Uzay hevesi ne ilk ne de yeni

Oldukça gösterişli bir törenle ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın bir planetarium’a dönüştürülerek yapılan bir toplantı ile açıklanan Türkiye’nin uzay programı iki gündür Türkiye’nin gündemi ve beklenmedik anda gelen bu “Uzay yolculuğu” açıklaması herkeste belirli bir şaşkınlık yarattı.

Aslında milletimizin uzay merakı yeni bir şey değil.

Daha önce de yazdım, 1990’ların başında, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılması sonrasında, ünlü Baykonur Uzay Üssü, Kazakistan’ın elinde kalmıştı.

Turgut Özal da o sıralarda Kazakistan’a bu üssü Türkiye’ye kiralamasını teklif etmişti.

Hedef uzaydı.

Ak Parti iktidarı açısından da bu ilk “Uzay macerası” değil.

İktidar partisi epey bir zamandır gözünü uzaya dikmiş vaziyette.

İktidarın ilk yallarından beri uzay söylemi var.

AK Parti’nin ilk iktidar döneminde de bir uzay programı açıklanmıştı.

Bu programa göre;

- 2008’de Türk yüksek irtifa uçağı geliştirilmiş olacaktı.

- 2008’de Türk astronot yetiştirme programı başlayacaktı.

- 2009’da ulusal fırlatma sistemi geliştirilmiş olacak ve düşük maliyetli roketlerin geliştirilmesine başlanacaktı.

- 2013’te kuyruklu yıldız taramalarına başlanacaktı.

- 2014’te kuyruklu yıldız bulunacaktı.

- 2014’te yerli bir roketle milli araştırma uydusu Dünya’ya en yakın gezegenlerden birine, Ay veya Mars’a gönderilecekti.

- 2015’te Türk bir astronotun uzaya gönderilmesi sağlanacaktı.

- 2020’de yerli ve milli uzay gemisi tasarımı ve imalatına yönelik çalışmalara start verilecekti.

Bunların hiçbiri gerçekleşmedi bildiğiniz üzere.

Doğu Anadolu Gözlemevi projesi ise sürüyor.

Antalya’daki Ulusal Gözlemevi’nden sonra ikinci gözlemevimiz olacak ve Türkiye’nin en büyük teleskopu buraya yerleştirilecek.

Hem kızılötesi hem de 4 metrelik aynaya sahip optik bir teleskopu olacak gözlemevi 3 bin metreden daha yüksek rakımdaki yerleşkesi ile Dünya’nın en yükseğe kurulu optik teleskopu da olacak.

Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin yürüttüğü bu projedeki imalat gecikmeli de olsa yürüyor.

Türkiye elbette uzaya da gidebilir, uydu da yollayabilir.

Ama bu işler için 2021 bütçesinde sadece ve sadece “5 milyon TL” yani yaklaşık 700 bin dolar koyulması ilginç.

Bu para ile uzaya gidilmez ama yeni bir zırhlı makam aracı alınabilir.

Kim bilir belki de bütçeyi hazırlarlarken uzaya gitmek hesapta yoktu.

Sonradan akıllarına geldi.