Kapanma yerine kısıtlama…
VAKA sayılarındaki artış özellikle yılbaşında tam kapanmayı beraberinde getirir mi?
Yani bu kez hafta sonu değil de yılbaşının denk geldiği Perşembe gününden itibaren 4 günlük tam kapanma olabilir mi?
Yasaklar ve gevşemeler konusunda tavsiye kararlarının belirlenmesinde önemli görev üstlenen Bilim Kurulu üyesi Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Levent Akın’ın bilgisine her zaman olduğu gibi dün yine başvurdum.
Çünkü bugüne kadar tavsiyelerin belirlenmesindeki aktif rolünden de kaynaklanan pozisyonu nedeniyle söylediklerinin hepsi doğru çıktı.
Prof. Dr. Akın’a soruyu yöneltirken, 4 günlük kapanmadan söz ettiğimi fark edince bir an duraksadım; çünkü mevcut uygulamada Cuma akşamından Pazartesi sabahına kadar süren 3 gece yasak zaten sürüyor.
Dolayısıyla bir tek Perşembe akşam ve Cuma sabahı kalıyor; o durumda da aslında bir günlük demek daha doğru…
Buna karşın Prof. Dr. Akın, kesin bir yanıt vermekten kaçındı, bunun hükümetin işi olduğunu, kendilerinin sadece tavsiye edici olduğunu vurgulamakla yetindi.
YERELİN KARARI ÖNEMLİ
Turkuaz listeye yansıyan 30 binli rakamların, kısıtlamanın getirildiği dönem öncesine ait olduğunu da vurguladı.
Türkiye’nin bugün içinde bulunduğu durumun Fransa, İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya’dan farklı olmadığının altını çizdi.
Bu ülkelerin de tam kapanmaya gitmediğini belirtip ekledi:
“Tam kapanma sadece Çin’de Şubat ayında oldu. Onun dışındakiler ya kontrollü kapanma veya sınırlı kapanma şeklindeydi. Hiçbir ülke tam kapanmaya giremedi.”
Tam kapanma yerine, kısıtlamanın da etkili olabileceğine de dikkat çeken Prof. Dr. Akın, yerelin kararının çok daha önemli olduğunu belirtti.
Türkiye’nin tamamında önlem almak yerine, vaka sayılarında çok yüksek zıplamalar yapan il veya ilçelerde önlemin önemine dikkat çekti.
PANDEMİ KURULLARI YETKİSİ ANAYASA’NIN DA ÖNÜNDE…
Bunun için il veya ilçelerin pandemi kurullarının daha aktif olması gerektiğini belirtti.
Hıfzıssıhha Kanunu’nun il ve ilçe pandemi kurullarına Anayasa’nın tanıdığı hakları kısıtlama yetkisi getirdiğini de anımsattı.
İl ve ilçe pandemi kurullarının aktif olmasının, ülkede toplu karar almak yerine, bölgesel yükselmelerin önüne geçip, vakanın en az olduğu illeri de rahatlatmayı sağlayacağını belirti.
BÖLGESEL KAPANMA
Kar tatiline dahi bu kurulların karar verdiğini de anımsatan Prof. Dr. Levent Akın, genel çerçevesinin Bilim Kurulu’nda tavsiye olarak çizildiği, ancak uygulamanın bölgesel olarak hayta geçirildiği bir sistemi önerdi.
Bölgesel, vilayet veya ilçe bazında kısıtlamaların da salgının önlenmesinde önemli etki yaratacağına vurgu yaptı.
Bir ilde vaka sayısı çok düşük iken, diğer ilde patlama yaptıysa, tedbirli davranıp vakayı düşürene de aynı davranmamak gerektiğini belirtti.
CEZA YERİNE ÖDÜL
Bunu daha önce de bu sütunda defalarca dile getirdim.
Vaka sayısını azaltmak için teşvik edici, ödüllendirici yönlere gitmek varken, tamamen cezalandırıcı veya kısıtlayıcı politikaların getirdiği olumsuz etkileri sıraladım.
Çünkü duyarlı, tedbirli davranan bir il ile duyarsız davranıp vaka sayısını patlatanı bir tutarsanız, tedbirli olanın da vazgeçmesine yol açarsınız.
Umarım bu ayrıma biran önce gidilir; cezalandırma yerine ödüllendirme salgına karşı tedbirin ön şartı haline getirilir…
