Yakınlarla yakın temastan uzak durun
Koronavirüs (Covid-19) yayılımında "yakınlarla yakın temas" ifadesine dikkat! Hastane ortamında bir doktor ve hasta karşı karşıya geldiklerinde yüksek dikkat ile kurallara uygun davranırken, hastaların olmadığı ortamlarda verilen bir molada sağlık çalışanlarının birbirlerinden virüs kapmayacaklarmış gibi maskesiz, mesafesiz ve samimi sohbetlerde bulunup hastalandıkları belirtiliyor. Bu sağlık çalışanları dışında toplumun tüm kesimleri için geçerli. Riskin yüksek olduğu yerlerde özenli davranıp kendi yakınları karşısında maske ve mesafeyi ayıp görenlerin tavırlarının faturası çok ağır olabiliyor. Habertürk'ten Ceyda Erenoğlu yazdı
Günümüzde COVID-19 enfeksiyonunun nasıl bulaştığı hemen herkes tarafından bilinse de bu bilgi enfeksiyon yayılımını durdurmaya yetmiyor. Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji ve Tıbbi Viroloji Uzmanı Doç. Dr. Fatih Şahiner, “Virüsün yayılımını; 1.Temel bulaş yolu olan solunum yolları ile damlacık bulaşı 2. ‘Aerosoller’ adı verilen havada asılı kalan partiküllerle bulaş 3. Kontamine ellerle bulaş olasılığı olarak 3 maddede sıralayabiliriz. Diğer daha nadir olasılıkları sıralamaya gerek yok” diyerek, temel ve asıl bulaş yolu olan solunum damlacıklarına geri dönüyor.
YAKIN TEMAS ÖRNEKLERİ
Öldürücü bu enfeksiyonun bulaşında, “yakın temas” önemli rol oynuyor. Hastanelerde hasta materyallerine korunmasız doğrudan maruziyet, bir sağlık hizmeti bekleme alanı veya odasında hasta kişinin 1-1,5 metre yakınında maskesiz oturmak, COVID-19 enfeksiyonlu bir hastayı ziyaret ederken maskesiz sohbet etmek (en az 5-10 dakika), koruyucu ekipman olmaksızın enfekte bir aile bireyi ile yaşamak ya da bakımını gerçekleştirmek yakın temas örnekleri arasında bulunuyor.
HASTANELERDE “YÜKSEK DİKKATLİ KORUNMA” VAR
Hastane ortamlarında gerek sağlık çalışanları ve hastaların gerekse farklı amaçlarla hastaneye gelenlerin iletişimleri karşılıklı olarak kısa sürdüğü için her iki grup da tehlikenin farkında olarak kendini yüksek bir dikkat ile koruyor. Böylece genel anlamda, “yakın temas” olarak tanımlanan durumdan kaçınılmış oluyor. Bu noktada, kapalı ortamların havalandırılması ve hijyen önlemleri gibi ek tedbirlerin hastane ortamlarında düzenli yürütülüyor olması da önemli bir avantaj olarak değerlendiriliyor.
YAKINLARLA YAKIN TEMASA DİKKAT!
O zaman enfeksiyon nasıl yayılıyor? Doç Dr. Fatih Şahiner, “Konunun anlaşılabilir olması için ‘yakınlarla yakın temas’ ifadesine ve bu yeni ifadenin yarattığı tehlikeye bakalım” diyerek devam ediyor; “Bu ifade, yakın arkadaşlar, yakın akraba ve dostlarla yakın temas anlamına geliyor. Örneğin sağlık çalışanlarının hastaların olmadığı ortamlarda (yemek, çay kahve arası, sigara molası vb) birbirlerinden virüs kapmayacaklarmış gibi maskesiz, mesafesiz, samimi sohbetleri risk artırıcı bulunuyor. Bunun dışında uzun süredir görüşülmeyen akrabalarla karşılaşılan; cenaze, düğün, kız isteme gibi hüzün ve mutluluk içeren duyguların en üst düzeyde olduğu ve dikkatimizin dağıldığı ortamlardaki yakın buluşmalar da hastalığa yakalanmaya neden olabiliyor. Yakın arkadaşlarla beraber olunan ortamlarda bir taraftan maskesiz sigara içerken diğer taraftan esprilerin virüsle beraber havada uçuştuğu ve ortak eşyaların paylaşıldığı uzun sohbetler de tehlikeye kendi elimizle davetiye çıkardığımızı gösteriyor.”
DİKKATİN DAĞILDIĞI YERLERDE YAKINLARLA YAKIN TEMAS
Özetlemek gerekirse, hastane gibi herkesin maske takmak zorunda hissettiği ortamlarda dikkatli davranıldığı, buna karşın samimi bulunan ama dikkatin dağıldığı alanlarda daha rahat hareket edildiği belirtiliyor. Doç. Dr. Fatih Şahiner, “Böyle olunca denizi geçip derede boğuluyor ve maskeyi en çok yakınlarımızın yanında takmamız gerektiğini unutuyoruz. Yüzyılın en büyük salgınını daha hızlı atlatmak ve sevdiklerimizin yüzlerindeki gülümsemeyi uzun yıllar görmek için mesafe, maske ve kısa süreli görüşme ilkelerine uymanın hayat kurtarıcı olduğunu aklımızdan çıkarmamalıyız” diyor.