Virüs cinsine ait en az bir düzine "şuş"un (bakteri) - bu hastalıkla bağlantısı bulunuyor.

Ayrıca meme kanserine yatkınlık sağlayan BRCA gen mutasyonu taşıyan kadınlar da yüseksek risk altında.

Kanserle savaş Pap smear test, rahim boynundaki prekanseröz hücreleri tesbit edebiliyor.

Uzmanlar bu testin artık yılda bir yerine üç yılda bir yaptırılmasını öneriyor.

Henüz 27 yaşına girmediysen, HPV aşısı senin için hala bir seçenek.

Diğer stratejilerse şöyle: - - Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezinden Jinekolojik Onkoloji Bölüm Başkanı Doktor Karen Lu devam eden karın şişliği ya da birden bire başlayan, ağır ve düzensiz regl konusunda doktorun bilgilendirilmesini söylüyor.

Lu, "BRCA gen mutasyonuna sahip olan ya da aile geçmişinde bu kansere rastalanan kadınlar, çocuk sahibi olduktan sonra otuzlarında veya kırklarında yumurtalıklarını aldırmayı düşünüyor" diyor.

Doğum kontrol hapları, yumurtalık kanserini düşürken, rahim ağzı kanseri riskini yükseltiyor.

Hastalık geçmişine göre sana neyin iyi geleceğini doktorunla konuş.

ÇARPICI ERKEN BELİRTİSİ YOK

Rahim ağzı kanserine, yüzde 95 oranında insan papilloma virüsünün (HPV) neden olduğunu vurgulayan Ercan, virüsün normal bir rahim ağzı hücresinin içine girip, genetik yapısını değiştirerek, kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu hastalığın ortaya çıktığını söyledi. Ercan, hastalığın çarpıcı hiçbir erken belirtisi olmadığına dikkat çekerek şunları söyledi: "Bazen adetler arası veya cinsel ilişkinin ardından kanama, ilişki süresince rahatsızlık ve vajinadan pis kokulu akıntı olur. İlerlemiş hastalıklarda kasıklarda ağrı, bacakta şişme, idrarda ve rektumda kanama görülebilir. Klasik olarak ağrısız kanama ve et suyu kıvamında akıntı rahim ağzı kanserini düşündürmelidir. Hastalığa bağlı gelişen böbrek yetmezliği de en sık rastlanılan ölüm nedenlerindendir."

Kadın vücudunun sancılı sinyalleri

1. Hipotalamusunuz mutsuz: Adet periyodunuz atladı

Ne anlama geliyor: Eğer adet döngünüzde ters giden bir şeyler varsa bu başka bir şeylerin de ters gittiğinin işaretidir ve beyniniz sağlığınız normale dönene kadar yumurtlamayı erteliyor demektir.

Adet döngüsünün zamanı beynin yumurtalıklara ne yapacağını söyleyen düzenleyici merkezi hipotalamus tarafından ayarlanır, diyor Amerikalı jinekoloji uzmanı doktor Daniela Carusi.

Hipotalamus, beynin işlemesine zarar verebilecek uyku yoksunluğu, stres, hastalık, hormonlardaki beklenmeyen dalgalanmalar, aşırı egzersiz, olağan olmayan yüksek veya alçak ateş ve ilaç kullanımı gibi faktörlere karşı aşırı hassastır.

Carusi'ye göre sağlığınız geri geldiğinde genellikle adet döngünüz de rayına oturur.

Ne yapmalı: Eğer iki periyod atlamışsanız, bunu jinekoloğunuza söyleyin. Böylece neler olup bittiğini anlamanıza yardımcı olabilir.

2. Lekelenme önemli bir tehlike işareti olabilir: Gelişigüzel damlamalar oluyorsa...

Ne anlama geliyor: Ay ortasında yaşadığınız adet öncesi sendromu veya adet kanaması haricinde düzensiz kanamanız varsa bu büyük ihtimalle regl dönemizden bağımsızdır.

Ne yapmalı: Hemen jinekoloğunuza gidin ve muayene olun. Sebep iyi huylu veya tesadüfi olabilir ancak jinekoloğunuz yine de rahim boynu veya dölyatağı polipleri, fibroitleri, enfeksiyon ya da kanser öncülü risklerini göz ardı etmek istemeyecektir.

3. Yolunda gitmeyen bir şeyler var: Kramplarınız o kadar şiddetli ki planlarını ertelemek zorunda kalıyorsunuz ve reçetesiz ilaçlar da yardımcı olmuyorsa

Ne anlama geliyor: Şiddetli kramplar endometriyozun işareti olabilir ve eğer kontrol ettirilmezse bu doğurganlığınızı etkileyebilir. Ancak endometriyoz erken tanıda tedavi edilebilir bu yüzden bu kramplara katlanmanız gereken bir şey gibi bakmamalısınız.

Carusi bunu birçok genç hastasından duyduğunu söylüyor.

Ne yapmalı: İstediğiniz kadar yüksek sesle şikayet edin-bir profesyonelin önünde. Ayrıca doktorunuza kolay geçen ancak sonra acı veren adet dönemlerinizi de anlatın.

Bunlar fibroitler veya diğer rahimde meydana gelen diğer durumlarla ilgili bir şey olabilir. (Carusi, giderek daha az acı verici hale gelen adet dönemlerinin yaşlanma belirtisi olduğunu da ekliyor.)

4. Sahte adet gördünüz: Sürpriz, düzensiz, karın veya göğüste şişkinlik belirtisi olmadan bir adet kanaması geçirdiniz. Regl olduğunuzun tek işareti ped kullanımı...

Ne anlama geliyor: Büyük ihtimalle yumurtlamıyorsunuz. Eğer düzensiz bir evreniz varsa ve obez ya da fazla kiloluysanız diyabet öncesi belirtileri gösteriyor olabilirsiniz.İnsülin direnci yumurtalıkları direkt olarak etkiler diye açıklıyor Carusi.

Ne yapmalı: Doktorunuz diyet uzmanına görünmenizi önerebilir veya şekerli ve işlenmiş yiyecekleri kesmenizi söyleyebilir. Bu hastalar için kilo alımını kontrol altında tutmak zorunludur- özellikle hamile kalmayı planlıyorlarsa.

5. Egzersiz yapmak için fazladan sebebiniz var,doğru besleniyorsunuz, az alkol tüketiyorsunuz ve kendi kendinize meme muayenesi yapıyorsunuz: Ancak İlkokuldan beri adet görüyorsunuz.

Ne anlama geliyor: Hayatınız boyunca ne kadar adet görürseniz vücudunuzdaki hormonlar yıllar içinde o kadar aktifleşir. Bu da sizi meme kanserine yakalanmada riskli konuma sokar diyor Carusi.

Henüz bu bağlantının nedenin belli olmadığını belirten Carusi, diyet veya çevresel etkenlerin hormonları etkileyip, sonrasında kendini hastalık olarak gösterebileceğini belirtiyor.

Ne yapılmalı: Kanser riskini azaltmak için jinekoloğunuzun adet geçmişinizi ve ailenizdeki meme ve diğer kanser geçmişlerini bildiğinden emin olun.

6. Tamamen normalsiniz ancak bu ay iki gün erken adet oldunuz...

Ne anlama geliyor: Hiçbir şey! Carusi, regl dönemi izleme app'lerinin kadınları aybaşlarındaki ufak değişimlere karşı aşırı dikkatli yaptığını söylüyor.

Birçok hastasının 48 saat önce adet olmayı "tuhaf hormon seviyelerine" bağladığını ve bunun hamile kalmalarına engel oluşturacağını düşündüklerini söylüyor.

Kadınlar nadiren her ayın aynı günü adet olur, evreleri 28 gün olsa bile bir hafta önce veya sonra adet olmak "normal"dir.

Ne yapılmalı: Düzenli seks yapan kadınların %80'inin bir yıl içinde hamile kaldığını aklınızda tutmalısınız.

- Aklınızda olsun: Herhangi bir tedaviye başlamadan önce ilaç tavsiyesi için mutlaka doktorunuza başvurun.

SİGARA İÇMEK RİSKİ ARTTIRIYOR

Erken evlenme, eşin çok eşli olması, gebelik sayısının fazla olması, sık partner değiştirme ve sigara kullanımı gibi durumların rahim ağzı kanser riskini arttırdığını belirten Ercan, ailede rahim ağzı kanser öyküsünün ve uzun süreli doğum kontrol hapı kullanımının da hastalık riskini arttıran önemli faktörler arasında olduğunu söyledi.

Adet düzensizliğinin nedenleri!

Adet kanamaları, ergenlikte başlayan ve menopoza kadar her ay devam eden düzenli kanamalardır.

21 ile 35 günde bir olan ve 3 ile 5 gün süren adet kanamaları normal kabul edilir. -

Rahim içi her ay gebeliğe hazırlanırken, gebelik gerçekleşmez ise, rahim içindeki oluşumlar kanla birlikte dışarı atılır.

Ancak bazı sebeplerden bu döngü bozulabilir. Bakalım onlar nelermiş?

Kanamanın ilk gününden, sonraki kanamanın ilk gününe kadar geçen sürenin en az 21, en fazla 35 gün olması ve kanamanın 1-7 gün arasında sürmesi gerekir. Bu durumda adetiniz düzenlidir.

Genel tanımlamaların dışında kalan kanamalarda ise, adet düzensizliğinden söz edilebilir.

Adet döngüsünün başlaması için öncelikle beynin harekete geçmesi gerekir.

Beyinde salgılanan ve yumurtalığı uyaran hormonlar, yumurtalıkta var olan foliküllerden birini seçerken bu folikülün büyümesi sağlanır. -

Bu süreçte östrojen hormonunun etkisiyle, rahim içi zarı kalınlaşır ve gebeliğe doğru hazırlanır. -

Daha sonra ortaya çatlayan folikülelden çıkan progesteron hormonu çıkar.

Gebelik oluşmamışsa, hazırlık kanama ile birlikte dışarı atılır.

İlk adet görme yaşı, ortalama 12,5 olarak belirtiliyor. Genellikle ilk başlarda adet düzensizdir ve yumurtalama olmayabilir. Yumurtalama tam olarak başladığında düzene girer. Menopoza yakın zamanlarda da düzensizlik meydana gelir.

Düzensiz adet görmek kadın vücudu için olumsuz etkilere sahiptir ve vücutta bazı şeylerin yolunda gitmediğini anlatır.

Aynı zamanda aşırı ve sık kanama, kansızlık gibi durumlar da meydana gelebilir.

Eğer normal döngüden farklı zamanlarda kanama meydana geliyorsa, 21 günden sık, 35 günden az aralıklarda adet görüyorsanız, çok yoğun ve sık adetiniz oluyorsa...

Ara kanamalar yaşıyorsanız, adet miktarında azalma olduysa, bu tarz bulgularla karşılaştığında mutlaka bir kadın hastalıkları doktoruna gitmelisiniz.

Adet düzensizliğinin pek çok sebebi olabilir. Bunların başında strese dayalı sebepler geliyor. -

Çok düzenli adet gören biri, yılda bir-iki kez stres sebebiyle gecikmeler yaşayabilir. Yaşam tarzında değişim, gergin günler, aile içi stres gibi sebeplerden oluşan düzensizlik sorun edilmez.

Çok sayıda kist içeren yumurtalık dokusunun varlığını anlatan bir sendrom olan Polistik Over Sendromu, genellikle ergenlik dönemlerinde başlar.

Adet döngüsünde gecikmeye ve normalden fazla kanamaya neden olabilir.

Doğum kontrol yöntemleri de adet kanamalarının düzenini etkiler. Doğum kontrol hapları veya bazı özel spiraller, adet kanama miktarını önemli ölçüde azaltabilir.

Sorunlu seyreden kürtaj sonrasında rahim içinde ortaya çıkan yapışıklıklar, adetin kan miktarını azalmaya ve hatta hiç adet görmemeye kadar götürebilir.

Ertesi gün hapları kullanımdan sonra geçici olarak adet düzensizliği yapabilir.

Hormonal nedenler adet düzensizliğinin sebeplerinden biridir. Gebelik dönemi, ergenlik öncesi, menopoz ve emzirme döneminde adet görme söz konusu olabilir.

Eğer bir genç kız 15-16 yaşına gelmiş ve hiç adet görmemişse, nedeninin araştırılması gerekir. -

Normal şartlarda ilk kanamanın başlamasından 1-2 yıl sonra adet döngüleri düzene girer.

Aralıklarla gelen adet kanamaları yerini düzenli adet döngüsüne bırakır çünkü artık her kanamada yumurtalık çatlama yaşamaya başlar.

Aşırı kanama durumlarını şu şekilde ayırt edebilirsiniz; 1-7 günden uzun süren kanamalara aşırı kanama denilir. Aşırı kanama genellikle bünyeseldir. Ancak bazı hastalıklar da olabilir.

Bu hastalıkların başında "miyom" denilen rahim duvarından kaynaklanan adale tümörleri gelir. Miyomlar genetik olarak anneden kıza geçebilir.

Miyomlarda kanser oluşumu çok nadir görülür. Ancak bir kişide hızla büyüyen ağrılı miyom varsa, adet yoğunlaşmışsa, kanserden şüphelenebilinir.

Rahim zarının ve duvarının içine ağacın kökleri gibi girerek büyümesi ile izah edebileceğimiz "adenomiyozis" de bir kanama sebebidir.

Değişik iltihaplar ve polipler de rahimde kanamaya yol açabilir.

Her kadının düzenli olarak kontrole gitmesi ve genel muayenesini ihmal etmemesi çok önemlidir.

Yumurtalıklar ve genel rahim kontrolleri mutlaka yapılmalı ve her yıl düzenli olarak Smear testi yapılmalıdır.

PAP-SMEAR TESTİ YAPTIRILMALI

Rahim ağzı kanser riskini azaltmak için mutlaka Pap-smear testi yaptırılması gerektiğinin altını çizen Op. Dr. Berrin Kavuz Ercan, bu testin, rahim ağzı kanserine dönüşebilecek hücresel değişiklikleri saptamaya yarayan en pratik ve en iyi yöntem olduğunu vurguladı. Ercan, konuşmasına şöyle devam etti: "Erken tanıyla kanserden korunmak mümkün. Her kadın yılda bir kez jinekolojik muayene için doktora görünüp, Pap-smear testi yaptırmalı. Bu yöntem sayesinde son kırk yılda rahim ağzı kanserleri azalırken, genç kadınlarda anormal hücre saptanma oranı artmıştır. Bu da gösteriyor ki rahim ağzı kanserini önlemede pap-smear testi çok önemlidir. Bu testi yaptırmak sağlık kontrolünüzün temel bir anahtarıdır. İlk Pap-smear testi 18 yaş veya seksüel aktivite başladığında yaptırılmalıdır."

İHA