Havayollarının gelirleri düşüyor

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA), 75. Yıllık Genel Kurulu vesilesiyle Güney Kore’deyim. Genel kuruldaki hava ve açıklamalar bu senenin küresel havacılık sektörü için iyi geçmeyeceğini gösteriyor. Nitekim IATA yetkilileri de 2018’deki iyimser tahminleri gelişmeler paralelinde gözden geçirip, 2019 görünümünün 28 milyar dolara düşeceğine dikkat çektiler.

Halbuki Aralık 2018’de IATA 35.5 milyar dolarlık tahminde bulunmuştu. Böylece 2018’deki IATA’nın 30 milyar dolarlık vergi sonrası net kâr rakamı da azalacak. Peki sebepler neler olabilir?

Elbette en önemli sebep ekonominin yavaşlaması ve bunun havayollarına yansıması. Ayrıca artan yakıt fiyatlarına dünya ticaretindeki zayıflama da eklenince karamsar bir tablo ortaya çıkıyor. Kötü gidişat 2019’da havayollarının toplam maliyetlerini % 7,4 oranında, gelirlerini ise % 6,5 seviyesinde etkiyle artıracak. Fakat net kâr marjları % 3,2'ye gerileyecek.

IATA 2018'de bu sene için % 3,7 seviyesinde bir kâr marjı beklediğini açıklamıştı. Aynı şekilde 2018’de yolcu başı kazanç da 6,85 dolar olarak tahmin edilmişti. Yolcu başına düşen kâr da 6.12 dolara düşecek. Tabii bu rakamlar da tahmin. Dileyelim güzel gelişmeler olsun, verimlilik artsın. İyi tablolardan ortaya çıksın.

Çünkü havayolları yaklaşık on yıldır istediği verimliliği yakalayamıyor. Kâr marjları yükselmiyor. Çalışan maliyetleri, yakıt giderleri, altyapı giderleri ve bunların üzerine eklenen havayolları arasındaki yoğun rekabet verimliliği önlüyor.

Özellikle ABD-Çin arasındaki ticaret savaşının şiddetini artırması ölçüsünde küresel ticaretinde zayıflayacağı ve bundan en fazla etkilenen sektörlerin başında ise havacılığın olacağını tahmin etmek zor değil. Hava kargo ilk etkilenen olacağı gibi onu da yolcu trafiği takip edecektir.

"Havayolları bu yıl yine kâr edecek, ancak kazanılması kolay para yok”

IATA Genel Direktörü ve CEO'su Alexandre de Juniac, negatifleri sıralarken iyi haberde verdi. Juniac, havayollarının eskisi kadar ekonomideki olumsuz gelişmelerden etkilenip, ani düşüşler ve çalkantılara girmediğini özellikle belirtti. “Havayolları bu yıl yine kâr edecek, ancak kazanılması kolay para yok.” Cümlesi ona ait. Havacılıkta sektöründe çok yüksek girdiler olmasına rağmen kar marjlarının düşük kalması, beklenen karlılık rakamlarına ulaşılamaması asıl mesele.

IATA töreninde THY ve İstanbul Havalimanı

Her yıl dünyanın farklı bir şehrinde, o ülkenin genelde bayrak taşıyıcı havayolunun ev sahipliğinde yapılan IATA Annual General Meeting (Yıllık Genel Kurul) bu sene G.Kore’nin başkenti Seul’de gerçekleşti. Ev sahibi ise Korean Havayolları'ydı. 120 ülkeden 295 havayolu temsilcisinin katıldığı toplantıda G. Kore Ulaştırma Bakanı ve Avrupa Birliği Ulaştırma Komiseri Violeta Bulc vardı.

IATA’nın açılış toplantısında son bir yılda havacılıkta yaşanan hadiselere yer verildi. CNN International’ın hazırladığı filmde Lion Air ve Etiyopya Havayolları’nın 737 MAX kazaları, Korean Havayolları Başkanı Cho Yang-ho’nun vefatı gibi acı olaylar, 2021 yılında Airbus’ın son A380’i üretecek olmasına gibi olumsuz gelişmelere yer verildi. Ayrıca Lauda Air’in kurucusu efsanevi Formula 1 pilotu Avusturyalı Niki Lauda’nın yaşamını yitirmesi açılış filminin yer verildi. Havacılıktaki ümit veren gelişmelerde ise en önemli olayın kahramanı olarak Türk Hava Yolları ve İstanbul Havalimanı’nın bulunuyordu.


Ümit veren gelişmeler CNN Sunucusu Richard Quest ile sahneye yansıdı. “THY’nin yeni merkezine (HUB) devasa İstanbul Havalimanı’na taşındı” vurgusu güzeldi. Böylece iki kurumumuzu IATA’nın gündeminde konuşuldu. Geçen yıl Sidney’deki IATA genel kurulunda ise Genel Direktör Juniac İstanbul Havalimanı’na havacılıkta beklenen önemli gelişme şeklinde vurgu yapmıştı.

Havacılıkta çarpıcı bir gelişme olarak Singapur Havayolları'nın en uzun uçuşuna da dikkat çekildiğini not edeyim gerisini siz yorumlayın.

THY ve Onur Air Seul’deydi

G.Kore’deki IATA Genel Kurulu’na THY’den Yatırım ve Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Bolat, Uluslararası İlişkiler ve İttifaklar Başkanı Özlem Salihoğlu ve Onur Air Genel Müdürü Teoman Tosun katıldı.

Bolat öte yandan IATA toplantılarıyla birlikte yapılan THY’nin üye olduğu Star Alliance toplantısında da THY’yi temsil etti. Her iki toplantının da gündeminde özellikle sürdürülebilirlik, karbon emisyonu ve çevre duyarlılığının ön planda olduğunu öğrendim.

Seul’den şimdilik bu kadar.