Elektrik Üreticiler Derneği elektrikteki haksız düzenleme için Danıştay'da dava açtı; "Karar mahzurlu ve hukuka uygunluğu tartışmalı"

Elektrik piyasasında ithal kaynaklı santralleri destekleyen ve yerli kaynak kullanan santrallerin de üretimini durdurmasına sebep olan tartışmalar çok sarsıcı iddialarla Danıştay'a taşınmış durumda. Elektrik Üreticileri Derneği (EÜD) Yönetim Kurulu, 16.05.2022 tarihi itibariyle Usul Esasların iptali için hazırlanan dilekçeyle Danıştay 13. Dairesi'nde dava açtı.

Elektrik Üreticileri Derneği’nin Danıştay’a başvurusunda yer alan ifadelerinde konuyla ilgili Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kararının birçok açıdan mahzuru olduğuna ve uygulamanın da hukuk uygunluğa açısından çeşitli tartışmaları beraberinde getirdiğine dikkat çekiliyor.

Elektrik Üreticileri Derneği, yerli kaynaklardan elektrik üreten santrallere maliyetlerinin altında, zararına üretim yapmaya zorlayan EPDK kararının iptali için geçtiğimiz ay dava açtığına önceki yazımda değinmiştim. Şimdi derneği yargıya başvurmaya zorlayan, Danıştay'a başvurmaya mecbur eden detayları aktarıyorum.

EÜD’nin yürütmenin durdurulması talebiyle açtığı davada yer alan şaşırtıcı bir ifade aynen şöyle;

“Müvekkil derneğe üye şirketlerin uğrayacağı telafisi güç ve imkansız zararların önlenmesi için davalı idarelerin savunmaları beklenilmeksizin veyahut savunma süreleri kısaltılarak dava konusu idari işlemlerin yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi…”

Peki sektörü bu noktaya getiren durum dava dosyasında nasıl anlatılıyor. Derneğin üyelerine gönderdiği davayla ilgili değerlendirme raporunda şu ifadeler yer alıyor;

“Bildiğiniz üzere 14/03/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 17. Maddesinin 11. fıkrasına dayanarak, “Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Usul Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul Esaslar” 30 Mart 2022 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanmış, EPDK 10888 numaralı Kurul Kararına göre kaynak tipine göre azami uzlaştırma fiyatı belirlenmiş, EPDK 10889 numaralı Kurul Kararına göre de azami uzlaştırma fiyatının güncellenmesi ilişkin formüller yayınlanmıştı.

İlgili Usul Esasların ve ilgili Kurul Kararlarının sektörümüz açısından birçok mahzuru bulunması ve bu uygulamanın hukuka uygunluğu farklı açılardan tartışılmaktaydı. Buna istinaden, Derneğimizin nezdinde bir ortak görüş oluşturulması ve konu hakkında görüşlerin toplanması adına toplantılar düzenlenmişti. İlgili toplantılar sonucunda, Usul Esasların iptali hakkında dava açılması talep edilmişti. EÜD Yönetim Kurulu, davanın açılmasına karar vermiş olup, Dernek avukatlarımıza yetki verilmiştir. 16.05.2022 tarihi itibariyle Usul Esasların iptali için hazırlanan Dilekçe, Danıştay 13. Dairesine gönderilmiş ve dava açılmıştır."

Derneğin Danıştay’a sunduğu dilekçedeki gerekçe ve talepler aşağıda. Lütfen dikkatlice okuyun. EPDK yetkililerinin daha da dikkatli okumasında ise ülkemiz adına sayısız faydalar olacaktır.

“- Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasların belirlendiği, 17.03.2022 tarih ve 10866 sayılı Kurul Kararının iptali,

- Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasların değişiklik içeren son hali olarak alınan 29.03.2022 tarih ve 10887 sayılı Kurul Kararının iptali,

- Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasların 4’üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında hesaplanan azami uzlaştırma fiyatının güncellenmesine ilişkin formüllerin uygulanması hakkında alınan 07.04.2022 tarih ve 10914 sayılı Kurul Kararının iptali,

- Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasların 4’üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası kapsamında alınan 29.03.2022 tarih ve 10888 sayılı Kurul Kararının iptali,

-Dava konusu edilen düzenlemeler ile düzenlemelerin dayanağı olan 6446 sayılı Kanunun 17. Maddesinin 11. Fıkrasının Anayasanın 2, 10, 13, 48, 65 ve 167 maddelerine aykırılık itirazımız çerçevesinde Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesi,

- Müvekkil derneğe üye şirketlerin uğrayacağı telafisi güç ve imkansız zararların önlenmesi için davalı idarelerin savunmaları beklenilmeksizin veyahut savunma süreleri kısaltılarak dava konusu idari işlemlerin yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi…”

Anlaşılacağı üzere EPDK'nın bu konuda attığı her adımın hukuksuz olduğuna işaret ediliyor.

Düzenleme bu haliyle yürürlükte kalırsa, yerli kaynaklarla elektrik üreten santraller, yabancıları sübvanse etmeye devam edecek, maliyetlerin altında üretim baskısına dayanamayanlar ise santrallerini tek tek kapatmayı sürdürecektir. EPDK bu kararından dönse dahi sektöre yatırım yapmak isteyenler de iki defa düşünecektir.

Konuyla ilgili önceki iki yazıma bir kez daha göz atılırsa EPDK’nın bu uygulamasının neden yerli ve milli kaynakları hedef alıp, ithal kaynakları desteklediğine belki bir anlam veren olur! Sektörün en önemli derneği, EPDK'nın bu kararının durdurulması için feryat ediyor. Vatandaşın canı yüksek elektrik bedelleriyle yanmış ve pahalı ithal kaynaklar desteklenmeye devam edilirse de daha hararetli yanmaya da devam edecektir.

Ayrıca EPDK’nın bu kararının bazı şirketlere ikili anlaşma muafiyetleri çerçevesinde uygulanmadığı da biliniyor. Rahatsızlığın bini bin para. Şeffaflık yok. Neye göre karar alındığı belli değil. Hukuka uygunluğu tartışmalı, sektöre verdiği rahatsızlık ise had safhada...

Son söz; EPDK “Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Usul Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul Esaslar” şeklinde karar alıp, tartışmalara ve pahalı elektriğe sebep olmak yerine Elektrik Üretim AŞ’nin (EÜAŞ) ihaleye çıkıp, santrallerden uzun dönemli elektrik alımının neden önünü açmadı? Niçin bu şekilde adım atılmadı? Böyle bir ihale oysaydı elektrik fiyatları bu kadar yükselir miydi? Dövize en fazla ihtiyacımız olduğu şu günlerde paralarımız bu şekilde yurtdışına gider miydi? EPDK ve kamudaki diğer enerji yetkilileri, neden yabancının doğalgazını, kömürünü desteklemek için karar alındı? Birisi izah edebilir mi?