Partilere sistem yapılanması: Genel başkan yardımcılığı kalkıyor, başkanlar geliyor
Sandıkların tamamının ittifaka dayalı hale gelmesi partileri de buna dayalı yeniden yapılanmaya itti.
Bunun ilk uygulamasını bu hafta sonu İYİ Parti’de göreceğiz…
Ancak diğer partiler de örgütlenme ve program yapısını yeniden dizayn için kolları sıvamış durumda…
Ankara’da tüm parti genel merkezlerinde badana boya sezonuna girilmiş gibi yeniden yapılanma hazırlığı var…
Çünkü yeni sistemin ihtiyaç duyduğu yüzde 50+1’in ancak ittifaklarla sağlanabilmesi, siyasi parti yapılarının da buna uygun hale getirilmesini zorunlu kıldı.
Sivil toplum örgütlerinden, belediye meclislerine, parlamentoya uzanan geniş alanda ittifak ilişkilerini takip edecek ve düzenleyecek yeni bir birime veya başkanlığa ihtiyaç duyuyor.
Kurulan ittifakın denetimi ve öteki ile de ittifak işbirliğinin olanaklarının sürekli deneyimlenmesine dayalı süreçlerin de kapısını aralıyor.
YEPYENİ AK PARTİ
En son Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yepyeni bir AK Parti göreceksiniz” diye il başkanlarına yeniden yapılanmanın işaretini verirken, öncesinde de CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu parti programının yeniden ele alınacağını bildirmişti.
Aktarıldığına göre AK Parti’de bir grup yeniden yapılanma çalışmasını sürdürüyor.
Hedefin, teşkilat dahil, parti yapılanmasının daha mobil ve dinamik hale getirilmesi olduğu belirtiliyor.
Bunun ilk işaretlerinin sonbahar ile birlikte görüleceği, başlatılan kongre süreciyle birlikte de yeni bir AK Parti’nin hedeflendiğinin altı çiziliyor.
Siyasetinin dilinden, örgüt-hükümet ve ittifak ortağı ilişkilerine kadar genişleyen kapsamlı değişim amaçlanıyor.
İktidar partisinde durum böyle; muhalefetteki değişim ise çok daha belirgin.
CHP’DE PROGRAM KURULTAYI
CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun da belirttiği gibi yakın gelecekte yapılacak kurultayın tek gündemi parti programı değişimi olacak.
Tüzükte değişiklik amaçlanmamakla birlikte, en son 2008’de değişmiş olan parti programının geniş kesimlerin desteğiyle geniş bir siyaset çalışmasına dönüştürülmesi amaçlanıyor.
Bundan kasıt, ideolojik parti yapılanmasından daha geniş kitleleri hedefleyen bir örgütlenme modeli.
“Bir seçim bildirgesi uzunluğunda olmayan”, ana hedeflerin konulduğu, bilişim çağının gereklerinin yerine getirildiği, ittifak modellerinin gelişimine ve dijital devrimin ekonomiye etkisinden, yarattığı yeni sınıfların durumuna kadar uzayan yepyeni bir bakış açısının getirilmesi amaçlanıyor.
Yerel seçim ile sağlanan oy artışı, yerel iktidarların ele geçirilmesi sonucu zenginleşen kadrolardan, yeni dönem siyasetinin diline ve teşkilatın çalışma modeline kadar geniş bir değişim hedefleniyor.
Bunlar yapılırken 6 okla belirlenmiş temel ilkelerden taviz vermemenin de birinci koşul olduğunun altı çiziliyor.
Ayrıca belediyelerin de içinde bulunduğu tüm yapıyı denetleyecek merkezi bir birimin oluşturması da amaçlanıyor.
REFORMUN ÜÇ AYAĞI…
CHP’nin siyaset sosyolojisinin alt yapısını 2011 sonrası önemli şekilde farklılaştıran Prof. Dr. Sencer Ayata ise reform ihtiyacının, “Partiden, parti sisteminden ve siyasi sistemden kaynaklanan” olmak üzere üç temele dayandığı görüşünde.
Partiden kaynaklı olanları, aday belirleme sürecinden tutun da yetki ve kaynak dağıtımına kadar uzayan genel merkez, parlamento ve belediyeler arasındaki güç dağılımının ürettiği kanısında.
Parti sisteminden kaynaklı olanların odağında ise başkanlık sistemine geçişle birlikte merkez sağ partiden oy almanın yanında oy kaptırma riski de var; buna uygun örgütsel ve ideolojik yeniliklere ihtiyaç duyuluyor.
Siyasi sistemden kaynaklanan ihtiyacın temelinde de Meclis’te siyasi partilerin durumundan, milletvekillerine kadar uzanan yeni bir modelin dayattığı değişim ihtiyacı var.
Dolayısıyla CHP, parti programı değişikliği ile iç bünyesel değişiminin ilk adımını da atmış olacak.
İLK ADIM İYİ PARTİ’DEN
Başkanlık sistemine uygun parti yapılanmasının ilk adımını hafta sonu yapacağı Tüzük Kongresi’nde İYİ Parti gerçekleştirecek.
Genel İdare Kurulu üye sayısını yakın geçmişteki tüzük değişikliği kongresinde 80’den 50’ye indiren İYİ Parti, örgüt yapılanmasını da farklılaştırıp çok daha dinamik hale getiriyor.
Öncelikle “genel başkan yardımcılığı”na dayalı Genel Merkez yapılanmasını “başkanlık” sistemine dönüştürüyor.
Onların da altına “başkan yardımcılığı” sistemini getiriyor.
Buradaki hedef, sadece bir makam sahibi olması için oluşturulmuş birimler yerine, çok daha işlevsel ve göreve odaklı yapılanma.
O alanla ilgili çalışmaları bulunanları başkan veya yardımcılıklarına gelmesini sağlamak.
ÇARŞAF LİSTE
Genel Merkez kadrolarının gençleştirilmesinin de hedeflendiği yeni yapılanmada genel sekreterlik yapısı da farklılaştırılıyor; zaten azaltılan yetkileri daha da kısılmış hale getiriliyor.
Bunun yerine Siyasi İşler Başkanlığı adı altında genel başkan vekilliğini de yerine getirecek yeni bir yapı kuruluyor.
İttifak işlerini, tüm kesimlerle olan ilişkilerin yürütülmesini de yeni birimin üstlenmesi amaçlanıyor.
İYİ Parti lideri Akşener’in il başkanları ile yaptığı görüşmelerde bu amaçla gençlere GİK’te daha fazla olanak tanımaları talebinde bulunduğu belirtiliyor.
Akşener’in GİK seçimine yine müdahale etmek istemediği ve herkesin dilediğine oy verdiği çarşaf liste önereceği, kararı delegeye bırakacağının da altı çiziliyor…
Ankara’da seçim sonrası tüm siyasi partiler badana boya sezonu yaşıyor…
***
Ev ziyaretinde bir ilk…
Üniversiteye ilk adımımı attığımda ilk dersime giren öğretim üyesi olarak tanışıklığımın üzerinden 42 yıl geçmiş.
Bugüne kadar MHP lideri Devlet Bahçeli’nin evinde bir konuk ağırladığına tanıklık etmedim.
Hatta Ankara’da şu söz efsanedir:
“Bahçeli’nin evinin içine ancak bir elin parmağı kadar isim (koruma müdürü, özel kalem) girer; onlar da ancak antreye kadar girer…”
Bahçeli’nin evinin içinde verdiği yemekten veya davetten çekilmiş fotoğrafa da rastlanmaz.
Hatta kendisi de fotoğraflarını, yakın geçmişte Adana şalvarla verdiği poz da dahil olmak üzere evinin bahçesinde çektirir.
Daha önemlisi bir devlet büyüğü varsa, yaşına veya ilişkisine bakmaz, onu makamında ziyaret etmeye özen gösterir.
Türk geleneğinden bir tek gün ödün verdiğine tanıklık edilmez.
Bahçeli dün bir ilki gerçekleştirdi ve ilk kez evinde Cumhurbaşkanı ağırladı, bahçesinde fotoğraf çektirdi.
ERDOĞAN’IN DA İLKİ
Bu sadece Bahçeli için değil, Erdoğan açısından da bir ilk olduğunu arkadaşım Çimen Çetin sohbetimizde söyleyince anımsadım.
Erdoğan’ın da Genel Başkan olduğu tarihten itibaren bugüne kadar bir başka siyasi parti liderinin evinde çekilmiş fotoğrafına tanıklık edilmemiştir.
İttifakları zorunlu kılan, partilere yapı değiştiren yeni sistem nelere kadir…