Hiç görmediğimiz halde soyu tükenen hayvanlar hakkında nasıl bilgi ediniyoruz?
Türü, milyonlarca yıl önce tükenmiş bir canlıyı hiç görmesek de onun hakkında nasıl gözüktüğü, yürüme hızı ve nasıl beslendiğine dair birçok bilgiyi öğrenebiliyoruz. Tüm bu detaylar, teknoloji ve artık var olmayan hayvan türünün akrabalarından geliyor.
Tyrannosaurus rex 66 milyon yıl önce yaşadı ve şimdiye kadar hiçbir insan onu canlı görmedi. Onun veya uzun süre önce soyu tükenmiş herhangi bir dinozorun nasıl hareket ettiğini nereden bilebiliriz?
Genel olarak; fosillerden elde edilen bilgilere, bilgisayar modellemesi kullanılarak yapılan testlere ve günümüz hayvanlarıyla, özellikle kuşlar (dinozorların torunları) ve timsahlarla (dinozorların yaşayan en yakın kuzenleri) karşılaştırmalara dayanırız.
Fosiller bize dinozor hareketi hakkında bazı şeyler söyleyebilir. Sadece bir iskelete bakarak, dinozorun dört ayak üzerinde mi yoksa sadece arka ayakları üzerinde mi yürüdüğünün temellerini kavrayabiliriz.
İskeletler ayrıca, kemiklerin ne kadar sağlam olduğuna ve uzuvların nasıl tutulduğuna bağlı olarak; bir dinozorun hızlı mı yoksa yavaş mı hareket ettiğine dair bize bir fikir verebilir.
En doğru bilgi, fosil izlerinden gelir. Bunlar dinozorların ayak izleri ve el izleri gibi geride bıraktıkları kayıtlardır. Art arda gelen ayak izleri arasındaki boşluk, modern hayvanlar üzerinde çalışarak geliştirilen temel bir matematiksel formülü kullanarak, bir dinozorun ne kadar hızlı yürüdüğünü veya koştuğunu bize söyleyebilir.
Yakın bir zamanda, paleontologlar dinozor hareketini anlamak için bilgisayar modellemesine yöneldi.
Bir dinozor iskeletinin doğru bir modelini oluşturmak için bilgisayar destekli tomografi (CAT) veya lazer taramaları kullanılır. Bununla birlikte modern hayvanlarla karşılaştırmalara dayalı olarak et, kas ve diğer yumuşak dokular dijital olarak eklenir ve ardından yapılan tahminleri test etmek için animasyon yazılımından yararlanılır.
Bu tür bir çalışma, örneğin, T. rex'in saatte 16 kilometreden fazla koşamayacak kadar büyük ve hantal olduğunu ortaya koydu.
Kaynak: Science Focus
