TOGG hoşgeldi, sıra işin zor kısmına geldi

Yerli otomobilimiz TOGG, 29 Ekim günü yapılacak törenle seri üretim bandından inmeye başlıyor.

Hayırlı uğurlu olsun.

Toplumun önemli bir bölümünün böyle bir otomobilin yapılmayacağına inandığı bir dönemde, TOGG CEO’su Gürcan Karakaş ile buluşmuş, TOGG’la ilgili planlarını dinlemiş, otomobilini planlayan ekiple tanışmış, detaylı sorular sormuş ve sonrasında da “Bu otomobil yapılır. İşi bilen bir ekip kurulmuş ve son derece doğru yönde ilerliyorlar” diye bir dizi yazı kaleme almıştım.

Bu yazılardan sonra, “Bu otomobil yapılamaz” tartışmaları büyük ölçüde sona ermişti.

Daha sonra yine Gürcan Karakaş’ın daveti ile Gemlik’te inşa edilmekte olan fabrikaya gitmiştik.

Fabrika binasını da Türkiye ilk kez Habertürk’te görmüştü. Son derece modern fabrikayı anlatmıştım.

Fabrikanın 2022 Ağustos’unda biteceğini, Ekim’e kadar deneme üretimleri yapılacağını, 29 Ekim’de de seri üretim bantlarının törenle açılacağını söylemişlerdi.

Her seferinde Karakaş ve ekibinin heyecanına tanık olmuş, bu heyecandan etkilenmiştim.

Anladığım kadarı ile batarya üretim tesisi dışında fabrikanın inşaatı da, planlara uygun olarak artık tamamlanmış durumda.

Herkes heyecanlı.

Ben de kendi çapımda bu heyecanın bir parçasıyım.

Çünkü Karakaş’la tanıştıktan sonra hep “Bu otomobil yapılır” demiştim. Ama her seferinde de “Satışı ayrı mesele” diye de eklemiştim.

YAPMAK MESELE SATMAK DAHA BÜYÜK MESELE

Ve bana sorarsanız asıl iş ya da işin zor tarafı şimdi başlıyor.

Satış ve pazarlama.

Günümüz dünyasında üretmek kolay.

Parayı basıyor, en iyi adamları topluyor ve üretim yapabiliyorsunuz.

Sorun pazarlamakta, sorun satmakta, sorun ürünü doğru biçimde anlatmakta.

Ve tabii piyasa koşullarında.

TOGG şanslı.

Orta boy bir otomotiv pazarı içinde anlatanı çok.

Peki bu yeterli mi!

Muhtemelen Nisan ayından itibaren satışına başlanacak olan otomobilden ilk yıl 16 bin adet civarında üretilecek.

Bu üretim esnasında pazar ne durumda?

TOGG’un tek motorlu 2 tekerlekten çekişli 200 beygirlik baz modeli 1 milyon TL civarı bir fiyatla satışa sunulacak.

Bu fiyat çok yüksek değil.

Honda Civic veya Toyota Corolla’dan az pahalı.

Bu markaların C segmentteki SUV’larından yüzde 30 daha ucuz.

Sorun bu değil.

TÜRKİYE ELEKTRİKLİ ARAÇ PAZARI NE?

Hemen hemen tüm markaların artık elektrikli versiyonları var.

Bunların büyük bölümü Türkiye pazarına da arz ediliyor.

Şimdilik Türk elektrikli otomobil pazarında Almanların gücü hissediliyor ve diğerleri de zorluyor.

Peki TOGG’un da yer alacağı Türkiye elektrikli otomobil pazarında durum ne?

Türkiye yollarında tüm markalara ait toplam kaç elektrikli araç dolaşıyor dersiniz!

Fazla düşünmeyin ben size söyleyeyim.

6800.

Evet tam altı bin sekiz yüz adet.

Bunların önemli bir bölümü vergi avantajı nedeniyle elektrikli araçların çok ucuza temin edildiği, 1 milyon 300 bin TL’ye Porsche alınabildiği dönemde hızla artan araçlar.

Pazar elbette büyüyecek ama Avrupa’daki hızla değil.

Bunda altyapının gerekliliğinin anlaşılamamış ve aylardır burada yazmamıza rağmen şarj istasyonlarına yeterince yatırım yapılmamış olmasının da etkisi var.

Muhtemelen TOGG’un üretim artışına paralel olarak bu altyapı da gelişecektir ama kullanıcılarda hala elektrikliye doğru büyük bir teveccüh yok.

TOGG’un bekleyip arzu ettiği vergi avantajı ise tam olarak sağlanamıyor ve sağlanamayacak da. Çünkü bu avantajdan sadece TOGG değil Çin’deki 500’e yakın elektrikli araç üreticisi de yararlanabilir.

TESLA TİPİ PAZARLAMA

TOGG, otomobil pazarlama ve satışı konusunda çok iyi bir ekibi de transfer etti.

Ancak pazarlamayı geleneksel yöntemlerle yapmayıp, TESLA’nın yolunu takip edecekler.

Deneyim merkezleri kuracaklar.

TOGG alışveriş merkezlerinde sergilenecek, burada görüp ilgilenenlere ilk sunumlar yapılacak sonra sürüş deneyimi için randevu alınacak. Sonra satış yapılacak.

İlk yıl üretilmesi planlanan 16 bin otomobil satılabilir mi!

Büyük bölümü hafif ticari araç olan bir pazarda, bu sayıya ulaşmak kolay olmasa da, ilk yılın heyecanı ve kamu desteği ile bu sayılara ulaşılabilir.

Ama sadece iç piyasaya satılacak otomobiller ile bu markanın ayakta kalması mümkün değil.

Hele hele rakipler aynı çatı altında birleşir, ölçek ekonomisi ile maliyet düşürme hesapları yaparken.

İHRACAT PLANLARI NASIL

TOGG’un yurt dışı pazarlara bakışı ne, buralarda nasıl örgütlenecek, en azından Türklerin yoğun olduğu kimi Avrupa pazarlarında boy göstermek için gerekli hazırlıklar yapılıyor mu!

Yakın pazarlara yönelik bir faaliyet var mı!

Sadece Türkiye pazarı için üretim yapılıyor olamaz sonuçta.

SERVİSİ TELEFON TAMİRCİSİ Mİ YAPACAK?

Tabii bir de servis meselesi var.

Evet, elektrikli araçlar daha az bakım gerektiriyor ama yine de bir servis lazım.

Özellikle de yoğun elektronik altyapı için servis lazım.

Burada TOGG ne aşamada bilmiyoruz.

Yaygın servis ağlarından ya da her markaya hizmet veren servis firmalarından biri ile anlaşmaları muhtemel fakat burada özellikle yazılım konusunda donanımlı elemanlara ihtiyaç var.

Bu elemanlar hazır mı, yetiştiriliyor mu!

Sonuçta bu otomobili sanayide Ali Usta’ya götürecek hali yok kimsenin.

Telefon tamircisine mi götüreceğiz?

Büyük olasılıkla bu tip tamir ve bakımlar online olarak yapılacak diyeceklerdir.

Peki BTK sorunu nasıl aşılacak ya da aşıldı mı!

Bu araçlardaki SIM kartlarla ilgili veri paylaşımı sorunları çözüldü mü!

BTK’nın bu yönde bir açıklamasını ya da yönetmelik değişikliğini henüz duymadık.

İlgililerle konuşanlar bu soruları sormuyorlar çünkü bu sorunları bilmiyorlar muhtemelen.

Dediğim gibi TOGG işin kolay bölümünü tamamladı.

Araç hazır, fabrika tamam.

Şimdi zor bölüm geldi.

Pazarlama. Devler arasında pazar payı kapma.

Bu yapılabilirse şahane olur.

Yapılamaz ise birkaç yıl sonra bir otomobil devi gelir ve TOGG’un fabrikasını satın alır.

Markayı çöpe atar.

Bu şahane tesiste kendi markasını üretir.

Biz de oturur ağlarız.