Brüksel'de kıyasıya pazarlık!
Brüksel'deki Türkiye-AB zirvesine Başbakan Davutoğlu'nun aktif politikası damga vurdu. Türkiye'nin sığınmacıların kabulüne ilişkin yeni öneriler sunması üzerine görüşmeler uzadı
GAZETE HABERTÜRK
Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki sığınmacı zirvesinden beklenenin ötesinde bir yol haritası çıktı. Belçika’nın başkenti Brüksel’de AB üyesi 28 ülkenin liderleri ile bir araya gelen Başbakan Ahmet Davutoğlu, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve AB Bakanı Volkan Bozkır, Avrupa’ya sığınmacı akımının durdurulması için yeni bir ‘ortak hareket planı’ üzerinde anlaşmaya vardı. Yeni hareket planında Avrupa Birliği 2018’e kadar Türkiye’ye vaat ettiği mali yardımı iki kat artırdı ve 6 milyar Euro’ya çıkardı. Vize muafiyeti için ön görülen Ekim 2016 tarihini, Haziran 2016’ya çekiyor. Avrupa Birliği, ayrıca Türkiye’nin Suriye’de ‘güvenli bölge’ oluşturulup Suriyeli sığınmacıların buralarda barındırılması planında “işbirliği yapmayı” taahhüt ediyor. Buna karşılık Türkiye Yunan adalarına sığınan Suriyeliler dahil bütün sığınmacıları geri kabul edeceğini bildirdi. Avrupa Birliği ise Türkiye’nin geri alacağı her bir Suriyeli sığınmacıya karşılık Türkiye’deki bir Suriyeli sığınmacıyı belirli bir takvimde kabul etmeyi vaat etti.
'YAPICI ÖNERİLER SUNDUK'
Başbakan Davutoğlu Brüksel zirvesi devam ederken Türkiye’nin AB üyeliğine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Davutoğlu, AB ile Türkiye arasında son dönemde üst düzey temasların yoğunluk kazandığını, birkaç ay içerisinde ikinci zirvenin düzenlendiğini vurguladı. Davutoğlu, “Bu zirvenin kendisi bile tek başına, Türkiye’nin AB için ne kadar vazgeçilmez olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda da Avrupa’nın Türkiye için vazgeçilmez olduğunun göstergesi” ifadesini kullandı. AB’nin işbirliğiarzusunda olduğuna işaret eden Davutoğlu, şöyle devam etti: “Avrupalı liderlerin daha büyük bir farkındalık taşıdıklarını görmekten memnuniyet duyuyorum. Sayın Angela Merkel ve Sayın Mark Rutte ile dün çok verimli görüşmelerimiz oldu. Bizler, Avrupa’nın geleceği konusunda omuz omuza çalışan liderleriz, mevkidaşlarız.” Türkiye- AB zirvesinde, işbirliği alanlarında ilerleme sağlama konusunda umutlu olduğunu vurgulayan Davutoğlu, sözlerini şöyle tamamladı: “Karşı karşıya olduğumuz sınamaların işbirliği yoluyla çözüleceğine eminim. Türkiye, AB ile birlikte çalışmaya hazırdır. Türkiye, AB üyesi olmak için de hazırdır. Yalnızca düzensiz göç sorununu değil, aynı zamanda Türkiye’nin AB üyelik sürecini ele alacağımız bu zirvenin ilişkilerimizde bir başarı hikâyesi, olumlu yönde bir dönüm noktası olmasını umut ediyorum.”
Son olarak AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ve Almanya Başbakanı Angela Merkel ile bir araya gelen Davutoğlu, görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, “Bugün yeni, yaratıcı ve yapıcı öneriler getirdik. Bir önceki zirvede verdiğimiz kararları uygulayacağız. Türkiye’ye vize serbestisinin hazirandan önce uygulanmasını bekliyorum.18 Mart’ta AB Zirvesi’nde yeniden buluşacağımızı umuyorum” dedi.
İŞTE O YOL HARİTASI
MÜZAKERE EDECEĞI TASLAK YOL HARITASININ DETAYLARI ŞÖYLE...
TÜRKİYE
Türkiye’den Yunan adalarına giden sığınmacıları uluslararası hukukun çerzevesinde istisnasız kabul edecek. Geri kabul süreci geçici olacak ve sadece insani amaçlar taşıyacak.
Bu amaçla Yunanistan hükümeti ile işbirliği içinde Yunanistan’ın Midilli, Sakız, Sisam, Leros ve Kos adalarında “Düzensiz Göçmen İzleme Birimleri” kuracak. Bu süreci yönetmek için Yunanistan hükümeti ile gerekli ikili anlaşmalara varılacak ve uygulanacak.
AB üyeleri ‘Yük paylaşımı’ prensibi çerçevesinde Türkiye’nin Yunan adalarından geri kabul edeceği her Suriyeli sığınmacıya karşılık bir Suriyeliyi Türkiye’den kabul edecek. Türkiye bu anlaşmanın yürütülmesinde AB ve BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ile işbirliği yapacak.
Türkiye, Suriye içinde güvenli bölgelerde sığınmacıların barınabileceği alanların kurulması yönünde projeler hazırlanmasında Avrupa Birliği üyesi ülkelerle işbirliği içinde bulunacak.
AB
AB, Ege adalarındaki sığınmacıların boşaltılması ve Türkiye’ye gönderilmesi sürecini yönetecek ve ortaya çıkacak maliyetleri karşılayacak.
9 Kasım 2015’teki AB-Türkiye zirvesinde anlaşmaya varılan Türk vatandaşlarına Schengen bölgesine girişte talep edilen vize şartlarını kaldırma taahhüdünü haziran ayının sonuna çekecek.
AB üyesi ülkeler Türkiye’deki Suriyeleri aylık olarak yeniden iskân edecek ve Türkiye ile Suriye içinde insani amaçla güvenli alanlar kurulmasında işbirliği yapacak.
AB, Türkiye’ye müzakere sürecinde yeni fasıllar açılması için hazırlık yapacak.
Türkiye’deki Suriyelilere insani yardım ulaştırılması için 29 Kasım’da varılan 3 milyar Euro’ya ek 3 milyar Euro sağlanacak. AB, Türkiye ile süreci aylık olarak izleyecek.
MERKEL: MEMNUNİYETLE KARŞILADIK
AB liderleri Türkiye’nin sığınmacı kriziyle ilgili önerileri üzerinde uzlaşmaya yaklaştı. Reuters’a konuşan AB’li bir yetkili, Davutoğlu’nun daha fazla para, Türk vatandaşlara vizesiz seyahat hakkının daha hızlı yürürlüğe girmesi ve AB üyeliği müzakerelerinin hızlandırılması yönündeki talebiyle AB üyelerine sürpriz yaptığını belirtti. İsmi açıklanmayan yetkili, “Bazı liderler bu fikre sıcak baktı. Ancak bazıları ise bu tasarı için yeterli hazırlık süresi bulunmadığını belirtti” diye konuştu.
TUSK: GÖÇ BİTTİ
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Lüksemburg Başbakanı Bettel aracılığıyla yaptığı ilk açıklamada Türkiye’den gelen teklif üzerinde 17-18 Mart tarihinde çalışacaklarını aktardı. Tusk, Davutoğlu ile yaptıkları 4’lü görüşmeden sonra yaptığı açıklamada ise “Avrupa’ya düzensiz göçün olduğu günler artık bitmiştir. Balkanlar’daki rotadan geçişler artık kapanmıştır” ifadesini kullandı. Almanya Başbakanı Merkel de “Türkiye’nin AB’ye sunduğu önerileri büyük memnuniyetle karşılıyoruz, ancak gelecek hafta yapılacak AB zirvesine kadar zamana ihtiyacımız var. Birçok AB ülkesinin parlamentolarına danışması gerekiyor” diye konuştu.
24 SAATLİK GÖRÜŞME MARATONU
Sığınmacı krizine karşı ortak politika üretemeyen Avrupa Birliği dün, 5 ayda ikinci kez Türkiye ile masaya oturdu. Görüşme maratonu pazar akşamı Başbakan Ahmet Davutoğlu Brüksel’e varır varmaz başladı. Davutoğlu, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve AB Dönem Başkanı Hollanda’nın Başbakanı Mark Rutte ile üçlü zirvede bir araya geldi. 5 saat 45 dakika süren görüşme gece 03.00’te sona erdi. Davutoğlu’nun görüşme trafiği sabah saatlerinde de sürdü. Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ile bir araya gelen Davutoğlu daha sonra, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ve AP Başkanı Martin Schulz ile dörtlü bir zirve gerçekleştirdi. 3 milyar Euro yardım ve vize muafiyeti karşılığında Türkiye’yi Suriyeli sığınmacı akınını durdurmaya ikna etmeyi planlayan AB liderleri, Türkiye’nin aktif politikası ile karşılaştı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve AB Bakanı Volkan Bozkır ile zirveye katılan Başbakan Davutoğlu, yeni öneriler ve yeni talepler öne sürdü. Türkiye’nin bu atağını beklemeyen AB liderleri zirveyi uzatma kararı aldı. Türkiye’nin önerisi üzerine, 28 AB üyesi devlet ve AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker acil bir toplantı gerçekleştirdi. AB’li bir diplomat, “Türkiye’nin kendilerine çok şey sunduğunu ama buna karşılık AB’den de çok şey istediğini” söyledi.
BM’DEN DESTEK
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, AB liderleri ve Türkiye’nin üst düzey katılımıyla gerçekleşen sığınmacı krizine çözüm arayışı konusunda “oldukça endişeli” olduklarını belirtti. Cenevre Graduate Enstitüsü’nde konuşma yapan Grandi, “Avrupa ülkeleri sorumluluk ve yükü Türkiye ile paylaşmalı” dedi.
BALKAN ROTASI KAPANACAK MI?
BRÜKSEL’de bir araya gelen AB üyesi 28 ülkenin liderleri, sığınmacı krizine karşı alınacak iç tedbirleri de konuştu. Avusturya’nın başını çektiği bir grup ülke, zirvede sığınmacıların Yunanistan’dan Orta Avrupa’ya ulaşmak için kullandığı “Balkan Rotası”nda hareketlerin yasaklanması için bastırdı. Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın bu karara sert biçimde karşı çıktığı, zirve kararlarında yer almaması için büyük çaba sarf ettiği belirtiliyor.
MACAR LİDER VETO ETTİ
TÜRKIYE’nin teklifine karşı çıkan liderlerden birinin Macar lider Victor Orban olduğu açıklandı. Reuters’a konuşan Macar Hükümeti Sözcüsü Zoltan Kovacs, Başbakan Orban’ın, “Suriyeli mültecilerin Türkiye’den doğrudan Avrupa’ya yerleştirilmesi teklifini veto ettiğini” kaydetti. Orban, ülkesinin Schengen Anlaşması kurallarını harfiyen uygulayacağını belirtti. Bu çerçevede AB’nin izni olmadan kimsenin dış sınırlara giremeyeceğini hatırlatan Başbakan Orban, bu tasarının kabulünün “söz konusu olmadığını” belirtti ve Macaristan Hükümeti’nin bu konuda herhangi bir taviz vermeyeceğini kaydetti. Macar lider, Avrupa sığınmacı krizine yönelik büyük çıkışlarıyla biliniyor. Geçen ay hükümetin, AB sığınmacı kotasının referanduma sunulması tartışılıyordu.
FİNLİLER TEREDÜTTE
FINLANDIYALI muhabir Maria Stenroos ise, Finlandiya Başbakanı Juha Sipila’nın parlamentonun izni olmadan böyle bir anlaşmaya imza atmak konusunda kararsız olduğunu belirtti. Stenroos, bu konuda birçok AB liderinin de tereddütleri olduğunu ekledi.
VİZE SERBESTİSİ NEDİR?
Türkiye ile AB arasında başlatılan Vize Serbestisi Diyaloğu, Türk vatandaşlarına uygulanan Schengen vizesinin kaldırılmasını hedefliyor. Schengen vizesi, Birleşik Krallık ve İrlanda hariç tüm AB üyesi ülkeler için geçerli. Türkiye ile AB arasında imzalanan Geri Kabul Anlaşması’nın tam olarak uygulanmasını da içeren Vize Serbestisi Yol Haritası’nda yer alan yükümlülükler yerine getirildiğinde biyometrik pasaport sahibi tüm vatandaşlar Schengen ülkelerine üç aya kadar vizesiz seyahat edebilecek.
YENİ FASILLAR AÇILABİLİR
Brüksel’de varılan anlaşmada AB müzakere sürecinde yeni fasılların açılması talebinin “Yeniden değerlendirileceği” belirtildi. 29 Kasım’da anlaşmanın ardından 2 yıl sonra ilk kez yeni bir fasıl, 17 numaralı “Ekonomik ve Parasal Politikalar” faslı açılmıştı. Ancak Türkiye, Enerji (15. fasıl), Yargı ve Temel Haklar (23. fasıl), Adalet, Özgürlük ve Güvenlik (24. fasıl), Eğitim ve Kültür (26. fasıl) ve Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları (31. fasıl) olmak üzere 5 faslın daha açılmasını istiyor.
