Teknoloji devine karşı bir Türk kadını! Google'a davan açan Ülkü Rowe Habertürk'e konuştu
2023 yılının sonuna yaklaştığımız bu günlerde halen dünyanın dört bir yanında kadınlar "eşit işe eşit ücret" talebinde bulunmak zorunda kalıyor. Bunun en çarpıcı örneklerinden birini geçtiğimiz aylarda teknoloji devi Google'a karşı bir Türk kadını tarafından açılan davada gördük. Cinsiyet eşitsizliği sebebiyle Google'a açtığı davada 1.1 milyon dolar tazminat kazanan ve halen Google'da üst düzey yönetici olarak çalışan Ülkü Rowe, dava sürecini Habertürk'e anlattı... Rowe, Cumhuriyetin 100. yılında böyle bir adımı atmış olabilmenin ayrı bir gurur olduğunu vurguladı
21. yüzyılda cinsiyete dayalı ücret eşitsizliğine dair çabalar halen sürse de 2022 yılında kadınlar aynı işi yaptıkları erkek iş arkadaşlarından ortalama yüzde 17 daha kazandı. Bu sene cinsiyete dayalı gelir adaletsizliğine ilişkin en çarpıcı olayı ise Google'a açılan davada gördük.
Ekim ayında teknoloji devi Google'a dava açan Türk kadın yönetici Ülkü Rowe hem Türkiye hem de dünya gündemine oturdu. Google Cloud mühendislik direktörü Ülkü Rowe, Google'a gelir adaletsizliği, cinsiyet eşitsizliği gerekçeleriyle açtığı davayı kazanmasının yanında teknoloji devinden 1.1 milyon dolar tazminat kazandı.
Geçtiğimiz aylarda dünya gündeminde en çok konuşulan kadınlardan biri olan Ülkü Rowe'un ismini birçoğumuz bu tarihi dava sayesinde duyduk. Peki Ülkü Rowe, Üsküdar'dan Google'a giden yolda neler yaşadı?
"LİSEDE EN BÜYÜK HAYALİM KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİYDİ"
Rowe, hayatını ve cinsiyet eşitsizliğine dair verdiği mücadeleyi Kadın Gücü Zirvesi'nde anlattı. Üsküdar'da büyüyen Rowe, Üsküdar Amerikan Lisesi'nde okurken bilgisayarla tanıştı. Burada en çok hayal kurmayı öğrendiğini ve en büyük hayalinin de kadın-erkek eşitliği olduğunu söylüyor.
Ancak Üsküdar Amerikan Lisesi'nden mezun olup Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü'ne başladığında şunu fark etti: "Gerçek hayat benim lisede gördüğüm gibi değilmiş, ben kız lisesinden erkek üniversitesine gelmiştim."
Rowe, 1995 yılında eğitimine Fulbright bursuyla ABD'de devam etti, University of Illinois at Urbana-Champaign’de Bilgisayar Bilimi alanında yüksek lisans yaptı. O dönem akademisyen olma hayaliyle ve bu alanda en iyi üçüncü üniversite olduğu için University of Illinois at Urbana-Champaign'e giden Rowe, gittiği bölümde hiçbir kadının olmamasıyla bir hayal kırıklığı daha yaşadı.
"Bilgisayarı çok seviyorum, bilgisayarın en çok da insan problemi çözme pratiğini seviyorum" ifadeleriyle işine olan sevgisini anlatan Rowe, kariyerine sanal gerçeklik alanıyla devam etmeyi tercih etti. O günleri, "Daha bilgisayar teknolojisinin yeni yeni geliştiği bir dünyada sanal gerçeklik konusuna odaklanmak için biraz erken davranmışım" ifadeleriyle anlattı.
2017 YILINDA YOLU GOOGLE İLE KESİŞTİ
ABD'de bir süre çeşitli kurumlarda çalıştıktan sonra 2017 yılında Google ile yolu kesişti. Ülkü Rowe o günler için şu ifadeleri kullandı: "Google'ın bulut teknolojisi ilk kurulduğunda finans bölümünde işe başladım. O dönem bulut teknolojisinin öncüsü Amazon'du, Amazon'u Microsoft takip ediyordu. 7 sene için sıfırdan yıllık kazancımızı 30 milyar dolara çıkardık. Her şey harika gidiyordu ama bazı şeylerin harika gitmediğini fark ettim."
Google gibi teknoloji devi bir firmada yaşadığı eşitsizliği 2019 yılında fark etti. Onunla aynı anda işe alınmış erkek çalışma arkadaşlarının kendisinden daha çok kazandığını, onlarının önünün daha çabuk açıldığını fark etti.
Bu uyanışın ardından Rowe hissettiklerini şu sözlerle anlattı;
"Eşit kurallara tabii olduğumuzu sandığım bir yerde hiç eşit olmadığımızı anladım. Ben dava açmak için yola çıkmadım, yapılan yanlışın düzeltilmesini istedim. Bir erkek kendine yapılan bir haksızlık olduğunda "hakkını arayan adam" oluyor, bir kadın aynısını yaptığında "cazgır kadın" olarak adlandırılıyor. Bunlarla baş etmek için 2019 yılında dava açmaya karar verdim"
Davanın sonuçlanması 4 yıl sürdü, Ekim ayında karara varılan ve günlerce süren duruşmayı ise şöyle anlattı Rowe;
"New York'ta tarihi bir davanın gerçekleştiği duruşmadayım, salona girişte Rowe X Google yazıyor. Konu ücret eşitsizliği ve cinsiyet eşitliği. Tanık sandalyesinde geçen 5 saat... Onlarca tanık dinleniyor, yüzlerce kanıta bakılıyor. Bunun kadınlar için bir dönüm noktası olduğunu farkındayım. Dışarıdan çok soğuk görünüyorum ama içimde fırtınalar kopuyor. 3 gün böyle geçti, 4. günde fark ettim ki ben bir teknoloji devine karşı duruyorum ve bu anı kaçırmamam gerek. Bu noktaya geldim bundan sonra kazansam da kaybetsem de bir önemi yok."
Rowe, "Google davası sürerken ve davanın kazananı olduğunuzda neler hissetiniz?" sorusunu şöyle yanıtladı:
"Davanın her aşamasında, adaletin peşinden gitmek, benim için hem kişisel hem de profesyonel bir mücadele olmaktan öte, bir ilke meselesi haline geldi. "Adalet her zaman haklının yanındadır" sözünü hatırlattım hep kendime. Dava süreci çok yorucu ve yıpratıcı bir süreç. Çok yalnız bir süreç. Ama, davamın sadece bireysel bir mücadele olmadığını ve birçok insanın geleceği için bir adım attığımı bilmek benim için motivasyon oldu.
Davayı kazanmak, sadece benim için değil, aynı zamanda benimle birlikte mücadele eden diğer kadınlar ve eşitsizlikle mücadele eden herkes için bir dönüm noktası. Tabi bu açıdan mutluyum. Ama keşke bu davayı açmak zorunda kalmasaydım. Kırık bir mutluluk bu."
"İSTİFA ETMEK KOLAY OLURDU, KALIP DÜZENİ DEĞİŞTİRMEK İSTEDİM"
Rowe, bu tarihi davaya rağmen Google'da halen çalışıyor. "Dava süresince ve sonrasında çalışma ortamında herhangi bir olumsuzluk yaşadınız mı?" sorusunu ise şöyle yanıtladı;
"Olmaz mı. Dava basında genelde "cinsiyet ayrımcılığı" olarak geçiyor, ama mahkemede kazandığım bir nokta daha var "misilleme". Yani ses çıkardığım, dava açtığım için maruz kaldığım negatif davranışlar, haklarımın elimden alınması, terfi imkanlarının bana kapatılması.
Benim baştan beri amacım çok basitti: bir haksızlığı ve eşitsizliği düzeltmek. Haksızlığı yapan onlar, ben neden istifa edeyim diye düşündüm hep. İstifa etmek, çekip gitmek, kolay olan. Ben kalıp düzeni değiştirmeyi seçtim. Kaldım. Hem işimi çok iyi yaptım. Hem de davayı kazandım."
"CUMHURİYET'İN 100. YILINDA BÖYLE BİR ADIMI ATMIŞ OLABİLMEK AYRI BİR GURUR"
"21. yüzyılda kadınların halen "eşit işe eşit ücret" talep ettiği bu dünyada böylesine bir davanın kazananı olmak nasıl bir duygu?" sorusunu yanıtlayan Rowe,
"Bir yandan sevinç ve gurur içindeydim, ancak bir yandan da sorumluluk duygusu daha da arttı. Bu zafer, sadece benim değil, tüm kadınların kazandığı bir zafer. Artık daha adil ve eşit bir geleceğe doğru atılan bir adım olarak hissettim ve bu duygu, gelecek nesiller için daha iyi bir dünya inşa etme sorumluluğumu pekiştirdi. Hele Cumhuriyet'in 100. yılında böyle bir adımı atmış olabilmek ayrı bir gurur." ifadelerini kullandı.
Teknoloji devi Google'a meydan okuyan Rowe geleceğe dair hedefini ise şu sözlerle anlattı; "Bundan sonra teknoloji lideri daha çok kadın görmek istiyorum, bunu için elimden geleni yapacağım. Toplumların geleceğini belirleyecek bir teknolojide kadınların olmaması düşünülemez"
