İçerik çözümlemesi, belirli bir nitel veri içerisindeki kelimelerin, konuların, kavramların anlamlarının ve aralarındaki ilişkilerin tespitine yönelik kullanılan bir araştırma yöntemidir. Literatürde "içerik analizi", "içerik çözümleme araştırma yöntemi" vb. isimlerle de ifade edilmektedir. İçeriklerin nitel veri türlerini kapsaması, buna karşın analiz sürecinin ise söz konusu verinin sayısallaştırma (nitel veriden nicel veriye dönüşüm) ve buna bağlı analitik işlemler sürecini kapsamasından ötürü, bir karma araştırma yöntemi olarak ele alınması söz konusudur. Yöntem, farklı veri toplama teknikleri kullanılarak uygulanabilirken yukarıda da belirtildiği üzere farklı sembollerle betimlenen nitel veriler üzerine kurgulanır. Canlı ya da cansız varlıklara ait sayısal olmayan olay ve olgulara odaklanır. Böylelikle ana kitle, amaca göre sınırlanan birey söylemleri olabileceği gibi kitap, gazete, doküman, fotoğraf, video, reklam sloganı/metni ya da filmi, yazılı-sözlü röportajlar, eylemler gibi canlı-cansız gözlem birimlerinden oluşabilir.
Karma araştırma modeli olması nedeniyle örnekleme modeli ve örneklem büyüklükleri düşük tutulur. Nitekim nitel verinin sayısallaştırılma sürecinde yüksek frekanslara ulaşma avantajı, elde edilen sonuçların bilimsel sınamalara tabi olmasını mümkün kılar. "İçerik çözümleme araştırması" kapsamında nitel verilerin sayısallaştırılmasında, içerik analizinin yanı sıra doküman analizi, söylem analizi, konuşma analizi gibi çözümleme tekniklerinden faydalanılır. Nitel verilerin sayısallaştırılması sonrasındaki analizler ise tamamıyla istatistik analizler kapsamında tanımlayıcı ya da çıkarımcı/açımlayıcı analizler kapsamında gerçekleştirilir.
YAZAR
Haluk Zülfikar
