Seçim takvimine 30 Nisan ayarı…
SEÇİMİN hangi tarihte yapılacağına ilişkin Ankara kulislerinde dolaşan çok fazla bilgi var.
Hatta partilerin en yetkin isimlerinin ağzından çıkan sözler de yeniden revize edilme aşamasına gelmiş durumda.
Özellikle Cumhur İttifakı’nın iki başat partisi AK Parti ve MHP liderlerinin yılın son görüşmesinden sonra ortaya çıkan bilgiler kapsamında seçimin tarihine dayalı olarak “yapılacak işler ajandası” daha da netleşmiş.
ZAMLAR NİSAN SONRASINA
AK Parti’nin bu konuları çok iyi bilen etkin ismi ile dün sohbet ederken seçim takvimi ve tarihine ilişkin sorduğum sorular karşısında, önemli bir mesaj verdi:
“Biz 24 Şubat’tan önce Anayasa değişikliğini geçirme çabasındayız…”
Burada da kalmadı, devamındaki son cümlesi ile bulmacayı çözecek anahtarı da gösterdi:
“Gübre fiyatındaki artışı da kapsayan bütün zamları Nisan sonuna kadar öteledik…”
Dönüp tarihlere bakıp, kanunların koştuğu süreler üzerinden hesap edince de karşıma Nisan sonu çıktı.
ZENGİN: ALINMIŞ KARAR YOK
Oysa kısa süre önce AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin, Habertürk TV’de Kübra Par’ın sorularını yanıtlarken, 30 Nisan tarihini düşünmediklerini açıklamıştı.
Bu kez Zengin’e dönüp, 30 Nisan ile ilgili yaklaşımını bir daha sordum, yanıtını aynen aktarıyorum:
“Bakanlar Kurulu toplantısı dışında AK Parti’de katılmadığım toplantı olmadı; hiçbirinde de seçim tarihine ilişkin tek kelime konuşulmadı. Ramazan ve Kurban bayramlarını da dikkate alarak kişisel görüşümü söylüyorum; 14 Mayıs üzerinde çok duruluyor. Ama bir karar var mı derseniz, alınmış bir kararımız yok...”
Bu kadar net…
PERGELİN SABİT AYAĞI…
Bu durumda şunu söylemek çok kolay…
Pergelin çivili sabit ucu 14 Mayıs’ta kalmak üzere, iki tarihten söz edilebilir; 30 Nisan ve 28 Mayıs…
Çünkü seçim kanunları gereği ilk tur ile ikinci tur arasında 15 gün olması gerekiyor.
Yani seçim 30 Nisan’da olur ve %50+1 çıkmazsa ikinci turun 14 Mayıs’a kalma ihtimali var.
Eğer 14 Mayıs olursa da ikinci turun 28 Mayıs gününe kalması gerekiyor.
İki taraf da ilk turda işi bitireceklerini iddia ediyor olsa da siyasetçi her olasılığı hesaba katma durumunda.
KARARI ERDOĞAN ALIR…
İkinci önemli soru ise seçim kararının nasıl ve kim tarafından alınacağında yatıyor…
Bunun için de iki yol var; TBMM ve Cumhurbaşkanı kararı…
Cumhur İttifakı dışında kalan partilerin tamamı seçimin 6 Nisan, yani yeni kuralların yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılması halinde zamanından önceki seçime destek vereceklerini, olmaması durumunda da desteklerinin söz konusu olmayacağını açıkladı...
AK Parti ve MHP’nin de TBMM’de seçim kararını alması için gerekli 360 çoğunluğu yok…
AK Parti bu durumu, hem de Anayasa değişikliğinin Resmi Gazete’de yayın süreci göz önüne tutularak seçim kararının Cumhurbaşkanı tarafından alınması yönünde bir bakışa sahip.
Anayasa değişikliği diyorum, çünkü Halk Oylamasına Sunulmasına İlişkin Kanun’un emri açık…
İki maddelik Anayasa değişikliğinin Meclis’ten referandumu gerektiren 360- 400 arası sonuç çıkması durumunda 60’ıncı günü takip eden ilk Pazar sandığın kurulması şart...
Bu ihtimal de göz önüne alınarak üç sandığı, yani Cumhurbaşkanı, milletvekili ve Anayasa değişikliğini buluşturmak için 24 Şubat tarihi hedeflenmiş.
Zaten AK Parti ve MHP kulislerinde kime sorsam, kararın Cumhurbaşkanı tarafından alınacağı konusunda emin konuşuyor.
Peki, Anayasa değişikliği 400 üzerinde bir oyla çıkarsa da referandum olur mu?
Bu durumda referanduma gidilmemesi amaçlanıyor; ancak siyasetçi her ihtimali göz önünde tutması gerektiğinden hazırlıklı olmak isteniyor.
HANGİ KANUNA GÖRE TAKVİM ÇALIŞACAK?
Burada bir başka açmaz seçimin hangi kanuna göre alınacağı…
Yani Milletvekili Seçimi Kanunu’na göre mi yoksa Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’na göre mi karar alınacak?
Sorumun nedeni iki kanun arasında seçim takvimine ilişkin farkın bulunması nedeniyle yeni bir tartışmanın kapıda bekliyor olmasına dayanıyor…
Nedeni de seçim kanunlarının Anayasa değişikliğine uyumunun bir türlü sağlanamamış olmasından kaynaklanıyor.
Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 8’inci maddesi kararın verildiği tarihten sonra gelen 90’ıncı günü takip eden ilk pazar seçime gidilmesini hükme bağlıyor.
Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’nun üçüncü maddesi de 60 gün sonraki ilk pazar gününü şart koşuyor...
İkisi arasında bir aylık fark bulunuyor.
Eğer Nisan sonunda seçime gidilmesi planlanıyorsa, Milletvekili Seçimi Kanunu’na göre en geç Ocak sonunda karar alınmalı…
Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’na göre de en geç 24 veya 25 Şubat günü Resmi Gazete’de yayınlanması zorunluluğu var.
Bu ikisinden hangisi uygulanır derseniz; aynı konuda hüküm içeren kanunların çıkış tarihine göre en tazesi geçerli olur.
Yani Cumhurbaşkanı Kanunu’nun 60 günlük süresi esas alınır.
Çünkü Milletvekili Seçimi Kanunu’ndaki hüküm 1987 tarihli, Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu ise 2018’de çıkarıldı.
SEÇİM KARARININ ALINACAĞI TARİH
AK Parti de seçimin ilanına ilişkin saatini, geriye doğru 60 gün hesabı ile 24 Şubat Cuma gününe ayarlamış.
Bu tarihten sonraki 60 günün sonunda gelen ilk Pazar günü de 30 Nisan…
Seçim döneminde yapılacak bütün tarihler 30 Nisan baz alınarak geriye doğru tek tek çıkarılmış…
Hangi gün neyin yapılacağı YSK henüz açıklamadan belirlenmiş; çünkü kararı kendileri alacağı için bugünden tarihleri öngörme hakkına da sahipler
Farklılık olabilir mi?
Burası Türkiye…
Bakarsınız Demokrat Parti’nin kuruluşu ve darbe ile yıkılışının yıl dönümleri olan 14 Mayıs ve 28 Mayıs tarihleri tercih edilir.
Ancak AK Parti ve MHP’de bunun propaganda aracı olarak muhalefet tarafından da kullanılabileceğine yönelik kaygı var…
O nedenle bugün için Cumhur İttifakı’nda hesaplar ve seçim takvimine ilişkin süreçler 30 Nisan’a göre yapılıyor…
İzleyip göreceğiz…