Siyasette karar zamanı

Sanırım daha önceki yıllarda sandığın kurulmasına daha 3 yıl kala, bu denli yoğun seçim tartışması olmamıştı.

Bunun en önemli nedeni yerel seçimlerde muhalefetin elde ettiği başarı. AK Parti on önemli şehri kaybedince, “İktidarı da kaybedebilir” diye muhalefet 2019’dan beri yükleniyor.

"İstanbul’u Ankara’yı aldık şimdi sıra iktidarı almakta" diye muhalefet cephesinin motivasyonu yüksek.

Bu sene "Erken seçim isteriz" diye sesini daha da arttırdı.

Yine de iki yıldır tüm muhalefet cephesi iktidara yüklenmesine rağmen seçmenlerde büyük kopuşlar yaşanmadı.

AK Parti’nin oyları hala yüksek ve hala birinci parti konumunda.

Buna karşın kararsız kitlesindeki artışa dikkat çekiyor herkes.

Son bir hafta üç dört şehri dolaştığımda durumun biraz farklılaştığını gördüm.

Anlatayım.

İKİ AŞAMALI KARAR SÜRECİ

Siyasette seçmen iki aşamalı olarak karar verir bana göre.

Önce destekledikleri partiden memnun değilse oradan koparlar, gri alana, yani kararsızlar kitlesine dahil olurlar.

Sonra bu gri alandan yeni bir partiyi tercih ederek ayrılırlar. Yani ikinci aşamadaki kararlarını da verirler.

Peki ne zaman olur bu?

Bugüne kadar, seçimlere 5-6 ay kala seçmen kanaatlerinin netleştiği görüldü hep. Çok radikal oy kaymaları da bu süre zarfında yaşanabiliyor.

Bugün kararsız sayısının arttığını söyleyenler, aslında şunu demek istiyor: Seçmen birinci aşamadaki kararını verdi. Yani desteklediği partiden koptu. Ancak henüz gideceği partiye karar vermedi. Bekliyor.

Bu iktidar partileri için aslında kritik bir konu. Zira seçmen kendi partisinden kopmuşsa, tekrar kendisine geri dönme ihtimali çok zayıftır.

Bu sadece bir şartta olur. O da çok yüksek güvenlik krizi yaşandığında. Örneği, 7 Haziran 2015 seçimlerinde yaşandı. AK Parti’den kopanlar, 1 Kasım’da geri döndü. Zira ülkede çok ciddi terör saldırısı vardı.

Peki şimdi durum nasıl?

SEÇMENİN KARARI ZAMLAR OLDUKÇA NETLEŞİYOR

İki ayda neredeyse on şehir dolaştım. Son bir haftada dolaştığım 3-4 şehirde gördüğüm, siyasi tercihlerdeki belirsizlik, ekonomik şartlar zorlaştıkça daha hızlı netleşiyor.

Ve herkesin kararının ekonomik duruma endekslendiğini gördüm.

Ne Biden ile görüşme, ne büyükelçi krizi, ne parlamenter sistem, ne da başka bir şey…

Seçmen, zamlar yüzünden canı yandıkça tercihini netleştiriyor.

İktidardan kopuşun tek nedeni yaşadıkları ekonomik sıkıntı. Başka hiçbir konu şu anda onları etkilemiyor.

Bu nedenle oylarının yönünü değiştirecekse, yine ekonomik refah değiştirecektir.

Yani milliyetçi duygularla, hamasetle, coşkuyla insanların etkilenme ihtimalini hiç görmüyorum sahada.

Şu anda muhalefet partileri arasından hangisine oyların gideceği önemli değil aslında.

İktidar partilerinden kopuş oranı önemli. Seçimlere az bir zaman kala seçmen muhalefetten birini seçecektir.

Bu süreye kadar iktidar ekonomik şartları düzeltirse gri alanda bekleyenler geri döner.

Yoksa başka türlü asla dönmeyecektir.