Silikon Vadisi'nin ünlü yatırımcısı Saeed Amidi: Togg'dan çok etkilendim

Silikon Vadisi'nin en önemli yatırımcıları arasında gösterilen Amidi, 1996 yılından bu yana teknoloji şirketlerine yatırım yapıyor.

Kurucusu olduğu ve ABD'deki en aktif girişim sermayeleri arasında yer alan Plug and Play ise bugüne kadar bin 500'ün üzerinde yatırım gerçekleştirmiş durumda.

GOOGLE'A EVSAHİPLİĞİ YAPTI, PAYPAL'IN ERKEN YATIRIMCILARINDAN OLDU

90'larda Amidi ailesi sayısız teknoloji girişiminin doğum yeri olan Palo Alto'da halı satarak geçimini sağlıyordu. Bu esnada gelişen ekosistemi fark ederek bunu bir fırsata çevirdiler. Palo Alto'da halı dükkanının biraz ilerisinde bir bina satın alan Amidiler, burada teknoloji şirketlerine ofis alanı kiralamaya başladı.

Söz konusu bina Google, PayPal gibi devlerin dünya sahnesine çıkmasına şahit oldu. Hatta Saeed Amidi PayPal'a yer kiralamakla kalmadı ve bu şirketin erken yatırımcılarından da oldu.

Plug and Play bugün girişimlere sadece yatırım yapmakla kalmıyor, oluşturduğu platformla yatırımcılar ve startupları bir araya getiriyor. Bunun yanında startupların büyümesine katkı sağlayabilecek çeşitli programlar da sunuyor.

Amidi'nin yatırımları sadece ABD'de değil tüm dünya geneline yayılmış durumda. Plug and Play'in, Türkiye'de de çeşitli şirketlerle iş ortaklıkları bulunuyor.

Amidi ile başta Togg olmak üzere Türkiye'de yaptığı iş birliklerini, gelecek planlarını ve başarı hikayesinin detaylarını konuştuk:

HALI SATARAK BAŞARILI GİRİŞİMCİLERLE TANIŞTI

- Başarınız için motivasyonunuz neydi?

ABD'ye öncelikle lise, ardından üniversite eğitimi almak ve daha sonra İran'a geri dönüp ayakkabı, tekstil poliüretan köpük, tüm endüstriyel şeylerin üretimini yapan aile şirketinin yönetimine yardımcı olmak için gittim. Aile şirketimde sonlara doğru biraz bankacılık ve sigortacılık da yaptık.

ABD'ye geldiğimizde sıfırdan başlamamız gerekiyordu. Babamın halı koleksiyonu vardı. Kilimleri hızlı bir şekilde satabileceğimizi ve imalat, paketleme işi, şişelenmiş su gibi diğer sektörlere geçebileceğimizi düşündük.

Ancak halıları hızlı bir şekilde satmak zordu, bu yüzden Palo Alto'da Medallion isimli halı dükkanını açmak zorunda kaldık. Bu iş planlı değildi, zorunluluktan yaptık. Ama buna rağmen, işimize yaradı çünkü başarılı olan tüm risk sermayedarları ve girişimciler genellikle bir ev satın alır ve daha sonra oryantal halılar alırlar. Bu yüzden halı işi aracılığıyla birçok insan tanıdık.

- Çalıştığınız şirketleri nasıl seçiyorsunuz? Kriterler nelerdir?

Şirketlerin açık fikirli bir kültüre sahip olmaları gerekiyor. Dolayısıyla Mercedes benden Stuttgart'ta bir ofis açmamı istediğinde ciddi olduklarından emin olmam gerekiyordu ve bu sadece CEO seviyesinde değil, iş birimlerinin de bizimle çalışmaya istekli ve arzulu olması gerekiyordu.

Yani büyük bir şirketin Plug and Play ve startup ile iş birliği yapabilmesi kolay değil. Zihinsel ve kültürel olarak hazır olmaları gerekiyor. Benim kriterim bu.

- Yatırım için Türkiye'yi nasıl seçtiniz?

Biz genellikle büyüyen, eğitimli genç nüfusu olan ülkeleri seviyoruz; aynı zamanda bizi o ülkede istemeleri de gerekiyor. Mext'i (MESS Teknoloji Merkezi) hatırlıyorum, Türkiye'ye gelmemizi isteyen onlardı, iş modelleri bize çok benziyordu.

Ya birbirinizle rekabet halinde olursunuz ya da birbirinizle işbirliği yapabilirsiniz. Daha sonra başka şirketlerin de katılmasına sevindik.

Buraya geldiğimde Sanayi ve Teknoloji Bakanı ve Yatırım Ofisi Başkanı ile görüşmelerim oldu. Kendileri bana Türkiye'de yarı iletkenleri tasarlayıp üretmek istediklerini aktardılar. Ben de onlara; 'bir fabrikanız olmasa bile paketleme teknolojisine sahip olabilirsiniz' dedim.

"TOGG'DAN ÇOK ETKİLENDİM"

- Togg ile var olan iş birliğinizi ortaklığa dönüştürmeyi düşünüyor musunuz?

Kesinlikle evet, çok açık fikirli olduklarını düşünüyoruz. Onlarla 20'den fazla pilot çalışması yaptık. Şimdi ise girişimler ve teknoloji şirketlerine yatırım yapmak için bir yatırım fonu üzerinde konuşuyoruz. Togg'dan çok etkilendim.

Togg'un başka bir markaya bağlı kalmadan kendi başına bir otomobil tasarlayıp üretmesi etkileyici. Önümüzdeki dönemde batarya konusunda ihtiyaç duydukları yarı iletken teknolojisini belirlemeleri gerekiyor ve bence oynayabileceğimiz rol de bu.

Togg'un kendi teknolojisiyle Orta Doğu ve Afrika'da başka fabrikalara da sahip olabileceğini de düşünüyorum. Orta Doğu ve Afrika'yı Almanlardan, Japonlardan ve ABD'lilerden daha iyi anladıklarını düşünüyorum.

Türkiye'nin bu kadar büyük bir elektronik, teknoloji ve beyaz eşya ihracatçısı olmasının nedeni, Çin'e kıyasla işçilik ve lojistik maliyeti gibi rekabet avantajlarına sahip olmasıdır. Yani rekabet avantajınız neyse onu kullanmak zorundasınız.

Bence Togg kapasitesini Türkiye dışında genişletmek istiyorsa, Orta Doğu ve Afrika'nın ABD veya Avrupa'ya gitmekten daha iyi bir seçim olduğunu söyleyebilirim.

"ŞU ANDA ODAK NOKTAM ABD"

- Bir sonraki projenizi coğrafi olarak nerede görüyorsunuz?

Bazı şehirlerde veya ülkelerde doğal olarak büyüyebiliriz. Ancak şu anda odak noktam ABD.

Bizim 40 ofisimizden 25'inin ABD'de olacağına inanıyorum (Arizona, Texas, Florida, New Jersey, Connecticut).

- Kendinizi şanslı bir insan olarak görüyor musunuz?

Kesinlikle. Dürüst olmak gerekirse artık çalışmaya ihtiyacım yok, ama her sabah 6'da kalkıp ofise gitmekten zevk alıyorum. Genellikle ofise ilk gelen kişi benim.

Eğer yaptığınız işten zevk alıyorsanız, o işte başarılıysanız ve başarı olumlu bir etki yaratmak ve para kazanmakla geliyorsa, evet ben çok şanslıyım.