Karadeniz, Akdeniz'i barıştırdı…
UKRAYNA’ya saldırısının sonuçlarının bu boyuta gelebileceğini Rusya'nın da öngörmediği anlaşılıyor.
Kremlin’e yakın bilim insanları ve emekli askerlerin kaleme aldıkları makalelere veya demeçlere bakıldığında bu durum net görülüyor.
Saha da zaten her şeyi net ortaya koyuyor.
Ortaya çıkan bu yeni durum dün İstanbul Boğazı’na kadar gelen serseri mayın olayında görüldüğü gibi risklerin yanında önemli fırsatları, hatta yeni olanakları da ortaya çıkarmış bulunuyor.
Bağından koptuğu anda kendini batırması veya imha etmesi gereken Ukrayna’nın Odesa açıklarından kopan mayınlar Boğaz'a kadar geldi, şans eseri gündüz görüldü.
Müstafi Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı öngörüsünde ve kaygısında haklı çıktı.
Şanslıyız ki bir büyük tankere, yolcu vapuruna veya tekneye çarpmadan fark edildi…
BU DA NEREDEN ÇIKTI?
Benzer riskler kadar başka alanlarda yarattığı fırsatları da var…
Nitekim, Cumhurbaşkanı Erdoğan da NATO Zirvesi dönüşü yaptığı açıklamada bunu şu cümlesiyle kayda geçirdi:
“Yaptığımız görüşmelerle birlikte önümüze enerjide daha farklı alanlar açılacak ve bunu duyduğunuzda ‘Bu da nereden çıktı?’ diyeceksiniz. Bu görüşmelerden İnşallah şöyle dört dörtlük bir sonuç çıkacak…”
Son dönem enerji alanındaki yayınlara bakanlar aslında “Bu da nereden çıktı?” diye hayrete düşülecek gelişmenin Akdeniz’de pişmek üzere olduğunu gösteriyor.
Nitekim Erdoğan da İsrail’e Dışişleri ve Enerji bakanlarının yapacağı gezi sonrası bu gelişmelerin yaşanacağını gizlemiyor.
ON YIL SONRA YENİDEN
Aslında Karadeniz’de ortaya çıkan gerilimin yarattığı proje yeni değil...
İlk olarak Mart 2012’de eski Enerji Bakanı Taner Yıldız dile getirmiş...
Hatta yaptırdıkları fizibilite çalışmalarının, “en uygun rota olarak bu güzergahı sunduğunu” da o günkü demeçlerinde kayda geçirmiş.
Sözünü ettiği İsrail’in açıklarındaki Leviathan sahasından çıkan doğalgazın Ceyhan’a, oradan da Avrupa’ya taşınmasını hedefleyen denizden döşenecek doğalgaz boru hattı…
Yıldız, bu güzergahın hem İsrail hem de Kıbrıs gazının ihracı için en uygun rota olduğunu belirtmiş.
Akdeniz’in bu sahasında deniz daha sığ olması nedeniyle birçok zorluğun aşılabileceği de yapılan fizibilite çalışmalarında ortaya çıkmış.
Ancak iki ülke arasındaki sıkıntılar, Suriye sorununun yükselmesi, Türkiye ile Rusya sonrasında Yunanistan’ın politik gerekçelerle ortaya sürdüğü East-Med Boru hattı gündeme geldi.
Baştan beri gerçekleşmesi imkansız olduğu herkes tarafından bilinmesine karşın, Akdeniz patinajı yapılmaktan da geri durulmadı.
RUSYA’NIN ETKİSİ
Suriye iç savaşı ile güya Şam’ı korumak amacıyla Suriye’nin en kritik bölgelerine yerleşen Rusya, Irak ve İsrail gazının Akdeniz’e, oradan da Avrupa’ya taşınmasının önüne Tartus Limanı'na yerleşerek ciddi set koydu.
East-Med’in maliyetinin karşılanamaz hale gelmesi, kuzeydeki en büyük gaz tedarikçisi Rusya’nın Ukrayna saldırısı sonrası batının ambargolarına maruz kalması nedeniyle İsrail-Kıbrıs-Türkiye hattı 10 yıl aradan sonra yeniden önem kazandı.
Hatta planlar da çizilmeye başlandı.
BIDEN’IN PLANI
Konunun bu noktaya taşınmasının gerisinde de aslında Beyaz Saray’da yardımcı görevini üstlendiği günden bu yana en önemli projesi olarak gören ABD Başkanı Biden var.
Biden, İsrail, Kıbrıs ve Türkiye'yi Avrupa'yı da bağlayacak bir doğalgaz boru hattının Avrupa’yı kapsayacak şekilde inşa edilmesi gerektiğini vurgulamış ve “Bu hattın Türkiye ve Yunanistan'ı Rusya'ya olan enerji bağımlılığından 'kurtaracağının’ altını çizmişti…”
Dolayısıyla bizzat ABD Başkanı’nın nezdinde proje takip ediliyor…
SORUNLARA SOLÜSYON OLUR
Aslında daha fazlasını sağlayacağı da bugün Almanya’nın yeni Başkanı’nın da neredeyse yapımı biten Kuzey Akım-2 hattını askıya aldıklarını açıklaması ile ortaya çıktı.
Konu üzerinde çalışan, Doğu Akdeniz gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya gitmesinin getireceği faydaları yıllardır sıralayan Prof. Dr. Sertaç Başeren ile dün sohbet ederken şirketler arası görüşmelerin bir süredir devam ettiğini belirtti.
Bu hattın gerçekleşmesi halinde Türkiye’nin enerjide hub haline geleceğine vurgu yaparken, Akdeniz’e ait çok sayıda katı sorunun çözümünde yumuşatıcı rolü göreceğini de belirtti.
Yunanistan Başbakanı, ardından İsrail Cumhurbaşkanı’nın Türkiye gezilerinin de bu kapsamda okunmasında fayda var.
Tabii bu kez de doğruyu yanlışa döndürecek Akdeniz şeytanları asalarını yine devreye sokmazsa…
