Doların indirim fobisi
9 Ağustos'ta 5.45'e kadar gerileyen dolar son zamanlarındaki en önemli yükselişini son 3 günde yaptı. İlk büyük etki Merkez Bankası'nın zorunlu karşılık kararın ile geldi. Siyasi ve jeopolitik gerginlikler ve yurtdışı piyasaların zigzag çizmesinin yanı sıra Merkez Bankası'nın yaklaşan faiz kararı konusundaki son spekülasyonlar kuru dün 5.79'a kadar çekti. Dedikodular önceki faiz kararlarında olduğu gibi ve artık dolar kuru için fobi olarak nitelendirilebilecek sert faiz indirimi olabileceği yönünde. Anlaşılıyor ki MB toplantısı yaklaştıkça bunun gerilimi piyasalara yansıyacak. Türk Lirası'nın en büyük dostu ise başta FED olmak üzere büyük merkez bankalarının faiz indirme kararı olacak. Rahim Ak'ın yazısı
Dolar dün Türk Lirası'na karşı 5.79'a kadar yükselerek son zamanlarda pek görmediğimizbir oynaklığa imza attı. ABD ile S-400 füze geriliminin, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin geride bırakılması ile çıktığı 6.20'li seviyeden Merkez Bankası'nın eski başkanı Murat Çetinkaya'nın görevden alınmasına rağmen 9 Ağustos'ta 5.45'e kadar gerileyen dolar kuru o günden sonra yükseliş trendinegirdi. Kuru yükselten de ağırlıklı olarak önceleri Çin ve ABD ticaret görüşmelerinin askıya alınması, ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin ürünlerineyeni gümrük vergileri uygulama kararıydı. Ardından ise Arjantin gerginliği geldi. Kısaca bu ülkede iktidara göz kırpan Peronistdiye nitelenen partinin IMF programını uygulamayacağı ve borçlarını ödemeyeceği endişesi taşıyan uluslararası fonlar cezayı tüm gelişmekte olan ülkeye kesiyordu.
BUNDAN ÖNCEKİ FAİZ İNDİRİMİ ŞENLİKLE KARŞILANDI
Bu süreçte yaşadığımız en önemli olayların başında bizim Merkez Bankası'nın yeni başkanı ile 25 Temmuz toplantısında politika faizini yüzde 24'ten 19.75'e indirmesi geliyordu. Bu kararı beklentilerin tersine şenlikle karşılayan piyasada dolar TL, dünyada faizin eksiye gittiği ortamda hala yüksek faiz verilmesinin etkisiyle 9 Ağustos'a kadar düşüşünü sürdürdü ve 5.45'e kadar indi. Sonrasında ise yukarıda belirttiğimiz gibi ticaret savaşları ve Arjantin endişeleriyle yavaş yavaş yükseldi.
ZORUNLU BİR YÜKSELİŞTİ
O tarihten sonra kur ilk hızlı hareketini hafta başında Merkez Bankası'nın aldığı zorunlu karşılık kararında yaptı. Merkez bu kararla özel bankaların da kredi musluklarını açmasını istiyordu. Aksi halde tüm özel bankaların karının 1.5 milyar lira dolayında düşeceğini ilan ediyordu. Piyasaların zorlamalardan hoşlanmamasının yanı sıra bu kararla piyasadaki Türk Lirası miktarı artacak olduğu için Türk Lirası biraz değer kaybetti ve 2 gün önce 7.75'i test etti.Aynı gün Diyarbakır, Van ve Mardin belediye başkanlarının görevden alınıp yerine kayyum atanmasının da piyasaları gerdiğini hatırlayalım. Ancak yine degün sonuna doğru kur 5.71'e geri dönmüştü. Son hızlı yükseliş ise dün yaşandı. Gün içinde TL'nin değer kaybı yüzde 1.4'ü buldu.Dolar/TL 5.80'e dayandı.
BORSADA 4 GÜNLÜK DÜŞÜŞ
Sonrasında dolar biraz gevşese de sonuçta TL, günü yüzde 1 kayıpla kapatmak zorunda kaldı. Borsa İstanbul'un da hafta başından bu yanadüşüş eğilimde olduğunu hatırlatalım. Hatta Borsa İstanbul, Ağustos'ta yüzde 47 kan kaybeden Arjantin ve yüzde 11 düşen Güney Afrika'yla birlikte dolar bazında yüzde 10'lük gerileme ile en kötü performans gösteren borsalardan birisi oldu. OysaAğustos öncesi 10 hafta ise İstanbul, dünyanın açık ara en iyi borsasıydı. 22 Mayıs – 31 Temmuz arası Borsa İstanbul dolar bazında yüzde 37 ralli yapmıştı. Hem borsa hem dolardaki düşüşler ticaret savaşları ve Arjantin başta olmak üzere global gelişmelere, Merkez Bankası'nın zorunlu karşılık kararına bağlansa da bu hafta ise farklı bir konu dillendirilmeye başlandı. Piyasada Merkez Bankası'nın 12 Eylül'deki toplantısında yüksek oranlı faiz indirimine gidebileceği dedikodusu yayılıyor. Bu da dolar/TL başta olmak üzere finansal piyasaları olumsuz etkiliyor. Bir önceki faiz indirimine olumlu tepki veren piyasa bu kez özellikle tahvil faizlerinde gidilecek çok fazla yol kalmadığı ve Merkez Bankası faizi enflasyona yaklaştıkça reel faizin azalacak olması nedeniyle bu kez o kadar da iyi niyetli değil. Diğer yandan açıklanan Döviz Tevdiat Hesapları'nda vatandaşın yanı sıra şirketlerin de alıma başlamaları bu cephedemoralleri bozdu. Bu süreci tersine çevirecek gelişmeise bu akşam Jackson Hole toplantısında FED Başkanı Jerome Powel'ın güçlü bir faiz indirimi sinyali vermesi olabilir.
