Koronavirüs salgınıyla mücadele için tüm ülkeler kesenin ağzını açıyor
Koronavirüs salgınının ekonomik etkilerini azaltmak için dünya genelinde hükümetler ekonomik destek veya teşvik paketleri açıklıyor. Paketlerin en büyüğünü dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD hayata geçirmeye hazırlanıyor. 1 trilyon dolarlık paket kapsamında ABD tüm vatandaşlarına 1000 ila 1200 dolar civarında çekler yollayacak. İngiltere ise küçük işletmelere 25 bin sterline kadar hibede bulunacak. Türkiye de 2 gün önce 100 milyar liralık bir ekonomik paket açıkladı. İşte ülke ülke açıklanan ekonomik paketler...
Tüm dünya koronavirüs salgınıyla mücadele için teyakkuza geçmiş durumda. Çin'de ortaya çıkan koronavirüs bugün itibarıyla dünya genelinde 11 bini aşkın kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. Hastalıkla mücadele için bir yandan sağlık çalışanları ve bilim insanları canla başla çalışırken diğer yandan hükümetler de durma noktasına gelen ülke ekonomilerini ayakta tutabilmek için sırayla önelemler açıklıyorlar.
Türkiye'de de perşembe günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 100 milyar liralık bir teşvik paketi açıkladı. Paket kapsamında krizden etkilenen perakende, AVM, otomotiv, lojistik gibi 10 sektörde muhtasar, KDV, SGK primleri 6’şar ay ertelendi. Nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan borçları 3 ay ötelendi, ilave finansman desteği sağlandı. Söz konusu pakette bu ve benzeri 19 madde bulunuyor.
ABD ÇEK YOLLAYACAK
Türkiye'nin açıkladığı paket bugün itibarıyla dolar bazında yaklaşık 15.3 milyar dolarlık büyüklüğe sahip. Dünyanın en büyük ekonomik teşvik paketi ise ABD'den geliyor. ABD'nin 1 trilyon dolarlık paketi kapsamında öğrenci kredi borcu ödemelerininertelenmesi, bankalara sermaye desteği gibi maddeler yer alıyor. Ancak ABD Başkanı Donald Trump'ın, daha yasalaşmamış, en dikkat çekici adımı vatandaşlarına doğrudan nakit sağlamak olacak. Trump yönetimi paketin gerekli onayları almasının ardından acilen her Amerikalıya 1000-1200 dolar civarında bir çek yollamayı planlıyor. Sadece yollanacak bu çekler için 250 milyar dolarlık bütçe ayrıldı.
ABD 'de Trump yönetimi bu adımları atarken Fed'de faizleri sıfıra çekti ayrıca piyasaya tahvil alımlarıyla ek 700 milyar dolarlık likidite sağladı.
'HİÇBİR ÇALIŞAN GEÇİM SIKINTISI ÇEKMEYECEK'
Şu ana kadar açıklanan en büyük ikinci paket ise Almanya'dan geldi. Almanya ilk olarak 550 milyar Euro'luk bir paket açıkladı. Alman hükümeti bu destekle hem şirketlere yardım edileceğini belirtti hem de hiçbir çalışanın geçim sıkıntısına düşmeyeceğini bildirdi. Almanya bunun yanında 20 milyar Euro'luk da bir acil durum fonu oluşturdu. Böylece açıkladığı paketler 620 milyar dolara yaklaştı.
Son olarak Der Spiegel dergisi Almanya'da hükümetin gerektiğinde şirketlere nakit desteği sağlayacak yarım trilyonluk ayrı bir fon kurmaya hazırlandığını iddia etti. Bu iddia şu ana kadar ne doğrulandı ne de yalanlandı.
'HAYAL BİLE EDİLEMEZDİ'
İngiltere ise 330 milyarve 40 milyar sterlin değerinde iki paket açıkladı.Alınan önlemler kapsamında küçük işletmeler 25 bin sterline kadar hibe alabilecek. Bunun yanında ödeme zorluğu çekenlerin konut kredisi taksitleri 3 ay ertelenecek. Devletin ekonomideki rolünün kısıtlı olduğu İngiltere ilk başta koronavirüse karşı adım atmakta isteksiz davransa da salgının ciddi boyutlara ulaşmasıyla aksiyon almak zorunda kaldı.Konuyla ilgili açıklamada bulunan Maliye Bakanı Rishi Sunak "Bundan birkaç hafta önce devletin ekonomiye böyle bir müdahalesi hayal bile edilemezdi" dedi
'SAĞLIĞINIZA ODAKLANIN'
Şu anda sokağa çıkma yasağı uygulanmaya başlayan Fransa'da ise Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron vatandaşlarına'maddi konuları düşünmeme' tavsiyesinde bulunup sadece sağlıklarına odaklanma tavsiyesinde bulundu. Bu kapsamda hükümet şirketlere devlet desteki300 milyar Euro'luk kredi sunacağını açıkladı. Bunun yanında işsizlik fonu için de ek 40 küsur milyar Euro fon ayrıldı. Şirketlerin sigorta ödemeleri ertelendi.
İTALYA'DA EK PAKET BEKLENİYOR
Dün itibarıyla dünyada koronavirüsten en çok kişinin hayatını kaybettiği dünyanın turizm merkezi İtalya ise şu ana kadar 25 milyar Euro'luk bir acil durum paketi açıkladı. Bu paketle şirketlerin ve çalışanların korunacağı belirtildi. Uzmanlar ise harcamaların açıklanan bu paketin çok üzerine çıkacağı tahmininde bulunuyor. O yüzden İtalya'dan önümüzdeki günlerde yeni bir teşvik paketi gelebilir.
Avrupa'da İtalya'dan sonra şu ana kadar salgının en sert vurduğu ikinci ülke İspanya oldu. İspanyol hükümeti koronavirüsün ekonomik etkilerini sınırlamak için 200 milyar Euro'luk bir kurtarma paketi hazırladı. Bu paket zorda kalan şirketlerin desteklenmesi ve gerektiğinde işsizlik fonunun artırılması için kullanılacak.
'ÖNCELİK MAAŞINI ALAMAYAN VATANDAŞTA'
Henüz salgından o kadar etkilenmemesine rağmen (komşusu ABD'ye göre) sıkı tedbirler uygulayan Kanada ise 82 milyar dolarlık bir destek paketi açıkladı. Bu paketin 27 milyar doları doğrudan şirketler ve çalışanlarına destek için kullanılacak. 3 ay boyunca küçük şirketlere maaş ödemelerinde belli oranda destek olacak. 55 milyar doları ise acil durum fonu olarak tutulacak. Kanada bunun yanında öğrenci kredi ödemelerini 6 ay erteledi. Kanada Başbakanı Justin Trudeau ilk olarak önceliklerinin maaşını alamayan, günlük işlerde çalıştığıiçin gelirini kaybeden vatandaşlar olduğunu belirtti.
ÇİN NEDEN YOK?
Yukarıdaki listeye baktığınızda önemli bir ülkenin eksikliğini farketmişsinizdir: Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi ve salgının başladığı yer olan Çin. Çin'in trilyonlarca yuanlık harcama yapacağı belirtilse de hükümet resmi olarak bir paket ve paketin büyüklüğünü açıklamadı. Batıda hükümetler bu açıklamaları biraz da piyasaları sakinleştirmek için yaparken Çin yönetimi ağırlıklı olarak işin sağlık yönüne odaklandı.
İSVİÇRE DE AÇIKLADI
Yukarıda adı geçen ülkelerin yanında İsviçre de dün akşam 32.6 milyar dolarlık bir ekonomik destek paketi açıkladı. 40'ı aşkın kişinin koronavirüs sebebiyle hayatını kaybettiği ülkede açıklanan paketin büyük bir bölümü şirketlere verilecek devlet destekli kredilerden oluşuyor. Bu sayede şirketlerin çalışanlarına maaşlarını ödemelerinin devam etmesinin sağlanması amaçlanıyor.
